أَعُوذُ بِاللَّهِ مِنَ الشَّیْطَانِ الرَّجِیمِ بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ

«‌یَاعِبَادِ لَا خَوْفٌ عَلَیْکمُ الْیَوْمَ وَ لَا أَنتُمْ تحْزَنُونَ* الَّذِینَ ءَامَنُواْ بِایَاتِنَا وَ کَانُواْ مُسْلِمِینَ* ادْخُلُواْ الْجَنَّةَ أَنتُمْ وَ أَزْوَاجُکمُ‏ تحُبرُونَ* یُطَافُ عَلَیهْم بِصِحَافٍ مِّن ذَهَبٍ وَ أَکْوَابٍ  وَ فِیهَا مَا تَشْتَهِیهِ الْأَنفُسُ وَ تَلَذُّ الْأَعْینُ‏  وَ أَنتُمْ فِیهَا خَلِدُونَ* وَ تِلْکَ الجْنَّةُ الَّتىِ أُورِثْتُمُوهَا بِمَا کُنتُمْ تَعْمَلُونَ* لَکمُ‏ فِیهَا فَاکِهَةٌ کَثِیرَةٌ مِّنْهَا تَأْکلُونَ* إِنَّ الْمُجْرِمِینَ فىِ عَذَابِ جَهَنَّمَ خَالِدُونَ* لَا یُفَترُّ عَنْهُمْ وَ هُمْ فِیهِ مُبْلِسُونَ* وَ مَا ظَلَمْنَاهُمْ وَ لَاکِن کاَنُواْ هُمُ الظَّالِمِینَ* وَ نَادَوْاْ یَامَالِکُ لِیَقْضِ عَلَیْنَا رَبُّکَ  قَالَ إِنَّکمُ مَّکِثُونَ* لَقَدْ جِئْنَاکمُ بِالحَقّ‏ وَ لَاکِنَّ أَکْثرَکُمْ لِلْحَقّ‏ کَارِهُونَ » * (الزّخرف، 68 تا 78)

بسم الله الرحمن الرحیم و به نستعین و هو خیرُموفق و معین؛ ثم الصلاة و السلام علی أشرف الأنبیاء و المرسلین، حبیب إله العالمین، أبی‌القاسم محمد صلی الله علیه و علی أهل بیته الطاهرین المعصومین، من الآن إلی قیام یوم الدین؛ سیّما بقیة الله فی الأرضین.

 

مصداق عباد در قرآن

آیاتی که تلاوت شد مربوط به دو دسته از بندگان خدا بود. عده‌ای به عنوان کسانی که بنده صالح خدا بودند، عده دوم مجرمین و گناه کارها.

برای هر کدام پروردگار متعال چند تا آیه نازل فرمود. سرگذشت این‌ها را بعد از مردن و مرگ بیان کرد.

چون عباد صالحین و بنده‌های شایسته از امتیاز و حرمت خاصی برخوردارند اول آن‌ها را ذکر کرد. خدا مراعات می کند. آن عوضی‌ها، آن گناهکارها، آن‌هایی که گناهشان اسباب زلزله می‌شود آن‌ها چون اوضاعشان خیلی خراب است بعد از این‌ها ذکر می‌کند، خدا جلو نمی‌اندازد.

عبادی که در قرآن کریم ذکر می‌شود دو مصداق و دو معنا دارد، یکی کسانی که مخلوق و بنده تکوینی خدا هستند به این معنا همه انسان‌ها عبادند کفار هم عبادند، کی خلقشان کرده، هستی‌شان برای کیست؟ مملوک خدا هستند، مملوک یعنی عبد؛ یک عباد به معنای بنده‌های اهل عمل.

صفات عباد صالح

اولی مربوط به بنده‌های اهل عمل است، لذا خود خدای متعال تفسیر فرمود به اینکه هر وقت ما آیه نازل می‌کردیم این‌ها در برابر آن تسلیم بودند؛ هم قبول می‌کردند و هم عمل می‌کردند به این‌ها می‌گویند عباد خدا.[2]

چند تا پرانتز خدا برای این عباد خدا و کسانی که گوش می‌دهند باز کرده است. اول بعد از لحظه مرگ به اینها خطاب می‌شود «لَا خَوْفٌ عَلَیْکمُ‏ الْیَوْمَ وَ لَا أَنتُمْ تحَزَنُونَ»[3] دیگر از حالا به بعد نه بترسید و نه غصه داشته باشید، تمام شد؛ دیگر غصه‌ها جایش دنیا بود و زلزله‌ها، جنگ‌ها و خونریزی‌ها و غم و غصه‌ها جایش آنجا بود، تمام شد. از حالا به بعد از هیچ چیزی نترسید و غصه هیچ چیزی را هم نداشته باشید و هر چیزی می‌خواهی حاضر است ان شاء الله.

خُب این مژده است، اما اصل قضیه این نیست، بعد چکار می‌کنند؟ می‌برند بهشت آنجا از این‌ها پذیرائی می‌کنند. خودشان و زن و بچه‌شان همه را که دور هم جمع باشند، نگویند بچه‌ام کجاست، دخترم کجاست، غصه بخورند. همه‌شان را جمع می‌کنند دور هم، دیگر از همه چی.

سوم می‌گوید خُب این چند وقته است موقت است یا دائم؟ می‌گوید نه همیشه است. فکر نکن یک وقت تمام می‌شود. این خالدین فیها ابدا. هر چی هم بخواهی هست اینجا. غصه نخور.[4]

عباد طالح (بدکارها)

این برای خوب‌ها است به بدها چه می‌گویند؟ بدها را می‌بریم جهنم پدرشان را در می‌آوریم، می‌گوید این بلایی که سر خودتان آوردید، این بوسیله اعمال بد خودتان گرفتارش شدید، ما به شما ظلم نکردیم. گفتیم: نماز بخوان نخواندی، می‌‌‌خواستی بخوانی. روزه بگیر نگرفتی، می‌خواستی بگیری، چطور آنها خواندند و گرفتند و تو نگرفتی. گفتیم مال مردم را نخور، خوردی. این‌ها نتیجه‌اش این است، نظم مالی و جانی و ناموسی جامعه را بهم زدی، آن‌وقت توقع داری ببریم بهشت تو را؟! می‌گوید: نه. جهنم آنجا بدبخت و بیچاره و افسرده. هی هم می‌گویند -آن فرمانده کل جهنم اسمش مالک است - از او خواهش می‌کنند کار ما را تمام کن دیگر، بمیریم و راحت شویم مالک می‌گوید: حالا حالاها هستی، حالا حالاها هستید.[5]

حالا این دو فرقه را برای ما خدا تفسیر کرد. تعیین کرد ما را سر دو راهی قرار داده است. انتخاب با ماست می‌توانیم گوش به حرف خدا بدهیم، لحظه مرگ تا آخر آن حرف‌هایی که خدا وعده داد شامل حال ما بشود. می‌توانیم گوش به حرف ندهیم، برویم دنبال اراذل و اوباش و غربی ها و روشنفکر باشیم، نه نماز بخوانیم و نه هیچی، آن وقت آن آیات جهنم و عذاب ابدی شامل حال ما خواهد شد.

محبوبان خدا

امیدواریم ما هم ان‌شاء‌الله جزو آن بند اول باشیم، که عبادی که هم حرف خدا را باور دارند و هم گوش می‌دهند به حرف خدا را.

خدا با کسی قوم و خویش نیست، حرف زده، هر کسی گوش به حرفش داد با او رفیق است دوستش دارد.

لذا اعلام فرمود سه دسته را خدا دوست دارد در قرآن کریم؛

اول؛ «إِنَّ اللَّهَ یُحِبُّ الْمُتَّقینَ»[6] آن‌هایی که گوش به حرف خدا می‌دهند خدا دوستشان دارد

دوم؛ «إِنَّ اللَّهَ یُحِبُّ التَّوَّابینَ»[7] آن‌هایی که وقتی مرتکب گناه شدند توبه می‌کنند، توبه نکنند مبغوض خدایند و بلا و زلزله دنبالش خواهد آمد.

سوم؛ آن‌هایی که مراعات پاکیزگی می‌کنند، وضو می‌گیرند، غسل جنابت می‌کنند.[8]

این سه تا را خدا دوست دارد، ما هم ان‌شاء‌الله جزو این سه تا باشیم؛

اولی متقین اگر نشد متقین، دومی تائبین؛ توبه کنیم بخصوص حالا، حالا که وقت توبه است یکی از علل و اسبابی که بلای سنگین را دفع می‌کند طبق دستور خدا مسأله توبه است. زلزله بیاید قحطی بیاید، مردم توبه کنند، خدا بر می‌گرداند. اما توبه نکنند، باید منتظر باشند، بیاید بعد ببینیم چه بساطی راه می‌افتد.

امام سجاد صلوات الله و سلامه علیه حول و حوش این آیات مطالبی فرمودند به زبان عموم ایشان هم فرمودند: سه چیز از رؤس مسائل اسلامی است. اول؛«یَا مَنْ طَاعَتُهُ نَجَاةٌ لِلْمُطِیعِین‏»[9] اطاعت فرمان خدا اسباب نجات برای آدم‌های باتقوا نجات از همه چیز از زلزله، قحطی، جنگ، همه چیز. تقوا آدم را از همه بلاها حفظ می‌کند، انتخابش با خود ماست این از همه مهمتر است چون خدا با آدم رفیق می‌شود. خدا اعلام کرده «وَ اعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ مَعَ الْمُتَّقینَ»[10] به یقین بدانید خدا با آدم‌هایی است که اهل تقوا هستند، با آدم‌های مجرم و کافر نیست، با آن‌ها بد است، دشمن است.

اما آن‌هایی که گوش به حرفش می‌دهند، عکس‌العملش محبت خداست، مورد لطف خدا قرار می‌گیرند. هر کجا عاجزند، خدا قویست، هر کجا بلد نیستند، راه و چاه را خدا بلد است، کمکشان می‌کند، مشکل حل می‌شود.

اما اگر خدای نکرده با خدا بجنگیم، عملاً بیچاره‌مان می‌کند. ببین آن قوی‌ترین‌شان را خدا چه بلایی سرش درآورد که هیچ کسی نتوانست نجاتش بدهد، حتی آن کسی که پرورش داده بود، تحریکش کرده بود، خدا بدست او پدرش را درآورد. صدام اینجوری بود دیگر. امریکا سگ زنجیری‌اش کرد گفت حمله کن به ایران، هشت سال جنگ راه انداخت، چه کسی می‌توانست صدام را از بین ببرد، با آن قوم و خویش‌هایی که داشت؟ همه طرفدارش بودند، دیگر اما خدا کاری کرد که خود امریکا آمد تا پای دار ایستاد دارش زدند و بعد رفت. خدا بلد است از این کارها می‌کند، خدا دارش زد، یقین کردند که دیگر مرد، رفتند پی کارشان. نوبت دیگران رسید، او انتقامش را گرفت. صدام ملعون دوتا از دامادهایش را با دست خودش کشت، بچه‌های کوچکشان را هم کشت، گفت اینها بزرگ می‌شوند به عنوان انتقام اسباب زحمت می‌شوند، همه را در یک مهمانی کشت. قوم و خویش‌های آن‌ها هم بعد از مردنش و دفن کردنش در کرکوک آمدند سر قبرش و نبش کردند جنازه‌اش را در آوردند تعدادی هم سگ آورده بودند همراهشان (صدام را) انداختند جلوی سگ‌ها خوردند تا آخر. قبر صدام کجاست الآن؟ شکم سگ‌ها! این عاقبت آدمی است که با خدا بجنگد. خدا این‌ها را نشان ما می‌دهد، می‌گوید زیاد یا کم، عاقبتش اینجوری است، بد است، خطرناک است، گناه را بگذار بیا.

بزرگ‌ترین وظیفه ما ترک گناه است. گناه کردن، یعنی با خدا جنگیدن و دشمنی با خدا، آدم بدبخت و بیچاره می‌شود.

امیدواریم خدای متعال به همه‌مان توفیق مرحمت کند گناه نکنیم، اگر هم کرده باشیم، توبه کنیم. پروردگار متعال وعده داده قلم عفو می‌کشم و اعمال را از سر ثبت می‌کنیم.[11]

خدای متعال به همه ما این توفیق را مرحمت کند اگر خدای نکرده عده‌ای هم گناهکارند بناست در سایه گناه آن‌ها زلزله بیاید، پروردگار متعال به برکت توبه گناهکارها و صدقاتی که به مؤمنین و متدینین داده می‌شود بلا را دفع و رفع کند ان‌شاء‌الله.

نثار ارواح طیبه همه انبیاء عظام که راه ترک گناه را به ما یاد دادند و همه حضرات معصومین علیهم الصلاة و السلام و شهدا که خون دادند و این راه و پرچمش را تا امروز برفراز نگه داشتند که مردم بدانند بهترین مهمترین عمل ترک گناه است و همه شهدا و امام شهدا سه صلوات ختم کنید.

اللهم صل علی محمد و آل محمد و عجل فرجهم

 

پاورقی:

1) در ابتدای هر جلسه اخلاق آیاتی از قرآن کریم قرائت می‌شود.

2) یَا عِبَادِ لَا خَوْفٌ عَلَیْکمُ‏ الْیَوْمَ وَ لَا أَنتُمْ تحَزَنُونَ * الَّذِینَ ءَامَنُواْ بِایَاتِنَا وَ کَانُواْ مُسْلِمِینَ. (زخرف، 68 و 69)

3) سوره مبارکه زخرف آیه 68

4) یُطَافُ عَلَیهْم بِصِحَافٍ مِّن ذَهَبٍ وَ أَکْوَابٍ  وَ فِیهَا مَا تَشْتَهِیهِ الْأَنفُسُ وَ تَلَذُّ الْأَعْینُ‏  وَ أَنتُمْ فِیهَا خَلِدُونَ. سوره مبارکه زخرف آیه 71

5) وَ نادَوْا یا مالِکُ لِیَقْضِ عَلَیْنا رَبُّکَ قالَ إِنَّکُمْ ماکِثُونَ. سوره مبارکه زخرف آیه 77

6) بَلى‏ مَنْ أَوْفى‏ بِعَهْدِهِ وَ اتَّقى‏ فَإِنَّ اللَّهَ یُحِبُّ الْمُتَّقینَ. سوره مبارکه آل عمران آیه 76

7) وَ یَسْئَلُونَکَ عَنِ الْمَحیضِ قُلْ هُوَ أَذىً فَاعْتَزِلُوا النِّساءَ فِی الْمَحیضِ وَ لا تَقْرَبُوهُنَّ حَتَّى یَطْهُرْنَ فَإِذا تَطَهَّرْنَ فَأْتُوهُنَّ مِنْ حَیْثُ أَمَرَکُمُ اللَّهُ إِنَّ اللَّهَ یُحِبُّ التَّوَّابینَ وَ یُحِبُّ الْمُتَطَهِّرینَ. سوره مبارکه بقره آیه 222

8) همان

9) یَا مَنْ ذِکْرُهُ شَرَفٌ لِلذَّاکِرِینَ، وَ یَا مَنْ شُکْرُهُ فَوْزٌ لِلشَّاکِرِینَ، وَ یَا مَنْ طَاعَتُهُ نَجَاةٌ لِلْمُطِیعِینَ، صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِه‏... . صحیفه سجادیه، دعای 11

10) الشَّهْرُ الْحَرامُ بِالشَّهْرِ الْحَرامِ وَ الْحُرُماتُ قِصاصٌ فَمَنِ اعْتَدى‏ عَلَیْکُمْ فَاعْتَدُوا عَلَیْهِ بِمِثْلِ مَا اعْتَدى‏ عَلَیْکُمْ وَ اتَّقُوا اللَّهَ وَ اعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ مَعَ الْمُتَّقینَ. سوره مبارکه بقره آیه 194

11) قُلْ یا عِبادِیَ الَّذینَ أَسْرَفُوا عَلى‏ أَنْفُسِهِمْ لا تَقْنَطُوا مِنْ رَحْمَةِ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ یَغْفِرُ الذُّنُوبَ جَمیعاً إِنَّهُ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحیمُ. سوره مبارکه زمر آیه 53

 

کلمات کلیدی:  در محضر استاد