«ایکس – شبهه»: شفا دهنده خداوند متعال است (هو الشافی)، اما خداوند متعال و حکیم نیز هیچ امری را خارج از مجرایش که خود نهاده است، محقق نمی‌گرداند. در قصص تاریخی آمده است که حضرت موسی (ع) بیمار شد و در بستر افتاد و گفت: اگر خدا بخواهد شفایم می‌دهد و اگر او نخواهد هیچ کس نمی‌تواند شفا دهد. این سخن درست است، اما پیغام آمد: یا موسی! به عزت و جلالم سوگند تا طبیب نیاوری شفایت نمی‌دهم.

لذا در تاریخ پیامبران و امامان می‌خوانیم که از هر دو روش استفاده می‌کردند. یعنی گاه دستی می‌کشیدند (چون عیسای مسیح ع) و گاه دارویی می‌دادند، اما همه‌ی این رفتارها با توکل، توسل و دعا و خواست از خداوند متعال همراه بود.

البته علم امروز نیز ثابت کرده‌ است که بازیافت بهبودی بیمار، مستلزم مصرف دارو نیست. بلکه قدرت‌های روحی و روانی تأثیر به سزایی [حتی گاه قوی‌تر از دارو] دارند. مضاف بر این که چون علم ما محدود است، گمان می‌کنیم که عامل یا عوامل بیرونی، الزاماً داروهای گیاهی یا شیمایی هستند، لذا باور نمی کنیم که اثر دست کشیدن [دستی الهی] می‌تواند شفا بخش باشد. اما تجربیات عینی مکرر این قدرت را ثابت کرده است، چه رسد به آن که اراده‌ی الهی برای نشان دادن معجزه و هدایت به آن دست یا دعا تعلق بگیرد.

کلمات کلیدی:  پاسخ های کوتاه