x-shobhe  : البته که آن استاد محترم که نام بردید، هرگز چنین بدعتی نمی‌گذارد و چنین حرف مضحکی را اخیراً فقط یکی از مفتی‌های وهابی در سعودی گفته بود که بسیار مورد انتقاد و خطاب قرار گرفت را به زبان جاری نمی‍نماید. برخی نیز مایلند که با این گونه شایعات، فتوای من درآوردی این روحانی نمای ضد اسلام را شایع کنند.

به هر رساله‌ای و فتاوایی که از فقهای سلف گرفته تا معاصر وجود دارد رجوع شود، نه چیز را مبطل روزه بر شمرده‌اند که اول آنها «خوردن و آشامیدن» است و سپس جماع، استمناء، دروغ بستن به خدا و پیامبر و جانشینان او (ع)، رساندن غبار غلیظ به حلق، فرو بردن تمام سر در آب، باقی ماندن بر جنابت، حیض و نفاس تا اذان صبح، اماله کردن با چیزهای روان و بالاخره قی کردن.

امام خمینی (ره) در مسأله 1573 تأکید دارد که: اگر روزه دار عمداً چیزی بخورد یا بیاشامد، روزه‌ی او باطل می‌شود. چه خوردن و آشامیدن آن چیز معمول باشد، مثل نان و آب، چه معمول نباشد، مثل خاک و شیره درخت، و چه کم باشد یا زیاد. حتی اگر مسواک را از دهان بیرون آورد و دوباره به دهان ببرد و رطوبت آن را فرو برد، روزه‌ی او باطل می‌شود. مگر آن که رطوبت مسواک در آب دهان به طوری از بین برود که رطوبت خارج به آن گفته نشود.

پس از دانستن مسائل فوق که البته فتاوای همه‌ی مراجع محترم همین است، لازم است به چند نکته‌ی بسیار مهم اشاره گردد:

الف -  روزه ماه مبارک رمضان را نه تنها مشروط به تشنه یا گرسنه نشدن ننموده‌اند، بلکه اساساَ یکی از حکمت‌های اجتناب از خوردن و آشامیدن که مبطل روزه نیز هست، همان گرسنگی و تشنگی است که بر انسان مترتب می‌شود و آدمی می آموزد که چگونه نفس و خواهش بدن را به کنترل خود درآورد.

ب – نه روزه را منحصر به ماه‌های خنک یا بارانی و کوتاه کرده‌اند و نه امسال اولین سالی است که ماه رمضان به تابستان افتاده و هوا بسیار گرم است و نه این گرما غیر عادی و غیر قابل تحمل است. شاید در طی گذشت 1400 سال از تاریخ اسلام و وجوب روزه، بیش از 140 ماه رمضان به تابستان افتاده باشد و مردمان مناطق گرمسیر نیز از آن معاف نشده و روزه می‌گرفتند.

ج – در عین حال همه شرایط ویژه و استثناءها در احکام لحاظ شده است. به عنوان مثال روزه بر خیلی‌ها واجب نیست که از آن جمله کسانی می‌باشند که به واسطه ی پیری، بیماری، هر نوع بیماری که سبب تشنگی غیر قابل تحمل گردد و حتی کسانی که به واسطه روزه به مشقت می افتند.

امام خمینی (ره) در مسأله 1725 در باب «کسانی که روزه گرفتن بر آنها واجب نیست» می‌فرمایند: کسی که به واسطه‌ی پیری نمی‌تواند روزه بگیرد، یا برای او مشقت دارد، روزه بر او واجب نیست» و در مسئله ی بعد می‌فرمایند: «اگر انسان مرضی دارد که زیاد تشنه می‌شود و نمی‌تواند تشنگی را تحمل کند، یا برای او مشقت دارد، روزه بر او واجب نیست».

همین طور است زن باردار، زن شیرده [چه مادر بچه باشد و چه دایه ی شیرده] – حتی اگر روزه بر خودش ضرری نداشته باشد، اما بداند که به طفل شیرخوار ضرر دارد. (و فتاوای سایر مراجع نیز همین است). و قابل توجه آن که اگر کسی احتمال (البته نه خیال یا خود فریبی، بلکه احتمال منطقی) بدهد که روزه برایش ضرر دارد، نه تنها روزه بر او واجب نیست، بلکه اگر بگیرد هم صحیح نیست و حتی اگر بر این باور باشد که روزه برای او ضرری ندارد، اما بعد از مغرب بفهمد که ضرر داشته است، باید پس از بهبود قضای آن را به جای آورد. حال به مسائل ذیل از رساله امام خمینی (ره) توجه نمایید:

مسأله 1743: کسی که می داند روزه برای او ضرر ندارد، اگر چه دکتر بگوید ضرر دارد، باید روزه بگیرد و کسی که یقین یا گمان دارد که روزه برایش ضرر دارد، اگر چه دکتر بگوید ضرر ندارد، باید روزه نگیرد و اگر روزه بگیرد صحیح نیست مگر آن که به قصد قربت بگیرد و بعد معلوم شود که ضرر نداشته.

مسأله 1744: اگر انسان احتمال بدهد که روزه برایش ضرر دارد و از آن احتمال، ترس برای او پیدا شود، چنان چه احتمال او در نظر مردم به جا باشد، نباید روزه بگیرد، و اگر روزه بگیرد صحیح نیست، مگر آن که به قصد قربت گرفته باشد و بعد معلوم شود ضرر نداشته.

حتی مسافرت به قصد فرار از روزه حرام نیست، بلکه مکروه است.

د- با توجه به مسائلی که بیان شد، معلوم می‌شود که روزه گرفتن چه در سرما و چه در گرما، برای کسی که سالم است و احتمال ضرر هم نمی‌دهد، هیچ مشکلی به جز آن که گرسنه یا تشنه می‌شود ندارد و اگر روزه برای کسی ضرر داشته باشد و یا حتی احتمال صحیح بدهد که ضرر دارد، نمی‌تواند روزه بگیرد و اگر بگیرد نیز صحیح نیست. لذا هیچ لزومی ندارد که کسی از خودش اجتهاد نموده و میزان دما را یکی از شروط برای نوشیدن آب در حین روزه داری نماید چنین نظر بی منطقی بدهد.

پس، بی تردید کسانی که اینگونه شایعات را – به ویژه با نسبت دادن دروغ های خود به اشخاص معروف  - ساخته و سپس رواج می‌دهند، نه تنها اهل روزه نیستند، بلکه اساساً یک عداوت خاصی نیز با اسلام و مسلمین دارند و هدف و برنامه‌ی آنها ایجاد جو و اعوجاج و هنجار شکنی در میان مردم، به ویژه در محیط دانشگاه و در میان دانشجویان می‌باشد.

 

کلمات کلیدی:  حقوقی و احکام