پایگاه پاسخگویی به سؤالات و شبهات (ایکس – شبهه):

یک موقع پرسش در مورد اصل چله‌ گرفتن، و یا چله‌نشینی در دین می‌باشد و یک موقع موضوع خرافاتی است که به این نام رواج داشته و یا رواج می‌دهند.

الف – عدد "چهل" که مبنای "چله‌گیری" قرار گرفته است، و دوره‌های "چهل روزه" به ویژه برای کسب کمالات و رسیدن به درجات، مبنای تکوینی و ریشه دینی دارد؛

چنان که قرار بود حضرت موسی علیه السلام، سی روز در کوه طور میهمان خدا باشد و خداوند متعال آن را به چهل تکمیل نمود که به "اربعین کلیمی" مشهور شده است:

«وَوَاعَدْنَا مُوسَى ثَلَاثِينَ لَيْلَةً وَأَتْمَمْنَاهَا بِعَشْرٍ فَتَمَّ مِيقَاتُ رَبِّهِ أَرْبَعِينَ لَيْلَةً وَقَالَ مُوسَى لِأَخِيهِ هَارُونَ اخْلُفْنِي فِي قَوْمِي وَأَصْلِحْ وَلَا تَتَّبِعْ سَبِيلَ الْمُفْسِدِينَ» (الأعراف، 142)

ترجمه: و ما با موسى، سى شب وعده گذاشتيم؛ سپس آن را با ده شب (ديگر) تكميل نموديم؛ به اين ترتيب، ميعاد پروردگارش (با او)، چهل شب تمام شد و موسى به برادرش هارون گفت: «جانشين من در ميان قومم باش و (آنها) را اصلاح كن! و از روش مفسدان، پيروى منما!»

ب – در آموزه‌های اسلامی نیز به دوره‌های چهل روزه، جهت رسیدن به کمالات و کسب فیوضات تصریح شده است، چنان که پیامبر اکرم صلوات الله علیه و آله فرمودند:

«مَنْ اَخْلَصَ لِلّهِ اَرْبَعينَ صَباحا، ظَهَرَتْ يَنابيعُ الْحِكْمَةِ مِنْ قَلْبِهِ عَلى لِسانِهِ» (نهج الفصاحه، ح 2836)

ترجمه: هر كس چهل روز خود را براى خدا خالص كند، چشمه‌هاى حكمت از قلب وى بر زبانش جارى مى‌شود.

ج – از همین احادیث و سایر دستورالعمل‌ها معلوم می‌شود که معنای "چله" این نیست که الزاماً کسی برود چهل روز در جایی خلوت و تنها بنشیند، روزها روزه بگیرد و شب‌ها به عبادت برخیزد، ارتباطش را اطرافیان و مردم قطع کند، تسبیحی به دست بگیرد و فقط ذکر بگوید و ...؛ بلکه این "چله" مربوط به "قلب و نیّت" است، و شخص کاملاً توجه می‌کند که در این چهل روز، هر کارش برای خدا باشد، حتی خوردن، خوابیدن، ارتباطات خانوادگی، معاشرت با دیگران، تحصیل علم، تفریح، سفر، مطالعه، تحصیل علم، کار، اشتغال، هزینه و ... .

آیت الله جوادی آملی: «چلّه‌گیری به معنای جدا شدن از جامعه نیست، جدا شدن از دنیا است نه از خلق دنیا؛ در متن مردم بودن مردمی بودن برای مردم کار کردن دنیا نیست آخرت است؛ از دنیا فاصله گرفتن چلّه‌گیری است نه از خلق خدا نه از مردم».

آثار چنین چله‌ای [چهل روز تمرین خلوص)، در همین دنیا این است که خداوند متعال به قلب او که سعی کرده فقط به یاد خدا باشد و برای هر کاری او را در نظر بگیرد، حکمت می‌دهد و دیگر آن که حکمت از قلبش به زبانش جاری می‌شود [یا به تعبیری نزول می‌یابد]؛ و در قرآن کریم فرمود که این حکمتی که خدا بدهد، خیر کثیر می‌باشد:

«يُؤْتِي الْحِكْمَةَ مَنْ يَشَاءُ وَمَنْ يُؤْتَ الْحِكْمَةَ فَقَدْ أُوتِيَ خَيْرًا كَثِيرًا وَمَا يَذَّكَّرُ إِلَّا أُولُو الْأَلْبَابِ» (البقره، 269)

ترجمه: (خدا) حكمت را به هر كس بخواهد (و شايسته بداند) مى دهد؛ و به هر كس حکمت داده شود، خير فراوانى داده شده است و جز خردمندان، (اين حقايق را درك نمى‌كنند، و) متذكر نمى‌گردند.

د – اما، متآسفانه شاهدیم که از دیرباز، خرافات انحرافی را به تمامی آموزه‌های اسلامی [به ویژه عبادی و اخلاقی] افزوده‌اند! امروزه باب شده که هر کسی در فضای مجازی، از سوی خودش دستورالعمل ذکر و یا چله می‌دهد؛ مثل کسی که اهل نماز نیز نبود، اما پست گذاشته بود که «برای اجابت حاجات، نام چهل شهید را بنویسید و سپس هر روز برای یکی از آنها چهل صلوات بفرستید و سوره‌های فلان و فلان را نیز بخوانید» و اذکار و چله‌های من درآوردی دیگر! و تعجب آن که یک عده، گویی منتظر خرافه هستند، به شدت و با جدیت تبعیت می‌کنند!

●- بنابراین، آن چه در پرسش آمده و نمونه‌های آن، همه خرافاتی است که ابتدا یک سری جاعل و مزدور از خود درآوردند و سپس یک سری عوام پذیرفتند و تبعیت کردند و هیچ جایگاهی در عقل، وحی، حدیث و آموزه‌های دینی ندارد؛ چنان که اگر دقت نمایید، خرافه‌هایی چون به عزا یا عروسی نرفتن نوعروس یا مادر، دقیقاً مغایر با دستورالعمل‌هایی است که در مورد صله ارحام، دید و بازدید، مشارکت در غم و شادی و ... وارد شده است!

مشارکت و هم‌افزایی – پرسش و نشانی لینک پاسخ، جهت ارسال (حتمی) به دوستان در فضای مجازی.

پرسش:

آیا "چلّه" مبنای دینی دارد یا خرافه است؟ می‌گویند: تازه عروس تا چهل روز به عزای کسی نرود – مادر تا بچه‌اش از چله در نیامده به عروسی و عزا نرود و ...؟

پاسخ (نشانی لینک):

http://www.x-shobhe.com/shortanswer/11102.html

 

 

کلمات کلیدی:  پاسخ های کوتاه