پایگاه پاسخگویی به سؤالات و شبهات / ایکس – شبهه: نه زیادتی نعمات دنیوی نشان برتری نزد پروردگار عالم هستند، نه زیادتی نماز و روزه و سایر عبادات.
جهان بینی مادی:
ملاک برتری دانستن نعمات دنیوی و برخورداری از مال، ثروت، جمعیت، تسلیحات و ...، نگاه «جهانبینی مادی» است و نه جهان بینی «توحیدی و اسلامی». نگاهی است که تمامی فراعنهی گذشته و حال داشتند و دارند. هم فرعون به خاطر برخورداری از سلطنت، ثروت، لشکر، تجهیزات و سلطه بر مردم گفت: « أَنَا رَبُّكُمُ الْأَعْلَى – من برترین ربّ شما (صاحب اختیار و تدبیر و تربیت کننده امور شما هستم / النّازعات، 24»، و هم امریکا میگوید که من "ابر قدرت جهان هستم" پس تدبیر تمامی امور حق من است.
انحراف و طغیان:
اتفاقاً زیادتی قدرت و ثروت (در صورتی که ایمان نباشد)، سبب طغیان میگردد: « كَلَّا إِنَّ الْإِنسَانَ لَيَطْغَى * أَن رَّآهُ اسْتَغْنَى - حقا كه انسان سركشى مىكند همين كه خود را بىنياز پندارد (ببیند) / العلق، 6 و 7».
[دقت شود که نفرمود «وقتی غنی و بینیاز میشود»، بلکه فرمود: «وقتی خود را غنی میپندارد»، چرا که انسان هیچ گاه غنی نمیشود. غنی، ذات مقدس حق تعالی میباشد].
پس، فرعون گذشته طغیان کرد، چون گمان کرد که بینیاز است (اذْهَبْ إِلَى فِرْعَوْنَ إِنَّهُ طَغَى - به سوى فرعون برو كه او به سركشى برخاسته است / طه، 24)؛ فراعنه عصر حاضر نیز طغیان کردهاند و غالباً برخورداران از کم و بیش مال دنیا، طغیان میکنند، چون گمان میکنند که دیگر غنی و بینیاز شدهاند!
استکبار و برتری خواهی:
اگر ایمان نباشد، برخورداری از مال دنیا، سبب تکبر و برتری خواهی نیز میگردد، چنان که فرمود: «... فِرْعَوْنَ وَمَلَئِهِ فَاسْتَكْبَرُوا وَكَانُوا قَوْمًا عَالِينَ - فرعون و اشراف و سران (قوم) او، پس تكبّر ورزيدند و گروهى برترىجو و رياستطلب بودند / المؤمنون، 46»
و این برتری محقق نمیگردد، مگر آن که به دیگران ظلم شود و در استضغاف قرار گیرند.
« إِنَّ فِرْعَوْنَ عَلَا فِي الْأَرْضِ وَجَعَلَ أَهْلَهَا شِيَعًا يَسْتَضْعِفُ طَائِفَةً مِّنْهُمْ يُذَبِّحُ أَبْنَاءهُمْ وَيَسْتَحْيِي نِسَاءهُمْ إِنَّهُ كَانَ مِنَ الْمُفْسِدِينَ » (القصص، 4)
ترجمه: فرعون در سرزمين [مصر] سر برافراشت، و مردمِ آن را طبقه طبقه ساخت طبقهاى از آنان را زبون مىداشت: پسرانشان را سر مىبريد، و زنانشان را [براى بهرهكشى] زنده بر جاى مىگذاشت، كه وى از فسادكاران بود.
آیا امروز غیر از این است؟! آیا استکبار و برتریهای صاحبان ثروتها و قدرتهای کلان، یا حتی خرده بورژواها، حاصل چپاول دیگران نمیباشد؟
ابزار و اسباب حیات دنیوی و امتحان:
آن چه که در دنیا به دست میآید و یا از دست میرود، همه اسباب و ابزاری برای رشد و هدایت هستند، و به همین دلیل، همهی آنها وسله «امتحان» خوانده میشوند. پس، چنین نیست که فقط ثروت، قدرت، زیادتی مال، اموال و اولاد، یا موفقیتهای پیاپی اسباب امتحان باشند، بلکه فقر و گرسنگی، و گرفتاری یا عدم موفقیت و نتیجه نگرفتن ظاهری نیز اسباب رشد و امتحان میباشند و صابرین (استقامت کنندگان) به نتایج عالی میرسند:
« وَلَنَبْلُوَنَّكُمْ بِشَيْءٍ مِّنَ الْخَوفْ وَالْجُوعِ وَنَقْصٍ مِّنَ الأَمَوَالِ وَالأنفُسِ وَالثَّمَرَاتِ وَبَشِّرِ الصَّابِرِينَ » (البقره، 155)
ترجمه: و حتما شما را به اندكى از ترس و گرسنگى و كاهشى از مالها و جانها و محصولات (يا ثمرات زندگى از زن و فرزند و یا حصول نتیجه مطلوب) آزمايش خواهيم نمود و شكيبايان را مژده ده.
زیادتی نماز و روزه و سایر عبادات:
اگر چه "نماز" ستون خیمهی دین و شناسنامه اسلام و مسلمانی میباشد و روزه نیز مسببات سلامت روح و جسم را فراهم مینماید، اما نماز و روزه نیز شکل ظاهری و صورت باطنی دارند. به قول معروف «شرط صحّت» و «شرط قبول» دارند. در نماز اگر به احکام درست عمل شود، «شرط صحّت» درست انجام شده است، اما معلوم نیست که قبول باشد یا نه؟! بالا برود یا نه؟ چه رسد به نماز ریایی و فریبکارانه و ... .
از این رو، ضمن تأکید به انجام درست عبادات (به ویژه واجبات)، بسیار متذکر شدهاند که «نماز و روزه» و فراوانی آنها، اصلاً ملاک نیستند. مگر خوارج و یا کوفیان نماز نمیخواندند و مگر وهابیهای جنایتکار، نماز (و آن هم در مسجدالحرام و مسجد النّبی ص) نمیخوانند؟!
حدیث:
پیامبر اکرم صلوات الله علیه و آله: «لا تَنظُروا إِلى كَثرَةِ صَلاتِهِم و َصَومِهِم وَ كَثرَةِ الحَجِّ و َالمَعروفِ و َطَنطَنَتِهِم بِاللَّيلِ، و َلكِنِ انظُروا إِلى صِدقِ الحَديثِ و َأَداءِ الامانَةِ» (بحارالأنوار، ج 72، ص 114)
ترجمه: به زيادى نماز و روزه و به کثرت انجام حج و احسان (کارهایی که نزد مردم خوب و معرف شناخته میشود) و مناجات شبانه مردم نگاه نكنيد، بلكه به راستگويى و امانتدارى آنها توجه كنيد .
ملاک برتری نزد خداوند سبحان:
خداوند متعال، خود ملاک برتری بندگان نزد خودش را به صراحت و روشنی بیان نمود و با تأکید متذکر گردید که ظواهری چون: رنگ، نژاد، ملیت، قومیت، زبان و ...، هیچ کدام ملاک نمیباشد، بلکه فقط "تقوا" ملاک است:
« يَا أَيُّهَا النَّاسُ إِنَّا خَلَقْنَاكُم مِّن ذَكَرٍ وَأُنثَى وَجَعَلْنَاكُمْ شُعُوبًا وَقَبَائِلَ لِتَعَارَفُوا إِنَّ أَكْرَمَكُمْ عِندَ اللَّهِ أَتْقَاكُمْ إِنَّ اللَّهَ عَلِيمٌ خَبِيرٌ » (الحجرات، 13)
ترجمه: اى مردم، ما شما را از مرد و زنى آفريديم، و شما را ملّت ملّت و قبيله قبيله گردانيديم تا با يكديگر شناسايى متقابل حاصل كنيد. در حقيقت ارجمندترين شما نزد خدا پرهيزگارترين شماست. بىترديد، خداوند داناى آگاه است.
چه کنیم تا در امتحانات موفق باشیم؟
راهکار و چه باید کردها و چه نباید کردها را نیز خداوند متعال، خود بیان نموده است، چرا که خالق و هادی اوست و بازگشت نیز به سوی اوست.
تمام اسلام، همین راهکارهاست، خالص نمودن کار برای خدا – انجام واجبات و ترک محرمات برای خدا – عبادت خدا و خدمت به خلق خدا برای خدا – جهاد برای خدا و ...، همه راهکار است.
در یک آیه فرمود که محبت به مظاهر زندگی دنیوی را خودم به شما دادم، چرا که ملزومات حیات و زندگی دنیوی شماست، شما هم استفاده بهینه ببرید، اما مبادا این وسایل را هدف گرفته و به آنها وابسته گردید، بلکه هدف و وابستگی و غایت امرتان، خدا باشد.
« زُيِّنَ لِلنَّاسِ حُبُّ الشَّهَوَاتِ مِنَ النِّسَاء وَالْبَنِينَ وَالْقَنَاطِيرِ الْمُقَنطَرَةِ مِنَ الذَّهَبِ وَالْفِضَّةِ وَالْخَيْلِ الْمُسَوَّمَةِ وَالأَنْعَامِ وَالْحَرْثِ ذَلِكَ مَتَاعُ الْحَيَاةِ الدُّنْيَا وَاللّهُ عِندَهُ حُسْنُ الْمَآبِ » (آلعمران، 14)
ترجمه: دوستىِ خواستنيها [ى گوناگون] از: زنان و پسران و اموال فراوان از زر و سيم و اسبهاى نشاندار و دامها و كشتزار [ها] براى مردم آراسته شده، [ليكن] اين جمله، مايه تمتّع زندگى دنياست، و [حال آنكه] فرجام نيكو نزد خداست.
مشارکت و همافزایی (سؤال کوتاه و نشانی لینک پاسخ، جهت ارسال به دوستان در فضای مجازی)
آثا ثروت و قدرت ملاک برتری نزد خداست، یا اسباب آزمایش؟ چه کنیم؟
http://www.x-shobhe.com/shobhe/7137.html
عضویت در کانال «پایگاه پاسخگویی به سؤالات و شبهات / ایکس – شبهه»
https://telegram.me/x_shobhe
کلمات کلیدی:
گوناگون عبادت نماز