پایگاه پاسخگویی به سؤالات و شبهات (ایکس – شبهه): خداوند متعال در قرآن کریم فقط به بخش‌ها و فرازهایی از تاریخ تصریح دارد که دانستن آن نقشی در شناخت و هدایت دارد، لذا شاهدیم ضمن آن که از 124 هزار نبی فقط نام 26 نفر را آورده است، تأکید دارد که این مردم روی جزئیاتی ایستادگی می‌کنند که نقش و فایده‌ای برای آنان ندارد. مثلاً مرتب در خصوص تعداد اصحاب کهف بحث می‌کنند! و جالب آن که در نهایت نیز نمی‌فرماید که چند نفر بودند و می‌فرماید که بگو علمش نزد خداست. یعنی برای شما چه فرقی دارد که 5 نفر بوده باشند یا 6 نفر یا 8 نفر؟ آن چه که لازم و مفید بود بدانید، بیان شد. در تاریخ سایر انبیای الهی نیز چنین است.

الف – مهم است که منظور ما از «سرنوشت» چیست؟ اکثر مردم، آخر کار را سرنوشت می‌دانند! یعنی چگونه مردن را سرنوشت می‌دانند. خُب اولاً که در قرآن کریم از چگونگی رحلت غالب انبیای الهی نیز سخنی به میان نیامده است و ثانیاً اغلب آنها چون حضرات نوح، ابراهیم، موسی، اسماعیل، یوسف ... و پیامبر عظیم الشأن اسلام، حضرت محمد صلوات الله علیه و آله، مرگی آرام داشتند و البته به تصریح قرآن کریم، برخی نیز به شهادت رسیده‌اند. مثل حضرت یحیی علیه‌السلام.

اما اگر منظور از «سرنوشت»، متن زندگی آنها باشد، در مورد حضرت اسماعیل علیه‌السلام تصریح شده است که او نیز به نبوت برگزیده گردید و از انبیای الهی بود:

«إِنَّا أَوْحَيْنَا إِلَيْكَ كَمَا أَوْحَيْنَا إِلَى نُوحٍ وَالنَّبِيِّينَ مِن بَعْدِهِ وَأَوْحَيْنَا إِلَى إِبْرَاهِيمَ وَإِسْمَاعِيلَ وَإِسْحَاقَ وَيَعْقُوبَ وَالأَسْبَاطِ وَعِيسَى وَأَيُّوبَ وَيُونُسَ وَهَارُونَ وَسُلَيْمَانَ وَآتَيْنَا دَاوُودَ زَبُورًا» (النساء، 163)

ترجمه: ما به تو وحی نمودیم، همچنان كه به نوح و پيامبران بعد از او وحى كرديم و وحی نمودیم به ابراهيم و اسماعيل و اسحاق و يعقوب و اسباط و عيسى و ايوب و يونس و هارون و سليمان و به داوود زبور بخشيديم.

و هم چنین تصریح شده است که ایشان به غیر از «نبی»، «رسول» هم بوده‌اند (هر رسولی حتماً نبی است، چون اخذ وحی می‌نموده، اما تمام انبیا رسول [= فرستاده به سوی یک قوم] نبودند):

«وَاذْكُرْ فِي الْكِتَابِ إِسْمَاعِيلَ إِنَّهُ كَانَ صَادِقَ الْوَعْدِ وَكَانَ رَسُولًا نَّبِيًّا» (مریم، 54 )

ترجمه: و در اين كتاب از اسماعيل ياد كن زيرا كه او درست‏وعده و فرستاده‏اى پيامبر بود.

و هم چنین تصریح شده است که او از «صابرین» بود و این صفت برای کسانی بیان می‌گردد که سختی‌های بسیاری بر آنان تحمیل شده است، اما ثابت قدم و استوار ماندند و نیز تصریح شده است که او از صالحین بوده است:

«وَإِسْمَاعِيلَ وَإِدْرِيسَ وَذَا الْكِفْلِ كُلٌّ مِّنَ الصَّابِرِينَ * وَأَدْخَلْنَاهُمْ فِي رَحْمَتِنَا إِنَّهُم مِّنَ الصَّالِحِينَ» (الإنبیاء، 85)

ترجمه: و اسماعيل و ادريس و ذوالكفل را [ياد كن] كه همه از شكيبايان بودند * و آنان را در رحمت‏خود داخل نموديم چرا كه ايشان از شايستگان بودند.

و نیز تصریح شده است که ایشان از نیکان و متقین بوده و به فلاح رسیده است:

«وَاذْكُرْ إِسْمَاعِيلَ وَالْيَسَعَ وَذَا الْكِفْلِ وَكُلٌّ مِّنْ الْأَخْيَارِ * هَذَا ذِكْرٌ وَإِنَّ لِلْمُتَّقِينَ لَحُسْنَ مَآبٍ» (ص، 48 و 49)

ترجمه: و اسماعيل و يسع و ذوالكفل را به ياد آور [كه] همه از نيكانند * اين يادكردى است و قطعا براى پرهيزگاران فرجامى نيك است.

ب – اما چنین نیست که در هیچ کجای دیگر نیز هیچ مطلبی درج نشده باشد. مورخین، به نقل از سایر انبیا و معصومین علیهم‌السلام و یا شهود و مستندات، در مورد زندگی بسیاری از انبیا و از جمله حضرت اسماعیل علیه‌السلام نوشته‌اند:

در منابع تاریخی آمده است که حضرت اسماعیل علیه‌السلام، 130 سال عمر نمود و پس از رحلت، او را در کنار کعبه (حجر اسماعیل) دفن کردند.

یعقوبی (در تاریخ یعقوبی) می‌نویسد: فرزندان جرهم بن عامر چون برادرانشان از فرزندان قحطان بن عابر به یمن رفتند و آن جا را مالک شدند به زمین تهامه آمدند و با اسماعیل بن ابراهیم همسایه گشتند. اسماعیل، حنفاء دختر حارث بن مضاض جرهمی را به زنی گرفت و برای او دوازده پسر آورد: قیدار، نابت، ادبیل، بشام، مسمع، دوما، مسا، حداد، تیما، یطور، ناخس و قیدما. این نام‌ها چون از لغت عبرانی نقل شده، در حروف، حرکات و تلفظ اختلاف پیدا کرده است. برخی گفته‌اند: قیدار پسر دوم اسماعیل است. او پدر مشهورترین قبایل عرب بود. بلاد و مملکت ایشان نیز قیدار خوانده شده است.

قبر فرزند حضرت اسماعیل علیه‌السلام در ایران:

طبق مستندات تاریخی، دومین پسر حضرت اسماعیل علیه‌السلام «قیدار» نام داشت. او نیز نبی بود و به ایران آمد.

قیدار نبی، در واقع همان قیدار بن اسماعیل بن ابراهیم می‌باشد که در سلاله، از اجداد پیامبر اکرم صلوات الله علیه و آله می‌باشد. وی در شهر قیدار که به نام خود وی منسوب است، در استان زنجان مدفون است.

دکتر مصاحب در جلد دوم دایرة المعارف خود می‌نویسد:« قیدار نبی، بقعه‌ی بنای تاریخی در دِه قیدار، زنجان، تاریخ صندوق آن 691 هـ.ق است. شاید این قیدار همان کسی باشد که نامش در عهد به عنوان دومین پسر اسماعیل، ذکر شده و او را پدر مشهورترین قبایل عرب دانسته‌اند که پس از حمله‌ی بخت النصر گرفتار سختی و پراکندگی شدند. »

 

 

کلمات کلیدی:  تاریخی   حج