پایگاه پاسخگویی به سؤالات و شبهات (ایکس - شبهه):

دانستن هر آن چه که خداوند علیم و حکیم، در آیات قرآن مجید بیان نموده، ضرورت دارد؛ چرا که در هدایت، رشد، کمال و قُرب او، اثر مستقیم دارد.

عالَم هستی، علیمانه، حکیمانه، قانونمند، منظم، یکپارچه و مرتبط خلق شده است؛ لذا تمامی مخلوقات [دانسته یا نادانسته و خواسته یا ناخواسته] با یکدیگر مرتبط می‌باشند و البته هر چه هست، تحت ربوبیّت الهی می‌باشد؛ و البته که آدمی باید بداند که چه کسانی و یا حتی چه چیزهایی مرتبط می‌باشد، چنان که در علوم طبیعی نیز تلاش برای شناخت، درک و تنظیم این ارتباطات می‌باشد.

از جمله ارتباطات بسیار نزدیک و البته مستمر، ارتباط فرشتگان با انسان و بالعکس می‌باشد؛ چرا که خداوند متعال برای انجام هر امری فرشته و فرشتگانی قرار داده است؛ چنان که می‌دانیم چهار فرشتۀ بزرگ وجود دارند که عبارتند از: حضرات «جبرئیل - مأمور وحی» - «میکائیل - مأمور توزیع رزق» - «عزرائیل - مأمور ستاندن جان» و «اسرافیل - مأمور صور پایان دنیا و صور برپایی قیامت» علیهم السلام؛ و البته هر کدام نیز لشکریانی دارند؛ چنان که در قرآن کریم تصریح شده که جان همگان را شخص عزرائیل علیه السلام تحویل نمی‌گیرد، بلکه هر کسی، فرشتۀ مأمور به مرگ خود را دارد؛ و در قرآن کریم به کثرت آنان تصریح شده است: «تَوَفَّاهُمُ الْمَلَائِكَةُ - فرشتگانی که آنها را تحویل می‌گیرند».

فرشتگان مرتبط

می‌دانیم که همراه هر انسانی، فرشتگانی به صورت دائمی وجود دارد؛ فرشتگانی که از شش جهت او را حفظ می‌کنند و هنگام مرگ به آنها فرمان می‌رسد که برگردید - دو فرشته‌ای که مأمور ثبت عملکردهای خوب و بد هستند - فرشتگانی که به دلها الهام می‌کنند - فرشتگانی که مأمور رزق‌های مادی و معنوی هستند - فرشتگانی که از سوی خداوند سبحان، مؤمنان را یاری می‌دهند - فرشتگانی که عبادت و دعا را بالا می‌برند - فرشتگانی که استجابت را از عرش پایین می‌آورند و به دعا کننده می‌رسانند و ... .

دعا و لعن فرشتگان

فرشتگان، فقط دعا ندارند، بلکه لعن هم دارند؛ چرا که از یک سو ظهور مواضع خداپرستانۀ خودشان می‌باشد و سبب تعالی آنها می‌گردد - از سویی دیگر، تحقق بسیاری از امور در نظام ربوبیّت الهی، منوط به درخواست بندگان، از جمله فرشتگان و انسان می‌باشد - و از سویی دیگر، خداوند متعال به واسطۀ فرشتگان هدایت و یاری می‌نماید و یا دور می‌نماید و مورد عذاب‌های دنیوی و اخروی قرار می‌دهد و ... .

در قرآن مجید، هم به صلوات (اتصال به رحمت الهی) از سوی خداوند سبحان و فرشتگانش تصریح شده است «هُوَ الَّذِي يُصَلِّي عَلَيْكُمْ وَمَلَائِكَتُهُ لِيُخْرِجَكُمْ مِنَ الظُّلُمَاتِ إِلَى النُّورِ وَكَانَ بِالْمُؤْمِنِينَ رَحِيمًا - او كسى است كه بر شما رحمت مى فرستد، و فرشتگان او (نيز) براى شما تقاضاى رحمت مى‌كنند تا شما را از ظلمات (جهل و شرك گناه) به سوى نور (ايمان و علم و تقوا) رهنمون گردد؛ او نسبت به مؤمنان همواره رحیم (و مهربان) بوده است!» (الأحزاب، 43) - و هم به لعنت (دوری از رحمت)، از سوی خداوند متعال و فرشتگانش: «أُولَئِكَ جَزَاؤُهُمْ أَنَّ عَلَيْهِمْ لَعْنَةَ اللَّهِ وَالْمَلَائِكَةِ وَالنَّاسِ أَجْمَعِينَ - كيفر آنها، اين است كه لعن (و طرد) خداوند و فرشتگان و مردم همگى بر آنهاست» (آل عمران، 87).

دعای عمومی فرشتگان، حتی برای کفار

گروهی از ملائک، برای رشد، سلامت روح، ایمان و نجات تمامی انسان‌های روی زمین دعا می‌کنند، چرا که خداوند رحمان و رحیم، بندگانش را دوست دارد.

پس اگر بنده‌ای، خودش دعاگو باشد، دعای فرشتگان نیز به آن افزوده می‌شود و اگر کافر، مشرک، غافل و عاصی باشد نیز فرشتگانی برای هدایت و نجاتش دعا می‌کنند، مضافاً بر این کفر، شرک و ظلم آنان سبب نزول بلاهایی می‌شود که همگان را در بر می‌گیرد و استغفار فرشتگان برای آنان، سبب حفظ و نجات مؤمنان می‌گردد:

«تَكَادُ السَّمَاوَاتُ يَتَفَطَّرْنَ مِنْ فَوْقِهِنَّ وَالْمَلَائِكَةُ يُسَبِّحُونَ بِحَمْدِ رَبِّهِمْ وَيَسْتَغْفِرُونَ لِمَنْ فِي الْأَرْضِ أَلَا إِنَّ اللَّهَ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحِيمُ» (الشوری، 5)

- نزديك است آسمانها (بخاطر نسبت‌هاى نارواى مشركان) از بالا متلاشى شوند و فرشتگان پيوسته تسبيح و حمد پروردگارشان را بجا مى آورند و براى كسانى كه در زمين هستند استغفار مى‌كنند؛ آگاه باشيد خداوند آمرزنده و رحیم (و مهربان) است.

دعای فرشتگان، برای مؤمنان

خداوند متعال، بندگان مؤمن، متقی، مستغفر و تائبش را بسیار دوست می‌دارد و فرشتگان نیز بندگان مُحبّ و محبوب خداوند سبحان را دوست می‌دارند و خیر آنها را می‌خواهند؛ لذا خداوند حکیم اجازه و فرمان داده که آنها برای مؤمنان دعا کنند تا مزید بر دعای خودشان که چه بسا محدود و ناقص نیز باشد و یا مستمر نباشد، در عرش، زمین و آسمان‌ها نیز دعاگو داشته باشند و استجابتش به آنها برسد. حتی فرشتگان ارشدی که حاملان عرش الهی می‌باشند و فرشتگانی حول عرش طواف می‌کنند و مأموریت خود را به انجام می‌رسانند، برای مؤمنان دعا می‌کنند:

«الَّذِينَ يَحْمِلُونَ الْعَرْشَ وَمَنْ حَوْلَهُ يُسَبِّحُونَ بِحَمْدِ رَبِّهِمْ وَيُؤْمِنُونَ بِهِ وَيَسْتَغْفِرُونَ لِلَّذِينَ آمَنُوا رَبَّنَا وَسِعْتَ كُلَّ شَيْءٍ رَحْمَةً وَعِلْمًا فَاغْفِرْ لِلَّذِينَ تَابُوا وَاتَّبَعُوا سَبِيلَكَ وَقِهِمْ عَذَابَ الْجَحِيمِ»

- فرشتگانى كه حاملان عرشند و آنها كه گرداگرد آن (طواف مى كنند) تسبيح و حمد پروردگارشان را مى‌گويند و به او ايمان دارند و براى مؤمنان استغفار مى‌كنند (و مى‌گويند:) پروردگارا! رحمت و علم تو همه چيز را فراگرفته است؛ پس كسانى را كه توبه كرده و راه تو را پيروى مى‌كنند بيامرز، و آنان را از عذاب دوزخ نگاه دار!

«رَبَّنَا وَأَدْخِلْهُمْ جَنَّاتِ عَدْنٍ الَّتِي وَعَدْتَهُمْ وَمَنْ صَلَحَ مِنْ آبَائِهِمْ وَأَزْوَاجِهِمْ وَذُرِّيَّاتِهِمْ إِنَّكَ أَنْتَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ»

- پروردگارا! آنها را در باغهاى جاويدان بهشت كه به آنها وعده فرموده اى وارد كن، همچنين از پدران و همسران و فرزندانشان هر كدام كه صالح بودند، كه تو توانا و حكيمى!

«وَقِهِمُ السَّيِّئَاتِ وَمَنْ تَقِ السَّيِّئَاتِ يَوْمَئِذٍ فَقَدْ رَحِمْتَهُ وَذَلِكَ هُوَ الْفَوْزُ الْعَظِيمُ» (غافر، 7 تا 9)

- و آنان را از بديها نگاه دار، و هر كس را كه در آن روز از بديها نگاه دارى، مشمول رحمتت ساخته‌اى؛ و اين است همان رستگارى عظيم!

ارتباط متقابل با فرشتگان

همانگونه که بیان شد، هر انسانی [اعم از مؤمن یا کافر، متقی یا فاسد]، به صورت مستمر، با فرشتگان بی‌شماری در ارتباط می‌باشد؛ اما مؤمنان با آنان ارتباط مستقیم و آگاهانه برقرار می‌نمایند، به آنها سلام می‌دهند، از خدمات و دعاگویی آنها تشکر می‌کنند، با اهدای صلواتی متقابلاً برایشان دعا می‌کنند و ...؛ چنان که سلام بر فرشتگان، در تمامی زیارات آمده است.

●- در زیارت حرم شریف امیرالمؤمنین، امام علی علیه السلام، پس از سلام به رسول اکرم و تمامی انبیاء صلوات الله علیهم اجمعین و بندگان صالح خدا، به فرشتگان نیز توجه داریم و می‌گوییم:

«السَّلامُ عَلَى الْمَلائِكَةِ الْحافِظِينَ الْحافِّينَ هذَا الْحَرَمِ وَ بِهَذَا الضَّرِيحِ اللّائِذِينَ بِهِ» (زیارت در هفدهم ربیع الاول - مفاتیح الجنان)

- سلام بر فرشتگان خدا که مقیم اطراف این حرم و این ضریح و پناهندگان به آنان‌اند.

●- حضرت امام صادق علیه السلام، در آداب زیارت حرم شریف سید الشهداء علیه السلام فرمودند:

«وقتى به زیارت قبر مطهّر امام حسین(ع) می‌روى، ابتدا به کنار رود فرات برو و رو به بارگاه آن‌حضرت غسل کن و سپس آرام و باوقار به سمت حرم حرکت کن و از مشرق وارد حائر شده و هنگام ورود بگو:

«السَّلَامُ عَلَى مَلَائِکَةِ اللهِ الْمُقَرَّبِینَ السَّلَامُ عَلَى مَلَائِکَةِ اللهِ الْمُنْزَلِینَ السَّلَامُ عَلَى مَلَائِکَةِ اللهِ الْمُرْدِفِینَ السَّلَامُ عَلَى مَلَائِکَةِ اللهِ الْمُسَوِّمِینَ السَّلَامُ عَلَى مَلَائِکَةِ اللهِ الَّذِینَ هُمْ فِی هَذَا الْحَائِرِ بِإِذْنِ اللهِ مُقِیمُون» (کامل الزیارات، ص 201) ‏

- سلام بر فرشتگان مقرّب خدا، سلام بر فرشتگان خدا که از آسمان به زمین نازل می‌گردند، سلام بر فرشتگان خدا که پیاپی به زمین نزول می‌کنند، سلام بر فرشتگان صاحب نشان، سلام بر فرشتگانی که با اجازه خدا که در این سرزمین سکونت دارند».

بی‌تردید این سلام‌ها پاسخ دارد و این ارتباط مستقیم، ارزشمند و متقابل با فرشتگان می‌باشد.

مشارکت و هم‌افزایی - پرسش و نشانی پیوند پاسخ، جهت ارسال و انتشار توسط شما؛ متشکریم.

پرسش:

دربارۀ فرشتگان چیز زیادی نمی‌دانیم! آیا باید بدانیم؟ آیا خداوند فرشتگانی دارد که برای ما دعا می‌کنند؟ چرا و چگونه؟ آیا در قرآن کریم نیز بیان شده است؟ آیا می‌توان با فرشتگان ارتباط مستقیم برقرار نمود؟

پاسخ (نشانی پیوند):

https://www.x-shobhe.com/Ghafir/12300.html 

 

کلمات کلیدی:  قرآن   سوره غافر