آیا مجسّمه‌سازی و عروسک‌سازی، حرام است، یا کراهت دارد؟ اگر فقط در موارد خاصّی حرام یا مکروه است، بیان نمایید.
پایگاه پاسخگویی به سؤالات و شبهات (ایکس – شبهه):
باید دقت داشته باشیم که بسیاری از احکام، تابع شرایط، زمان و ضروریات روز می‌باشد، چنان که حتی احکام ضروری نیز متغیر می‌گردند؛ مثل نمازهای چهار رکعتی یومیه، که هنگام سفر شکسته می‌شوند و یا روزۀ واجب در ماه مبارک رمضان، که به بیمار، مسافر و ... حرام می‌شود.
بنابراین، چه در گذشته و چه حال، اگر مجسمه سازی نماد، سمبل و بهانه‌ای برای نشر فرهنگ منحط "بت پرستی" باشد، حرام می‌شود و نمی‌شود گفت: «طبق فتوای مرجع من، اشکالی ندارد»، چرا که اگر شرایط برای فقیه بیان گردد، فتوایش متفاوت خواهد بود.
●- این فرهنگ منحط، اختصاصی به قرون گذشته ندارد، چنان که امروزه نیز در کشورهای بسیار پیشرفته در صنعت (تکنولوژی)، مانند: چین، ژاپن، هندوستان و ...، بت‌پرستی به همان سبک سنّتی، یعنی ساختن بت‌ها و قرار دادن آنها در معابد، و نیز نگهداری مدل‌های کوجکترش در خانه و ...، هم چنان و با همان تعصبات جاهلانه ادامه دارد.
●- همچنین، ممکن است که "مجسمه یا عروسک"، برای ترویج فرهنگ بی‌دینی و اخلاق ضالّۀ غرب و شرق، و یا حتی فساد و فحشا ساخته شود. چنان که شاهدیم امروزه، به غیر از عروسک‌هایی چون: "باربی"، شخصیت‌های انیمیشن‌هایی که بسیاری از آنها پیام‌ها و آموزه‌های منحرف، ضد ارزشی و حتی شیطان‌پرستی دارند، به شکل عروسک‌های زنجیره‌ای و داستانی ساخته شده و در سطح جهان به فروش می‌رسند - و چنان که شاهدیم مذاهبی از هندو و بودا، مجسمه‌های گوناگون و حتی مجسمه آلت تناسلی مردانه را مورد عبادت قرار می‌دهند؛ و چنان که شاهدیم، در ژاپن و ...، عروسک‌هایی را جایگزین انسان، برای برقرار روابط جنسی کرده‌اند!
●- گاه ممکن است که "مجسمه"، برای بزرگداشت، تبلیغ و ترویج یک فرهنگ یا تاریخ سیاسی ساخته شود که اگر تبلیغ مظاهر کفر و ظلم باشد، حرام می‌شود؛ مانند مجسمه‌های بنیانگذاران، سران و قدرتمندان نظام سلطه، سرمایه‌داری و نژاد پرستی در امریکا و اروپا که بسیاری از آنها توسط مردم معترض، سرنگون شد؛ یا هم چنین مجمسه‌های محمد رضا پهلوی، که در ایران سرنگون شد.
●- ممکن است مجسمه‌ها و یا عروسک‌هایی برای تمسخر مقدسات و یا تحقیر پیروان ادیان الهی ساخته شود، چنان که ساختن اینگونه مجسمه‌ها، عروسک‌ها و یا ترسیم اینگونه نقاشی‌ها و کاریکاتورها، به ویژه علیه حضرت مسیح علیه السلام، در غرب رواج دارد!
●●- بنابراین، فتوا و حکم شرعی، با توجه به زمان، مکان، شرایط، موضوع و ضرورت‌ها متفاوت می‌شود.
اما، گاه مطلق یک کار مورد استفتاء قرار می‌گیرد که برای نمونه برخی از استفتائات و فتاوا، ایفاد می‌گردد:
پاسخ: ساخت مجسمه و نقاشى و ترسيم چهره موجودات و لو ذى‌روح اشکال ندارد. همچنين خريد و فروش و نگهدارى نقاشى و مجسمه جايز است و ارائه آنها در نمايشگاه هم اشکال ندارد .
پاسخ: ساخت مجسمه و نيز امر به ساخت آن، مانع ندارد.
پاسخ: اين کار فىنفسه اشکال ندارد ولى بايد بر اساس متن حقايق و وقايع باشد و از بيان امور مخالف واقع و يا امورى که موجب هتک حرمت هستند، اجتناب شود.
پاسخ: ساخت مجسمه اشکال ندارد و فرقى بين موادى که مجسمه از آنها ساخته مىشود نيز وجود ندارد.
پاسخ: مجرّد ساخت اعضا يا بازگرداندن آنها، ساخت مجسمه محسوب نمىشود و در هر صورت ساخت مجسمه اشکال ندارد.
نکته:
لازم به ذکر است که فتاوای برخی از مراجع محترم تقلید متفاوت است، لذا هر مقلدی باید طبق فتوای مرجع تقلید خود عمل نماید. به عنوان مثال:
آیت الله العظمی سیستانی:
پرسش: خرید و فروش مجسمه حلال است یا حرام؟
پاسخ: حرام نیست ولی کراهت دارد.
پرسش: آیا ساختن مجسمه حیوانات یا انسان حلال است؟ همچنین نظر شریفتان را در مورد ساختن مجسمه زنان به صورت برهنه یا نیمه برهنه بفرمایید؟
پاسخ: ساختن مجسمه‌های جاندار ـ بنا بر احتیاط واجب ـ حرام است و اگر موجب نشر فساد و فحشاء است به فتوا حرام می‌باشد.
پرسش: ۱ـ ساخت عروسک فانتزی که شکل صورت و اعضای بدن آن با صورت و اعضای بدن انسان یا حیوان تفاوت دارد چگونه است؟ - ۲ـ ساخت مجسمه گیاهان و گلها چه حکمی دارد ؟
پاسخ: ۱ـ بنابر احتیاط واجب جایز نیست. ۲ـ اشکال ندارد.
مشارکت و هم‌افزایی – پرسش و نشانی لینک پاسخ، جهت ارسال به دوستان در فضای مجازی.
پرسش:
آیا مجسّمه‌سازی و عروسک‌سازی، حرام است، یا کراهت دارد؟ اگر فقط در موارد خاصّی حرام یا مکروه است، بیان نمایید.
پاسخ (نشانی لینک):
http://www.x-shobhe.com/right/11109.html
- تعداد بازدید : 3458
- 23 تیر 1400
- نسخه قابل چاپ
- اشتراک گذاری
کلمات کلیدی: حقوقی و احکام
س: چرا حق قضاوت، مرجعیت و اجتهاد از زن سلب شده است؟ 
