بِسْمِ ٱللَّٰهِ ٱلرَّحْمَٰنِ ٱلرَّحِيمِ

الّلهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّد وَآلِ مُحَمَّد وَعَجِّل فَرَجَهُم

امام سجاد علیه السلام - صحیفۀ سجادیه، دعای 12:

«اللَّهُمَّ إِنَّهُ يَحْجُبُنِي عَنْ مَسْأَلَتِكَ خِلَالٌ ثَلَاثٌ، وَ تَحْدُونِي عَلَيْهَا خَلَّةٌ وَاحِدَةٌ»

خدایا! مسلّماً سه حجاب، مرا از درخواست از حضرتت مانع می‌شود؛ و یک توجه، مرا به جانب درخواست از تو پیش می‌برد.

(آن سه حجابی که مانع درخواست من می‌باشد این است):

«يَحْجُبُنِي أَمْرٌ أَمَرْتَ بِهِ فَأَبْطَأْتُ عَنْهُ، وَ نَهْيٌ نَهَيْتَنِي عَنْهُ فَأَسْرَعْتُ إِلَيْهِ ، وَ نِعْمَةٌ أَنْعَمْتَ بِهَا عَلَيَّ فَقَصَّرْتُ فِي شُكْرِهَا»

حجاب (مانع) من می‌شود، کار خوبی که مرا به آن فرمان دادی و من در انجامش کندی کردم؛ 2- کار زشتی که مرا از آن بازداشتی و من در ارتکابش شتاب ورزیدم؛ 3- نعمتی که به من دادی و من در سپاس‌گزاریش کوتاهی کردم.

«وَ يَحْدُونِي عَلَى مَسْأَلَتِكَ تَفَضُّلُكَ عَلَى مَنْ أَقْبَلَ بِوَجْهِهِ إِلَيْكَ، وَ وَفَدَ بِحُسْنِ ظَنِّهِ إِلَيْكَ، إِذْ جَمِيعُ إِحْسَانِكَ تَفَضُّلٌ ، وَ إِذْ كُلُّ نِعَمِكَ ابْتِدَاءٌ»

و آن‌چه مرا به سوی درخواست از تو پیش می‌برد: تفضل (احسان) توست به کسی که با نیت خالص به سوی تو آمد و با خوش‌گمانی‌اش به پیشگاه حضرتت وارد شد؛ زیرا تمام احسانت تفضّل و همۀ نعمتت، آغاز و ابتدایی از سوی تو نسبت به آفریده‌هاست.

O God, three traits have prevented me from asking Thee, and one trait has urged me on:

I am prevented by a command Thou hast commanded in which I have been slow, a prohibition Thou hast prohibited toward which I have hurried, and a favour through which Thou hast favoured for which I have not given sufficient thanks.

I am urged to ask Thee by Thy gratuitous bounty, upon him who turns his face toward Thee, and comes to Thee with a good opinion, since all Thy beneficence is gratuitous bounty, and every one of Thy favours a new beginning!

شرح مختصر

خداوند علیم و حکیم، قانون «علیّت» را بر نظام هستی [اعم از مادی و غیر مادی] حاکم نموده است؛ بنابراین، هیچ امری در این عالم، بی‌دلیل رخ نمی‌دهد و هم چنین هیچ امری بدون «اسباب» واقع نمی‌شود.

بنابراین، انسان عاقل و مؤمن، باید بداند و بیندیشد که در وجود و رویکردهای خودش، چه علل و اسبابی او را به سوی خدا می‌کشاند و به رحمت و مغفرت او امیدوار می‌سازد، و متقابلاً چه علل و اسبابی (رویکردها و عملکردهایی)، مانع از توجه به او و طلب مغفرت و سعادت از او می‌گردد؟

اگر کسی این علل و اسباب را بشناسد، می‌تواند در اصلاح و رشد خود بکوشد؛ اما رسیدن به چنین شناخت‌هایی، برای همگان میسر نمی‌باشد؛ لذا اهل عصمت صلوات الله علیهم اجمعین، در قالب بیان، حکمت، تذکر، نصیحت، موعظه و البته «دعا»، تعلیم و تذکر می‌دهند.

●- امام سجاد علیه السلام در این دعای خود، توجه می‌دهند که سه امر، حجاب انسان و مانع برای توجه او به خداوند سبحان و مسئلت خالصانه از او می‌گردد که عبارتند از: 1- سستی در اطاعت از فرامین؛ 2- شتاب در نافرمانی و گناه؛ 3- ناشکری [نشناختن مُنعم، نشناختن نعمت، عدم استفادۀ درست از نعمت و ضایع کردن آن).

●- اما، آن چه که علت و سبب توجه و امیدواری به رحمت و مغفرت واسعۀ الهی می‌گردد؛ در مرتبۀ نخست، همان فضل و احسان بی حدّ اوست؛ و سپس توجه به این تفضل، با حُسن ظنّ (خوش گمانی) به او، به رحمت، مغفرت، جود، کرم، احسان و تفضل او؛ حتی نسبت به بندگان گناهکاری که پشیمان از گناه، و البته امیدوار به فضل او، خالصانه به او روی می‌آورند و از او درخواست می‌نمایند. چنان که به بندگان گناهکارش فرمود که اگر از رحمت من ناامید نشوید، و به من روی آورید و از من بخواهید، من تمامی گناهان شما را یکجا می‌بخشم:

«قُلْ يَا عِبَادِيَ الَّذِينَ أَسْرَفُوا عَلَى أَنْفُسِهِمْ لَا تَقْنَطُوا مِنْ رَحْمَةِ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ يَغْفِرُ الذُّنُوبَ جَمِيعًا إِنَّهُ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحِيمُ» (الزّمر، 53)

- بگو: «اى بندگان من كه (به واسطۀ غفلت و گناه) بر خود اسراف (ستم) كرده‌ايد! از رحمت خداوند نوميد نشويد كه خدا همۀ گناهان را مى‌آمرزد، زيرا او بسيار آمرزنده و مهربان است.

Say: "O creatures of God, those of you who have acted against your own interests should not be disheartened of the mercy of God. Surely God forgives all sins. He is all-forgiving and all-merciful.

الّلهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّد وَآلِ مُحَمَّد وَعَجِّل فَرَجَهُم؛

وَ الحَمدُ لله ربِّ العالَمین؛

والسّلام علیکم و رحمة الله و برکاته.

 

 

کلمات کلیدی:   صحیفه سجادیه   دعا