بازهم ابتدا یک قضاوت و حُکم نادرست، و سپس نتیجه‌گیری نادرست‌تر و پرسش‌ها بر اساس آن! ابتدا باید ثابت شود که آدمی برای تاوان گناه دگیری به دنیا آمده است، سپس پرسیده شود: «چرا»؟!

آیا کسی مدعی است که پیش از خلقتش، باید از او که وجود نداشته، برای خلقتش اجازه گرفته می‌شد و یا نظرش پرسیده می‌شد؟!

●- این که آدمی به خاطر اشتباه حضرت آدم علیه السلام به زمین آمده است و در واقع تاوان گناه پدر و مادر خویش را می‌دهد، دروغ‌هایی است که در تورات و انجیلِ تحریف شده آمده است و در اصطلاح به آنها "اسرائیلیات" گفته می‌شود؛ تا جایی که "غسل تعمید" را برای بخشش از گناهان و زندگی دوباره می‌دهند، در حالی که نوزاد گناه گذشته‌ای ندارد که با این غسل بدن، پاک شود؛ بلکه می‌گویند: «غسل از گناه آدم و حوا علیهما السلام می‌باشد»!

اینها همه خرافاتی است که کفار و مشرکان نفوذی به یهود و نصاری، القا کرده‌اند و متأسفانه با تبلیغات مستقیم و غیر و مستقیم فراوان، به اذهان عمومی بسیاری از مسلمانان نیز القا کرده‌اند؛ اما خداوند متعال به آدمی "عقل و وحی" داده است، تا علم یابد و هیچ خرافه‌ای را نپذیرد.

●- خداوند سبحان، پیش از آن که به جسد حضرت آدم علیه السلام، روح حیات بدمد، به فرشتگانش فرمود که قصد دارم خلیفۀ خود را در زمین قرار دهم و آنها تعجب کردند که چرا اولاً آدم خلیفه شود که جسم و روح دارد، هوای نفس دارد و ...، و ثانیاً چرا زمین که بقایش مستلزم خونریزی می‌باشد؛ اما خداوند متعال در پاسخ، فقط به "علم" خود متذکر گردید:

«وَإِذْ قَالَ رَبُّكَ لِلْمَلَائِكَةِ إِنِّي جَاعِلٌ فِي الْأَرْضِ خَلِيفَةً قَالُوا أَتَجْعَلُ فِيهَا مَنْ يُفْسِدُ فِيهَا وَيَسْفِكُ الدِّمَاءَ وَنَحْنُ نُسَبِّحُ بِحَمْدِكَ وَنُقَدِّسُ لَكَ قَالَ إِنِّي أَعْلَمُ مَا لَا تَعْلَمُونَ» (البقره، 30)

- و هنگامى را كه پروردگارت به فرشتگان گفت: «من در روى زمين، جانشينى [نماينده‌اى] قرار خواهم داد‌» فرشتگان گفتند: «پروردگارا!» آيا كسى را در آن قرار مى‌دهى كه فساد و خونريزى كند؟! (زيرا موجودات زمينى ديگر، كه قبل از اين آدم وجود داشتند نيز، به فساد و خونريزى آلوده شدند اگر هدف از آفرينش اين انسان، عبادت است،) ما تسبيح و حمد تو را بجا مى‌آوريم، و تو را تقديس مى‌كنيم‌» پروردگار فرمود: «من حقايقى را مى‌دانم كه شما نمى‌دانيد‌».

●- پس از دمیدن روح، تمامی اسماء را به ایشان تعلیم نمود، علمی که فرشتگان نداشتند و نمی‌توانستند داشته باشد، لذا به ایشان نفرمود که این علوم را به فرشتگان تعلیم بده؛ چون اگر امکان فراگیری داشتند، خداوند علیم خود به آنان تعلیم می‌نمود؛ بلکه فرمود: «به آنها خبر بده»، و بسیار فرق است بین "خبر داشتن" با "علم داشتن". مانند بیشتر ما که از حقایق بزرگی چون: توحید، معاد، نبوت، قرآن کریم، ولایت، امامت و ... خبر داریم، اما علم چندانی نداریم.

«وَعَلَّمَ آدَمَ الْأَسْمَاءَ كُلَّهَا ثُمَّ عَرَضَهُمْ عَلَى الْمَلَائِكَةِ فَقَالَ أَنْبِئُونِي بِأَسْمَاءِ هَؤُلَاءِ إِنْ كُنْتُمْ صَادِقِينَ» (همان، 31)

- سپس علم اسماء [علم اسرار آفرينش و نشانه‌های خالق در خلقت] را همگى به آدم آموخت بعد آنها را به فرشتگان عرضه داشت و فرمود: «اگر راست مى‌گوييد، اسامى اينها را به من خبر دهيد!»

دقت شود که «عَرَضَهُمْ»، یعنی به آنها نشان داد، پس حقایقی وجود داشتند که فرشتگان از آن بی‌اطلاع بودند و خداوند متعال آنها را نشان داد و فرمود: «این اینها به من خبر دهید، اگر راست می‌گویید»!

«قَالُوا سُبْحَانَكَ لَا عِلْمَ لَنَا إِلَّا مَا عَلَّمْتَنَا إِنَّكَ أَنْتَ الْعَلِيمُ الْحَكِيمُ» (همان، 32)

- فرشتگان عرض كردند: «منزهى تو! ما چيزى جز آنچه به ما تعليم داده‌اى، نمى‌دانيم؛ تو دانا و حكيمى».

پس از آن که این برتری آدم علیه السلام نسبت به فرشتگان معلوم شد و در مقام معلم، خبر دهنده (نبی) و راهنمای آنان قرار گرفت، فرمان سجده رسید که همه سجده کردند به غیر از ابلیس لعین:

«وَإِذْ قُلْنَا لِلْمَلَائِكَةِ اسْجُدُوا لِآدَمَ فَسَجَدُوا إِلَّا إِبْلِيسَ أَبَى وَاسْتَكْبَرَ وَكَانَ مِنَ الْكَافِرِينَ» - و هنگامى را كه به فرشتگان گفتيم: «براى آدم سجده كنيد!» (او را قبله قرار دهید)، همگى سجده كردند؛ جز ابليس كه سر باز زد، و تكبر ورزيد، [و به خاطر نافرمانى و تكبرش] از كافران شد.

هبوط به زمین

پس، ارادۀ خداوند حکیم بر قرار گرفت که برترین مخلوق و خلیفه‌اش را در زمین قرار دهد تا اسفل السافلین تا اعلی علیین خلقت و هستی را ببیند و معرفت یابد. لذا هبوط به زمین، نتیجه و تنبیه نیست، بلکه آغاز سیر تکاملی برای بشر می‌باشد.

آن چه که پس از ماجرای فریب ابلیس لعین پیش آمد، "کشف عورت" در زندگی دنیوی بود، یعنی بیرون ریختن زشتی‌های آدمی، چون: کفر، شرک، حرص، طمع، غفلت، کینه، دنیاطلبی تا حد برادر کُشی، اختلاف و دشمنی با یکدیگر و ... .

در عین حال، خداوند رحمان و رحیم، باب توبه [بازگشت به سوی خدا] را باز گذاشت و حال توبه را به قلب آدمی القا نمود:

«فَتَلَقَّى آدَمُ مِنْ رَبِّهِ كَلِمَاتٍ فَتَابَ عَلَيْهِ إِنَّهُ هُوَ التَّوَّابُ الرَّحِيمُ» (همان، 37)

- سپس آدم از پروردگارش كلماتى دريافت داشت؛ (و با آنها توبه كرد) و خداوند توبۀ او را پذيرفت؛ چرا كه خداوند توبه پذير و مهربان است.

کرامت آدمی

"کرامت"، یعنی "بزرگی و بزرگواری" که همچون سایر کمالات، از آنِ خداوند است و البته در بندگانش تجلی می‌دهد و به آنها نیز بزرگواری می‌بخشد. لذا نسبت به تمام انسان‌ها و نسل بشر فرمود:

«وَلَقَدْ كَرَّمْنَا بَنِي آدَمَ وَحَمَلْنَاهُمْ فِي الْبَرِّ وَالْبَحْرِ وَرَزَقْنَاهُمْ مِنَ الطَّيِّبَاتِ وَفَضَّلْنَاهُمْ عَلَى كَثِيرٍ مِمَّنْ خَلَقْنَا تَفْضِيلًا» (الإسراء، 70)

- ما آدميزادگان را گرامى داشتيم؛ و آنها را در خشكى و دريا، (بر مركبهاى راهوار) حمل كرديم؛ و از انواع روزيهاى پاكيزه به آنان روزى داديم؛ و آنها را بر بسيارى از موجوداتى كه خلق كرده ايم، برترى بخشيديم.

●- باید تعریف انسان، عظمت و کوچکی‌اش - نقاط ضعف و قوتش - قابلیت پست‌تر از حیوان و یا خلیفة الله شدنش - اهداف و آمال بلند و وساوس نفسانی‌اش - کوتاهی و یا بلندی جهان‌بینی‌اش و ... را در بیان خالقش بشناسیم، نه در خرافات و اسرائیلیات.

آدمی، نزد پروردگارش آنقدر محبوب و ارزشمند است که خداوند متعال، زمین و آُسمان‌ها و هر چه در آنهاست را برای او خلق کرده است - بهترین بندگانش را برای هدایت او فرستاده است و با کلام خود [وحی]، راه را به او نشان داده است و بالاخره آن که مقام قُرب اعلای خود و بهشتش را برای آنان قرار داده است. منتهی برای کسی که "آدم" شود، نه این که حیات خود را با غفلت و در وادی حیوانیت بگذراند و پس از مرگ، ناگاه با حقایق هستی و صورت حقیقی و نتایج مواضع و اعمال نادرستش مواجه گردد!

مسئولیت

"مسئولیت = مورد سؤال واقع شدن" در برابر داده‌ها و نعمت‌ها و بر اساس اختیارات و به تناسب امکانات می‌باشد، نه در برابر آن چه آدمی در آن اختیار نداشته و ندارد و یا امکانش را ندارد. چنان که فرمود: «لَا يُكَلِّفُ اللَّهُ نَفْسًا إِلَّا مَا آتَاهَا - خداوند هيچ كس را جز به مقداری كه به او داده تكليف نمى‌كند - الطلاق، 7» - «لَا يُكَلِّفُ اللَّهُ نَفْسًا إِلَّا وُسْعَهَا - خداوند هيچ كس را، جز به اندازۀ تواناييش، تكليف نمى‌كند / البقره، 286»

مشارکت و هم‌افزایی - پرسش و نشانی پیوند پاسخ، جهت ارسال و انتشار توسط شما؛ متشکریم.

پرسش:

چرا همۀ انسان‌ها باید تاوان اشتباه حضرت آدم را پس بدهند؟ همۀ ما بدون اختیار وارد این جهان شدیم پس مسئولیت برای انجام کار خیر و ترک گناه چه معنا دارد؟

پاسخ (نشانی پیوند):

https://www.x-shobhe.com/Al-Baqarah/11791.html

 

 

کلمات کلیدی:  قرآن   سوره بقره