پایگاه پاسخگویی به سؤالات و شبهات (ایکس – شبهه):

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ                        

اللّهُمَّ صَلِّ عَلی فاطِمَةَ وَ اَبیها وَ بَعْلِها وَ بنیها وَالسِّرِّ الْمُسْتَوْدَعِ فیها بِعَدَدِ ما اَحاطَ بِه عِلْمُکَ - اَللّهُمَّ عَجِّل لِوَلیِّکَ الفَرَج - صَلَّى اللَّهُ عَلَیْکَ یَا أبا صالِحَ المَهدی.

سلام دوستان؛

از ماده و معنا، هر چیزی رکن (ارکان)، اصل (اصول) و فرع (فروعی) دارد. هم ساختار دین، رکن و اصول و فروع دارد، و هم ساختار یک برنامه‌ (پروژه)ی کاری، و هم ساختار یک ساختمان (بنا).

هر دینی [چه الهی و چه بشری – چه حق و چه باطل]، ارکان و اصولی دارد، مانند: اصول دین در اسلام – اصول دیالیکتیک – اصول اومانیسم یا ... ؛ هر نوع رفتار و عملی نیز اصول و فروعی دارد؛ اصولش پایه‌های نظری آن است و فروعش اهداف دراز مدت یا کوتاه مدتی است که برای آن در نظر گرفته شده. نماز که خودش از فروع دین است، ارکان دارد، یک جرعه آب نیز بر اساس پایه‌های نظری و نیز اهداف دور و نزدیک نوشیده می‌شود.

انتظار:

در احادیث و روایات، پیرامون امر "انتظار" و ارزش آن، مطالب بسیاری بیان شده که جای دارد هر کدام، دست کم در یک کتاب کامل، تفسیر و تشریح گردد. به عنوان نمونه:

پیامبر اعظم صلوات الله علیه و آله فرمودند: « وَ اَفْضَلُ الْعِبادَةِ اِنْتِظارُ الْفَرَجِ  - برترین عبادت‌ها، انتظار فرج می‌باشد / بحارالأنوار، ج52، ص 125». شخصی از امیرالمؤمنین علیه السلام پرسید: «محبوب‌ترین اعمال پیش خدا کدام است»؟ و ایشان پاسخ دادند: «اِنْتِظارُ الْفَرَجِ – انتظار فرج / بحارالأنوار، ج52، ص 122». و روایاتی که ارزش و اجر "انتظار" را در همطراز با شمشیر زدن در رکات رسول خدا و یا حضرت امام مهدی صلوات الله علیهما بر شمرده است.

●- اما، انتظار یعنی چه؟ آیا این که ما در عصر غیبت زندگی می‌کنیم، از زمان ظهور اطلاعی نداریم، پس کاری از ما ساخته نیست و منتظریم تا در روزی و ساعتی امر ظهور برسد، می‌شود "انتظار"؟! در چنین حالتی ما چه کاری انجام داده‌ایم که مشمول چنین مقامات و اجوری گردیم و اساساً چنین انتظاری، چه فایده‌ای برای منتظِر و منتظَر دارد؟! در حالی که دست روی دست گذشتن و منتظر گذر زمان و حوادث شدن، هم به لحاظ عقلی عیب دارد و هم در آیات و روایات مورد نکوهش قرار گرفته است. پس، معنا، مفهوم، مقصود و مصداق "انتظار" چیز دیگریست.

چهار رکن انتظار:

"انتظار" نیز یک امر واقعی است؛ یعنی کلمه، لفظ و استعاره نیست؛ بلکه حالت و امری است که واقع می‌گردد؛ مانند انتظار رسیدن به یک نتیجه، یا دیدار یک دوست.

بنابراین، "انتظار" نیز یک "ساختار"ی دارد که بر چهار رکن (اصل) استوار می‌باشد، که عبارتند از:

یک – انتظار عقلی:

"انتظار عقلی"، این است که آدمی، همانگونه که به حکم عقل خداشناس و معادشناس می‌شود، به ضرورت نبوت و امامت پی‌ می‌برد؛ اصل "فرج" را شناخته باشد و به حکم عقل، بفهمد که خداوند رب العالمین، عالم هستی و جهان بشری را رها نکرده است؛ اگر به آدمی عقل داده و سپس انبیا، رسولان و اولیا را برای هدایت بشر فرستاده است؛ لابد روزگار حیات توحیدی و عدالت محور فرا خواهد رسید و برای بشر محیط و شرایطی برای اوج و رشد و قرب، مساعد خواهد شد.

"انتظار عقلی"، این است که آدمی، پس از شناخت و باور توحید، معاد، نبوت، اسلام و قرآن مجید، و نیز ولایت و امامت، به حکم عقل بفهمد که تمامی وعده‌های خداوند متعال برای وقوع در دنیا و یا آخرت، حتماً و یقیناً محقق خواهد شد. مانند:

«وَلَقَدْ كَتَبْنَا فِي الزَّبُورِ مِنْ بَعْدِ الذِّكْرِ أَنَّ الْأَرْضَ يَرِثُهَا عِبَادِيَ الصَّالِحُونَ * إِنَّ فِي هَذَا لَبَلَاغًا لِقَوْمٍ عَابِدِينَ» (الأنبیاء، 105 و 106)

ترجمه: و در حقيقت در زبور پس از تورات نوشتيم كه زمين را بندگان شايسته ما به ارث خواهند برد * به درستی که در این، ابلاغ روشنی است برای جمعیّت عبادت‌کنندگان! (یعنی هم در کتب گذشته گفتیم و هم اکنون در قرآن کریم به بندگان خدا ابلاغ می‌نماییم).

دو – انتظار علمی:

"انتظار علمی"، بسیار مهم و تعیین کننده است. اگر کسی به حکم عقل دریابد که عالم هستی و هر چه در آن هست، اتفاقی، تصادفی، همین‌طوری و پوچ آفریده نشده و لابد خالقی آن را آفریده است، اما نسبت به او، رحمان و رحیم، جواد و کریم و ربوبیت و اولوهیت او "علم" نداشته باشد، چه فایده؟! فرمود: «فَاعْلَمْ أَنَّهُ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ – پس بدان [علم داشته باش] که همانا الهی جز الله وجود ندارد/ محمد صلوات الله علیه و آله / 19» و یا فرمود: «فَاعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ عَزِيزٌ حَكِيمٌ – پس بدانید [علم یابید که] همانا الله، عزیز (نفوذ و شکست ناپذیر) و حکیم است / البقره، 209» و ... .

"انتظار علمی"، یعنی بدانی که منتظر چه کسی هستی؟ منتظر چه امری هستی؟ و چرا؟!

برادران مسلمان اهل سنت نیز به اصل مهدویت و ظهور منجی اعتقاد دارند، اما علمندارند! او را نمی‌شناسند و علمی در مقوله "انتظار – منتظِر و منتظَر" کسب ننموده‌اند؛ پس اصلاً "انتظار" ندارند. مگر می‌شود که ظهور یک موجود ناشناخته و یک امر موهوم و یک غایت نامعلوم را انتظار کشید؟!

شیعه، علم دارد که امامش کیست؟ خلیفة الله و حجة الله کیست؟ آن کسی که انتظار ظهورش را می‌برد کیست، فرزند کیست، چه شکلی دارد، چه زمانی به دنیا آمده و ... . البته شناخت علمی شیعه، بسیار از این شناخت شناسنامه‌ای فراتر است، چرا که می‌داند "ولیّ الله و امام" کیست؟

سه – انتظار قلبی:

"انتظار قلبی"، سه درجه [مرتبه] دارد: در درجه نخست، فهم، باور و ایمان است که کار قلب است. عقل می‌شناسد و حکم می‌دهد، اما این قلب است که بر اساس فهم، باور کرده و ایمان می‌آورد. بسیاری از کفار نیز به لحاظ عقلی و علمی، خدا را می‌شناسند، اما این حقیقت را فهم نمی‌کنند، او را باور نمی‌کنند و به او ایمان نمی‌آورند [امنیت خود را در گرو بندگی او نمی‌یابند].

درجه‌ی دوم، "محبت" است. وقتی فهم، باور و ایمان در قلب پیدا شد، "محبت" هم پیدا می‌شود؛ و ریشه‌ی انتظار واقعی، همین محبت است. مگر می‌شود که آدمی انتظار کسی را بکشد که محبتی نسبت به او ندارد. برای کسی که او را دوست ندارد، چه فرقی دارد که او بیاید، نیاید و یا کِی بیاید؟ پس "منتظر" نخواهد بود. انتظار، فقط درباره‌ی دیدار و وصال محبوب صدق می‌کند.

و اما درجه سوم، دشمنی و بغض نسبت به دشمنان محبوب اوست. کسی که علم را دوست دارد، با جهل عداوت دارد – کسی که عدل را دوست دارد، دشمن ظلم و ظالم است و کسی که منجی عالم بشریت، حضرت امام مهدی علیه السلام را دوست دارد، نسبت به دشمنان او – دشمنانِ دوستان او و هر آن چه مانع از ظهور است، بغض و دشمنی دارد. این مجموعه‌ی حالات، یعنی همان «أَشِدَّاءُ عَلَى الْكُفَّارِ رُحَمَاءُ بَيْنَهُمْ».

چهار – انتظار عملی:

"انتظار عملی"، مرحله‌ی آخر است؛ مرحله‌ی کمال انتظار است و البته سخت‌تر است.

بسیاری از مؤمنان و شیعیان، از سه مرحله‌ی قبلی برخوردار می‌گردند؛ هم دلایل عقلی برای خود و دیگران اقامه می‌کنند – هم از علوم بسیاری برخورداند – هم در قلب خود آن حضرت را دوست دارند و از دشمنان و موانع ظهورش بیزارند و تبری می‌جویند؛ اما در مقام و عرصه عمل، یا اصلاً وارد نشده و نمی‌شوند و یا بسیار کوتاهی می‌کنند.

خداوند متعال فرمود که بگو اجر رسالت، در مودت اهل بیت علیهم السلام می‌باشد. چرا نفرمود: در «معرفت و محبت» آنان است؟ چرا که "مودت"، ظهور و بروز محبت در عمل می‌باشد و از ما عمل خواسته‌اند. یعنی معرفت و محبت پیدا شود و سپس بروز و ظهور داشته باشد.

پشت سر و پیوسته به ایمان، عمل صالح است «الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ» و پشت سر و پیوسته به محبت نسبت به خداوند متعال، عمل نسبت به دوست و دشمن قرار دارد:

«يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا مَنْ يَرْتَدَّ مِنْكُمْ عَنْ دِينِهِ فَسَوْفَ يَأْتِي اللَّهُ بِقَوْمٍ يُحِبُّهُمْ وَيُحِبُّونَهُ أَذِلَّةٍ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ أَعِزَّةٍ عَلَى الْكَافِرِينَ يُجَاهِدُونَ فِي سَبِيلِ اللَّهِ وَلَا يَخَافُونَ لَوْمَةَ لَائِمٍ ذَلِكَ فَضْلُ اللَّهِ يُؤْتِيهِ مَنْ يَشَاءُ وَاللَّهُ وَاسِعٌ عَلِيمٌ» (المائدة، 54)

ترجمه: اى كسانى كه ايمان آورده‏ايد! اگر كسى از شما از دينش بر گردد، (به خدا و دینش ضرر و آسیبی نمی‌رسد) بدانيد كه خدا بزودى مردمى را [براى گرايش به اين دين] مى‏آورد [و جایگزین می‌گرداند] كه دوستشان دارد و آنان نيز وى را دوست دارند؛ كه اينان مردمى هستند در برابر مؤمنين افتاده حال و در برابر كافران مقتدر؛ مردمى كه در راه خدا جهاد مى‏كنند و از ملامت هيچ ملامتگرى پروا ندارند؛ و اين خود فضلى است از خدا، فضلى كه به هر كس صلاح بداند مى‏دهد و خدا داراى فضلى وسيع و علمى وصف ناپذير است.

●- ایجاب "انتظار عملی" آن است که به موازات تقویت و تثبیت سه انتظار قبلی، منتظر واقعی با بصیرت، شجاعت و عزمی راسخ، وارد میدان عمل گردد. از خودسازی شروع نماید و سپس نسبت به ظرفیت، توان و امکانات خود، از هیچ اصلاحی فروگذار ننماید، تا بتواند منتظر مصلح گردد.

باید در عمل نیز اهل ولایت باشیم – باید در عمل نیز اهل "تولا و تبرا"ی الهی باشیم – باید در عمل «أَشِدَّاءُ عَلَى الْكُفَّارِ رُحَمَاءُ بَيْنَهُمْ» باشیم – باید دوست و دشمن را خوب بشناسیم – باید همیشه هوشیار در سنگر باشیم – باید به موقع و با بصیرت در صحنه‌های لازم و تعیین کننده حضور یابیم و با عمل به وظیفه، نقش خود را ایفا نماییم – باید هر کجا که لازم شد، آتش به اختیار باشیم - باید از ملامت و مسخره نمودن دیگران نهراسیم – باید در اوج عقل و علم و عمق قلب، دعاگو باشیم.

«اللَّهُمَّ اجْعَلْنِي مِنْ أَنْصَارِهِ وَ أَعْوَانِهِ وَ الذَّابِّينَ عَنْهُ وَ الْمُسَارِعِينَ إِلَيْهِ فِي قَضَاءِ حَوَائِجِهِ [وَ الْمُمْتَثِلِينَ لِأَوَامِرِهِ] وَ الْمُحَامِينَ عَنْهُ وَ السَّابِقِينَ إِلَى إِرَادَتِهِ وَ الْمُسْتَشْهَدِينَ بَيْنَ يَدَيْهِ» (فرازی از دعای عهد)

ترجمه: خدایا مرا، از یاران و مددکاران و دفاع کنندگان از او قرار ده، و از شتابندگان به سویش، در برآوردن خواسته هایش، و اطاعت کنندگان اَوامرش، و مدافعان حضرتش، و پیش گیرندگان به جانب خواسته‌اش، و شهیدان در پیشگاهش قرار ده.

 

مشارکت و هم افزایی (موضوع و نشانی لینک متن یادداشت)، جهت ارسال به دوستان در فضای مجازی.

موضوع یاداشت:

چهار رکن انتظار – می‌توانیم بدانیم  که از هر رکنی، با چه میزان استحکامی برخورداریم [چقدر منتظر واقعی هستیم]؟

نشانی لینک متن:

http://www.x-shobhe.com/shobhe/9732.html

پیوستن و پیگیری در پیام‌رسان‌ها:

 

 

  

     

کلمات کلیدی:  یادداشت   امام مهدی   انتظار