پایگاه پاسخگویی به سؤالات و شبهات (ایکس – شبهه):

متن و ترجمه آیۀ مورد بحث به شرح زیر است:

«فَلَوْلَا إِذْ جَاءَهُمْ بَأْسُنَا تَضَرَّعُوا وَلَكِنْ قَسَتْ قُلُوبُهُمْ وَزَيَّنَ لَهُمُ الشَّيْطَانُ مَا كَانُوا يَعْمَلُونَ» (الأنعام، 43)

ترجمه: چرا هنگامی که مجازات ما به آنان رسید، (خضوع نکردند و) تسلیم نشدند؟! بلکه دلهای آنها قساوت پیدا کرد؛ و شیطان، هر کاری را که می‌کردند، در نظرشان زینت داد!

گاهی یک خطای به ظاهر ساده در امر ترجمه، و یا جابجایی کلمات و مفاهیم، تمام مفهوم پیام و بالتبع دریافت و فهم را متغیر می‌نماید؛ چنان که در آیۀ فوق، هیچ اشاره‌ای به "بلا" نشده است، بلکه «بَأْسُنَا»، یعنی: «سختی و فشاری که ما وارد می‌آوریم – یعنی نوع و درجه‌ای از عقوبت دنیوی، جهت تذکر و یادآوری»؛ اما در پرسش، این "بأس" به "بلا" مبدل شده است(؟!)

"فتنه و بلا"، هر دو به معنای امتحان و آزمایش می‌باشند و البته تفاوت‌هایی هم دارند، و هر امتحانی نیز برای گذر موفق از یک مرحله، و رشد و صعود به مرتبۀ بالاتر می‌باشد؛ و البته "فتنه و بلا"، در هر امری، نوع و شکل متفاوتی دارد.

فتنه:

به عنوان مثال: در یک آیه در مورد فتنه به معنای آزمایش می‌فرماید: «أَحَسِبَ النَّاسُ أَنْ يُتْرَكُوا أَنْ يَقُولُوا آمَنَّا وَهُمْ لَا يُفْتَنُونَ – آیا مردم می‌پندارند همین که [به زبان] گفتند: ما ایمان آوردیم، رها می‌شوند و آزمایش نمی‌شوند؟!/ » - و در آیۀ دیگری می‌فرماید: «وَاعْلَمُوا أَنَّمَا أَمْوَالُكُمْ وَأَوْلَادُكُمْ فِتْنَةٌ وَأَنَّ اللَّهَ عِنْدَهُ أَجْرٌ عَظِيمٌ - و بدانيد اموال و اولاد شما، وسيلۀ آزمايش است؛ و (براى كسانى كه از عهدۀ امتحان برآيند،) پاداش عظيمى نزد خداست!/ الأنفال، 28» - و در آیۀ دیگری از همین واژۀ فتنه، به معنای "توطئه" استفاده می‌شود که البته چگونگی رویکرد نسبت به توطئه‌ها [به ویژه سیاسی]، خودش از بزرگترین امتحان‌هاست؛ چنان که می‌فرماید:

«وَقَاتِلُوهُمْ حَتَّى لَا تَكُونَ فِتْنَةٌ وَيَكُونَ الدِّينُ لِلَّهِ فَإِنِ انْتَهَوْا فَلَا عُدْوَانَ إِلَّا عَلَى الظَّالِمِينَ» (البقره، 193)

ترجمه: و با آنان بجنگيد تا هنگامى كه ديگر فتنه نباشد و دين براى خدا باشد، پس اگر دست برداشتند بر آنان ستم نكنيد كه دشمنى و ستم جز بر ستمكاران روا نيست.

بلاء:

"بلاء" نیز به معنای آزمایش است، اما بیشتر به اتفاق، حادثه یا واقعه‌ای گفته می‌شود که از یک سو مطلوب نیست و از سویی دیگر تحمیل شده است؛ حال خواه بلای آسمانی و زمینی، مانند طوفان‌ها، سیل‌ها و زلزله‌های خسارت‌بار باشد، خواه ظلم‌ها و جنایات یک نظام سلطه؛ که "کرب و بلاء" از همین قسم است؛ و خداوند متعال، جنایات فرعونی را "بلایی از سوی خودش" بیان نمود؛ یعنی این سلطه و جنایات که از سکوت و تسلیم شما برآمده، از فرعون است، اما "امتحان کردن شما"، کار ماست:

«وَإِذْ أَنْجَيْنَاكُمْ مِنْ آلِ فِرْعَوْنَ يَسُومُونَكُمْ سُوءَ الْعَذَابِ يُقَتِّلُونَ أَبْنَاءَكُمْ وَيَسْتَحْيُونَ نِسَاءَكُمْ وَفِي ذَلِكُمْ بَلَاءٌ مِنْ رَبِّكُمْ عَظِيمٌ» (الأعراف، 141)

ترجمه: و (ياد آريد) هنگامى كه شما را از فرعونيان نجات داديم، كه شما را سخت شكنجه مى‌كردند، پسرانتان را بى رحمانه مى‌كشتند و زنانتان را (براى بيگارى) زنده نگه مى‌داشتند و در اين (كار براى شما) ابتلا و امتحان بزرگى از جانب پروردگارتان بود.

●- امروزه نیز آن چه فرعونیان زمان بر سر مسلمانان می‌آورند، همین سیاست کُشتن مردان و پسران و زنده نگه‌داشتن بانوان و دختران می‌باشد. حال چه به صورت مستقیم و فیزیکی، مانند جنایات صرب‌ها در بوسنی، میانمار، یا جنایات صهیونیست‌ها در فلسطین، غزه، لبنان و ... باشد، و یا به صورت غیر مستقیم در میادین جنگ فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی که مردان را حذف و زنان را جایگزین می‌کنند!

بأس:

"باس"، یعنی سختی، فشار و شدت ، که گاه از غضب و خشم است و بیم و ترس می‌آورد.

در مورد آهن فرمود: «وَأَنْزَلْنَا الْحَدِيدَ فِيهِ بَأْسٌ شَدِيدٌ وَمَنَافِعُ لِلنَّاسِ - و آهن را نازل كرديم كه در آن نيروى شديد و منافعى براى مردم است/ الحدید، 25» - در مورد فشارهای آزار دهندۀ برخی اقوام به برخی دیگر فرمود: «وَيُذِيقَ بَعْضَكُمْ بَأْسَ بَعْضٍ - و عذاب بعضى از شما را به بعضى [ديگر] بچشاند / الأنعام، 65».

بنابراین، "باس" ممکن است زمینی یا آسمانی باشد و ممکن است در امور شخصی مانند: بیماری، گرفتاری و ... باشد و ممکن است در روابط سیاسی و اجتماعی، مانند حاکمیت نظام سلطه و ظلم‌هایش باشد ...؛ و البته هر "باس"، سختی و فشاری، در عین حال "فتنه و بلا" نیز هست، یعنی مردم با آن امتحان می‌شوند.

این که در آیه "باس" را به خود اختصاص داده و می‌فرماید: «بَأْسُنَا – سختی و فشاری که ما وارد می‌آوریم»، دو معنا و مصداق دارد: یکی عمومیت دارد، چرا که هر اتفاق و هر نتیجه‌ای، در چارچوب مقدرات [اندازه‌هایی] است که او قرار داده است. به عنوان مثال: بر اساس این اندازه‌ها، ملت تنبل، ضعیف و بی‌غیرت، وابسته، ذلیل و هلاک می‌‌شوند، مگر آن که به خود آیند و برای نجات خود کاری بکنند.

اما در آیۀ مذکور، "بَأْسُنَا" به معنای عذابی است که خداوند متعال می‌فرستد تا بندگانش متذکر و البته "متضرع" شوند، یعنی تکبر را کنار بگذارند، با استغفار و توبه، به او روی آورند و با دعا و استمداد، از او بخواهند که این "بلاء و بأس" را رفع و دفع نماید و آنان را نجات دهد.

نمونه‌های روز:

●- مگر امروزه مردمان جهان، در سیطرۀ نظام سلطه "فراماسون و صهیونیسم بین الملل"، به رهبری شیطان بزرگ [امریکا] و هم پیمانان اروپایی و نوکران شرقی و غربی آن نیستند؟! – مگر جنگ، ترور، نسل‌کَشی، بچه‌کُشی، به ویژه علیه مسلمانان جهان، از بوسنی در قلب اروپا گرفته تا میانمار در شرق آسیا، همگان را به وحشت، ناامنی، غم و ناامیدی دچار ننموده است؟! – مگر اقتصاد جهان به خاطر زیاده‌خواهی‌ها و خطاهای نظام سرمایه‌داری، با بحران و ورشکستگی مواجه نشده است؟! – مگر مردم در ده‌ها کشور تحت "تحریم‌های امریکایی" در سختی و مشقت به سر نمی‌برند؟! – مگر ویروس کرونا و مدل‌های متفاوت و به روز شده آن، زندگی، ارتباطات و معاش مردمان را به تعطیلی نکشانده است و سرمایه‌داران در نظام سلطه، بیشتر منافع را از این اوضاع نمی‌برند – مگر گازهای گلخانه‌ای و ... سبب کاهش نزولات آسمانی و افزایش گرمای زمین و این همه آتش سوزی، فحطی و بلا نشده است - و مگر ...؟!

●- آیا وقت آن نرسیده که نه تنها مسلمانان و سایر موحدان و اهل کتاب، بلکه همگان با ناامیدی از توان نظامات حاکمیتی – ایسم‌ها و حتی علم و تکنولوژی، از خواب غفلت بیدار شوند – دست از شرک بر دارند – این تکبر پوچ و بی‌جا را بشکنند - به خالق هستی و ربّ العالمین رجوع کنند – دست به دعا بردارند، و دفع و رفع بلاها و سختی‌ها و رسیدن گشایش (فرج) الهی را از او بخواهند؟!

اما، می‌فرماید: به رغم این همه فتنه، بلا و بأس (سختی، عذاب و ...)، باز هم یک عده به جهل، تکبر و غفلت ادامه می‌دهند و به بازی مشغولند؛ چرا که دیگر قلب آنها از شدت کفر، شرک، نفاق، گناه، ظلم و جنایت، "قسی" شده است؛ هیچ حقیقتی را فهم نمی‌کنند و هم چنان مثل چهارپایان و پست‌تر از آنان زندگی می‌کنند!

«وَلَقَدْ ذَرَأْنَا لِجَهَنَّمَ كَثِيرًا مِنَ الْجِنِّ وَالْإِنْسِ لَهُمْ قُلُوبٌ لَا يَفْقَهُونَ بِهَا وَلَهُمْ أَعْيُنٌ لَا يُبْصِرُونَ بِهَا وَلَهُمْ آذَانٌ لَا يَسْمَعُونَ بِهَا أُولَئِكَ كَالْأَنْعَامِ بَلْ هُمْ أَضَلُّ أُولَئِكَ هُمُ الْغَافِلُونَ» (الأعراف، 179)

ترجمه: و حقّا كه ما بسيارى از جن و انس را (گويى) براى دوزخ آفريده‌ايم، زيرا كه دل‌ها دارند ولى (حقايق را) بدان نمى‌فهمند، و چشم ها دارند ولى بدان (به عبرت) نمى‌نگرند و گوش‌ها دارند ولى بدان (معارف حقّه را) نمى‌شنوند؛ آنها مانند چهارپايانند بلكه گمراه‌ترند (زيرا با داشتن استعداد رشد و تكامل، به راه باطل مى‌روند) و آنها همان غافلانند.

مشارکت و هم‌افزایی – پرسش و نشانی لینک پاسخ، جهت ارسال به دوستان در فضای مجازی.

پرسش:

با توجه به آیه «فَلَوْلَا إِذْ جَاءَهُمْ بَأْسُنَا تَضَرَّعُوا»، آیا خداوند بلا را خود می‌فرستد به جهت تضرع بندگانش و نقطه مقابلش "قساوت قلب" است؟

پاسخ (نشانی لینک):

http://www.x-shobhe.com/quran/11105.html

 

 

کلمات کلیدی:  قرآن   آیات قرآن