پایگاه پاسخگویی به سؤالات و شبهات (ایکس – شبهه):

آیا هنگام دیدن فیلم یا سریال، و دریافت پیام‌های متفاوت در شبکه‌های اجتماعی؛ یا نگاه به نامحرم و ...، مال حرام یا دست کم شبهه‌ناک، به ذهن، قلب و وجود خود نمی‌خورانید؟!

●- اگر دقت کرده باشید، اخیراً به نام دین، تقوا و رعایت احکام، شک و شبهه در مورد حلال بودن درآمد پدر یا مادر، به ویژه در فضای مجازی فرافکنی می‌شود! یکی می‌گوید: «تردید دارم که درآمدش حلال باشد – دیگری می‌گوید: «به احتمال قوی خمس نمی‌دهد» - دیگری می‌گوید: «احتمالاً مالش مخلوط است» و ... !

بدیهی است که هدف اصلی از این جوّسازی‌ها، رعایت تقوا و احکام نمی‌باشد، بلکه غرض اصلی در درجۀ نخست، بدبین کردن فرزندان به پدر و مادر می‌باشد – و سپس دور کردن آنها از یک دیگر، تا جایی که حتی از خوردن لقمه آنها پرهیز کنند! و بدیهی است که با این نگاه، نوعی دشمنی هم به قلب فرزندان القا می‌شود و البته تأثیر و بازتاب متقابل نیز دارد.

الف – چه کسی به ما اجازه داده که تحقیق کنیم در آمد دیگران [به ویژه پدر و مادر] از راه حلال است یا حرام و یا شبهه‌ناک؟!

ب – چه کسی به ما اجازه داده که نسبت به دیگران، به ویژه مسلمانان و بالاخص پدر و مادر، سوء ظنّ داشته باشیم؟!

ج – چه کسی به ما اجازه داده تحقیق کنیم که آیا خمس می‌دهند یا نمی‌دهند؟ اصلاً از کجا معلوم که به درآمد آنها خمس تعلق بگیرد.

ملاحظه:

●- اگر فرزندان، علم ( یعنی یقین صد در صد که مستلزم دلیل و شاهد و مدرک است) به حرمت مال پدر یا مادر، و آن په برای غذا و لباس و یا پولی که استفاده می‌کند نداشته باشند، تصرف در آن مال اشکال ندارد.

مقام معظم رهبری: تا زمانی که یقین به حرام بودن عین مال مورد ابتلا ندارند استفاده اشکال ندارد و بررسی کردن هم لازم نیست. (پاسخ به پرسش‌های اینترنتی)

●- اگر پدری بگوید، «به مال من خمس تعلق نمی‌گیرد، به فتوای امام خمینی رحمة الله علیه: «‌قول خود او قبول است (سؤال 5428) » – و یا در موارد مشابه می‌فرمایند: «اگر یقین ندارد مال مصرفی او حرام یا مخلوط به حرام است،‏ ‎ ‎‏چیزی بر او نیست (سؤال 5436)» و یا می‌فرمایند: «چیزهایی که مورد تصرف شما قرار می گیرد اگر یقین به وجود‏‎ ‎‏خمس در آن ندارید، چیزی بر شما نیست؛ ولی در صورت یقین، باید‏‎ ‎‏نسبت به مقدار خمس از مرجع تقلید یا نمایندۀ مجاز او اجازه بگیرید (سؤال 5439)» - و یا می‌فرمایند: «اگر چیزی که مورد استفادۀ فرزند یا همسر می‌باشد علم به‏‎ ‎‏حرام بودن آن ندارند تصرف جایز است و اگر علم به حرام بودن دارند‏‎ ‎‏تصرف جایز نیست. (سؤال 444)‏» - و یا حتی می‌فرمایند: «اگر یقین ندارید پولی که بابت اجرت می‌گیرید در مقابل کار‏‎ ‎‏حرام است و یا پول حرام یا مخلوط به حرام است اشکال ندارد و‏‎ ‎‏همچنین کالایی که از آن جا می آورند تا یقین نداشته باشید محکوم به‏‎ ‎‏حلّیت است. (سؤال 5464)».

●●●- بنابراین، حکم بر حرام بودن مال دیگران و یا حتی مخلوط به حرام بودن، بر اساس "یقین" می‌باشد و اگر یقین حاصل شد، فرزند در صورت امکان خمس مورد مصرفش را می‌دهد و در صورت عدم امکان، با حکم مجتهد و مرجع تقلیدش تصرف می‌کند. و البته اعضای خانواده، مأمور و مکلف به تحقیق و تجسس نیستند:

امام خمینی رحمة الله علیه: «اعضای خانواده مکلف به تحقیق نیستند و تا یقین به وجود‏‎ ‎‏مال حرام در بین اموال حاصل نشود، تصرف مانع ندارد. (سؤال 5479)»

●●●- "شبهه" نیز باید دلیل، قرینه و یا سند و شاهدی داشته باشد، نه این که هر کسی در هر موردی بگوید: «چون یقین ندارم، پس شبهه‌ناک است»! در بساری موارد، چون یقین ندارید، باید حمل بر پاکی و طهارت نمایید؛ مگر آن که عکسش به اثبات و یقین برسد.

●●●- "لقمه حرام و شبهه‌ناک"، فقط به مادیاتی که آدمی می‌خورد، می‌نوشد و می‌پوشد، اختصاص ندارد؛ بلکه بسیاری از دریافت‌های ذهنی [به ویژه از فضای مجازی]، که خوراک ذهن می‌شوند و در قلب نیز اثر سوء می‌گذارند، عین لقمه حرام و شبهه‌ناک می‌باشند.

مشارکت و هم‌افزایی – پرسش و نشانی لینک پاسخ، جهت ارسال به دوستان در فضای مجازی.

پرسش:

کسی در خانه‌ایی زندگی می‌کند که مال حرام با حلال آمیخته است و قابل تشخیص هم نیست؛ چه کند؟ می‌گویند مال شبهه‌ناک بر انسان آثار روحی می‌گذارد.

پاسخ (نشانی لینک):

http://www.x-shobhe.com/right/11203.html

 

 

کلمات کلیدی:  حقوقی و احکام