- بار إلها! اگر در آن قسمت از ماه شعبان که گذشته ما را نیامرزیدهای در آن قسمت که از این ماه مانده بیامرزمان.
«شعبان» از ریشۀ «شَعب»، به معنای «منقسم شدن» میباشد، چرا که روزی بندگان مؤمن خدا، در این ماه قسمت میشود و تمامی خیرات نیز در این ماه گسترده میگردند.
شاید در اذهان عمومی بسیاری، «شعبان»، فقط ماه پیشین ماه مبارک رمضان باشد؛ در حالی که ماه مناجات، ماه دعا، ماه صلوات فراوان، ماه استغفار، ماه نزدیکتر شدن به امام زمان علیه السلام و ارتقای فرهنگ انتظار در خود و جامعه است و ماه آمادهسازی خود برای ورود به ماه مبارک رمضان میباشد.
خداوند سبحان، ماه معظم شعبان را فرصتی قرار داد تا بندگان مؤمنش، در آن آمرزیده شوند و پاک به میهمانی او وارد گردند؛ ماه مناجات قرار داد، تا بندگانش با معرفت و تقرب بیشتر به این میهمانی بیایند، و اعیاد بزرگی را در این ماه قرار داد، تا بندگان مؤمنش، با نشاط به میهمانی بزرگ او وارد شوند.
توفیق بخواهیم و البته بکوشیم تا فرصت باقیمانده از ماه عزیز شعبان را قدر بدانیم و با مناجات، استغفار و صلوات فراوان، آمادۀ ورود به ماه مبارک رمضان گردیم.
بیشتر
خوشا به حال آنان که نسبت به عظمت ماه شعبان، شناخت پیدا کردند و از آن بهره بردند؛ و برای آنان نیز که بدون توجه و با غفلت، این ماه عزیز را سپری نمودند، فرصت باقیست.
چه احادیث گهرباری که در شأن، عظمت، آثار و برکات ماه شعبان وارد شده و چه توصیههای فراوانی برای بهرهمندی بیشتر از این ماه بیان شده است.
پیامبر اکرم صلوات الله علیه و آله فرمودند: «شعبان ماه من است و رمضان ماه خدای عزوجل. پس هر که ماه مرا روزه بدارد، در روز قیامت شفیعش خواهم بود» (بحارالأنوار (ط-بیروت) ج 94، ص 83) و امیرالمؤمنین علیه السلام فرمودند: «صَومُ شَعبانَ یَذهَبُ بِوَسواسِ الصَّدرِ وَ بَلابِلِ القَلبِ - روزه ماه شعبان ، وسواس دل و پريشانىهاى قلب (جان) را از بين مىبرد» (الخصال، ص 612).
مناجات شعبانیه که چون دعای کمیل، از عظیمترین دعاها و مناجاتها میباشد، برای این ماه است؛ اعیاد بزرگ و سالروز میلادها که بزرگداشت آنها سبب توجه و اتصال میشود، در این ماه قرار دارد و از جمله نیمه شعبانکه از مهمترین برکاتش، توجه عموم به امام زمان علیه السلام، ابراز محبّت و اظهار مودّت به ایشان میباشد و انتظار را که افضل اعمال است، یادآوری نموده و ارتقا میبخشد.
امام خامنهای:«ما همه اشتباهاتی داریم، خطاهایی داریم، گناهانی داریم؛ استغفار به معنای انتخاب راه برگشت از این خطاها و این گناهان است، که در ماه شعبان بر استغفار تکیه شده. شما میگویید «استغفر الله و اتوب الیه»؛ «اتوب الیه» یعنی برمیگردم به سمت خدا؛ با خطا و با گناه از خدا دور شدم، حالا برمیگردم به سمت خدای متعال و خدا این برگشت را قبول میکند.» (9/12/1402)
●- ابَا الصّلت هَروی روایت کرده است که در جمعه آخر ماه شعبان به خدمت حضرت امام رضا (علیه السلام) رفتم. حضرت فرمود: ای ابا الصَّلْت! بیشتر ماه شعبان رفت و این جمعه آخر آن است، پس جبران کن کوتاهیهایی را که در ایّام گذشته این ماه کردی، در آن چه از این ماه مانده است.
بر تو باد به انجام آنچه به حال تو مفید است، دعا، استغفار و تلاوت قرآن را افزون کن و به سوی خدا از گناهان خود توبه کن تا وقتی ماه مبارک فرا رسید، خود را برای خدا خالص کرده باشی. امانتی بر گردن خود باقی مگذار مگر آنکه آن را ادا کنی و نیز در دلت کینه هیچ مؤمنی نباشد مگر اینکه آن را از دل بیرون کنی.
تقوای الهی را پیشه کن و در پنهان و آشکار امور خود بر خدا توکل کن زیرا هرکه بر خدا توکّل کند خدا او را بس است. و بسیار بخوان در بقیّه این ماه این دعا را: «اللّهُمَّ اِنْ لَمْ تَکُنْ غَفَرْتَ لَنا فیما مَضی مِنْ شَعْبانَ فَاغْفِرْ لَنا فیما بَقِیَ مِنْهُ - خدایا اگر در آن قسمت از ماه شعبان که گذشته ما را نیامرزیدهای در آن قسمت که از این ماه مانده بیامرزمان». به درستی که حقّ تعالی در این ماه، بندههای بسیاری را از آتش جهنّم به حرمت ماه مبارک رمضان آزاد میگرداند. (عیون اخبار الرضا، ج 2، ص 51)