پایگاه پاسخگویی به سؤالات و شبهات (ایکس – شبهه):

متن و ترجمه آیۀ مورد بحث به شرح زیر می‌باشد:

«حُرِّمَتْ عَلَيْكُمْ أُمَّهَاتُكُمْ وَبَنَاتُكُمْ وَأَخَوَاتُكُمْ وَعَمَّاتُكُمْ وَخَالَاتُكُمْ وَبَنَاتُ الْأَخِ وَبَنَاتُ الْأُخْتِ وَأُمَّهَاتُكُمُ اللَّاتِي أَرْضَعْنَكُمْ وَأَخَوَاتُكُمْ مِنَ الرَّضَاعَةِ وَأُمَّهَاتُ نِسَائِكُمْ وَرَبَائِبُكُمُ اللَّاتِي فِي حُجُورِكُمْ مِنْ نِسَائِكُمُ اللَّاتِي دَخَلْتُمْ بِهِنَّ فَإِنْ لَمْ تَكُونُوا دَخَلْتُمْ بِهِنَّ فَلَا جُنَاحَ عَلَيْكُمْ وَحَلَائِلُ أَبْنَائِكُمُ الَّذِينَ مِنْ أَصْلَابِكُمْ وَأَنْ تَجْمَعُوا بَيْنَ الْأُخْتَيْنِ إِلَّا مَا قَدْ سَلَفَ إِنَّ اللَّهَ كَانَ غَفُورًا رَحِيمًا» (النساء، 23)

- حرام شده است بر شما، مادرانتان، و دختران، و خواهران، و عمه ها، و خاله ها، و دختران برادر، و دختران خواهر شما، و مادرانى كه شما را شير داده‌اند، و خواهران رضاعى شما، و مادران همسرانتان، و دختران همسرتان كه در دامان شما پرورش يافته‌اند از همسرانى كه با آنها آميزش جنسى داشته‌ايد و چنانچه با آنها آميزش جنسى نداشته‌ايد، (دختران آنها) براى شما مانعى ندارد و (همچنين) همسرهاى پسرانتان كه از نسل شما هستند (‌نه پسرخوانده ها‌) و (نيز حرام است بر شما) جمع ميان دو خواهر كنيد؛ مگر آنچه در گذشته واقع شده؛ چرا كه خداوند، آمرزنده و مهربان است.

الف – این آیه و آیۀ قبل و بعد را باید با هم مورد مطالعه قرارداد، چرا که بیان حدود محرم و نامحرم، ازدواج و یا به طور کلی نکاح (رابطۀ زناشویی) می‌باشد.

ب – قرآن کریم، فقط برای اعراب مخاطب در آن نازل نشده است، بلکه برای همگان در تمامی اعصار نازل شده است؛ پس ازدواج با محارم، نه تنها در میان اقوامی رواج داشت، بلکه امروزه انگلیس در قانونی کردن ازدواج محارم با یکدیگر پیش قدم شده است. لذا اگر یک انگلیسی امروز مسلمان شود، باید بداند که قوانین ازدواج در اسلام چیست، و دلیلی ندارد که حتماً خودش پیش از اطلاع، با محارمش ازدواج کرده باشد. اگر نوشیدن شراب، پس از چند سال مطلق حرام شد، معنایش این نیست که در آن چند سال، همگان و تمامی مسلمانان شراب می‌نوشیدند!

ج – ازدواج با محارم، در ادیان الهی دیگر نیز حرام شده بود و بسیاری از کفار نیز آن را جایز نمی‌دانستند؛ مانند اعراب، و بسیاری نیز جایز می‌دانستند، مانند ایرانیان و مجوس‌ها در عصر ساسانیان!

اما تعریف "محرم و نامحرم"، در بین هر قومی نیز  متفاوت بود، یکی ازدواج با همسر پدر، به شرطی که مادر خودش نبود را جایز می‌دانست – دیگری ازدواج با همسر بیوه یا مطلقۀ پسر خوانده را جایز نمی‌دانست – گروهی دخترخوانده را چون دختر خود می‌شمردند و گروهی آنها را دختران مایملک خود می‌شمردند و نکاح با آنان را بر خود جایز می‌دانستند  – گروهی ازدواج با خواهر و برادر رضاعی (شیری) را جایز می‌دانستند و گروهی نمی‌دانستند – ازدواج همزمان با دو خواهر، تا تحریم آن در اسلام، جایز و رایج بود و ...‌!

فرهنگ، اخلاق و رفتار مردم در دورۀ، درست مانند امریکا و اروپای امروز بود؛ یعنی هر کسی هر کاری که دلش می‌خواست را جایز می‌شمرد و انجام می‌داد!

بنابراین در این سه آیه، تمامی حدود و مقررات الهی بیان شده است.

د – دامنه و حدود کسانی که ازدواج آنان حرام یا حلال است، بسیار وسیع می‌باشد و فقط یک قسم آن "نسبَت نَسَبی" می‌باشد و سپس محرمات "غیر نَسبی" نیز تعریف و تبیین  شده است. 

به عنوان مثال: هر کسی که «مَحرم» باشد (مثل مادر، پدر، خواهر، برادر، دایی، عمو، خاله، عمّه و ...)، حرمت نکاح هم دارد؛ اما هر کسی که حرمت نگاه دارد، الزاماً محرم نیست؛ مانند ازدواج با همسران نبی صلوات الله علیه و آله در صدر اسلام که پس از رحلت ایشان در قید حیات بودند؛ و یا ازدواج با هر کسی که واجد شرایط ازدواج هست، اما یکی از دو طرف در  حال احرام هستند.

بنابراین، آیه دلالت ندارد که چون چند سال بعد از بعثت نازل شده، تمامی مسلمانان تا آن زمان، با محارم ازدواج می‌کردند و یا نمی‌کردند؛ چنان که می‌دانیم با همسر فرزندخوانده ازدواج نمی‌کردند؛ با محارم نَسبی ازدواج نمی‌کردند، اما چه بسا با خواهر یا برادر شیری ازدواج می‌کردند!

مشارکت و هم‌افزایی – پرسش و نشانی لینک پاسخ، جهت ارسال و انتشار توسط شما؛ متشکریم.

پرسش:

آیه 23 سوره نساء (آیه محارم) که تقریبا 12 یا 13 سال بعد نازل شده، آیا نمی‌توان برداشت کرد که در طی این 13 سال بین مسلمانان ازدواج محارم رایج بوده است؟

پاسخ (نشانی لینک):

https://www.x-shobhe.com/An-Nisa/11657.html

 

 

کلمات کلیدی:  حقوقی و احکام   سوره نسا