اعوذُ بِاللَّهِ مِنَ الشَّیطَانِ الرَّجِیمِ

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ

اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وآلِ مُحَمَّدٍ وعَجِّلْ فَرَجَهُمْ

«لَا تَجِدُ قَوْمًا يُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَالْيَوْمِ الْآخِرِ يُوَادُّونَ مَنْ حَادَّ اللَّهَ وَرَسُولَهُ وَلَوْ كَانُوا آبَاءَهُمْ أَوْ أَبْنَاءَهُمْ أَوْ إِخْوَانَهُمْ أَوْ عَشِيرَتَهُمْ أُولَئِكَ كَتَبَ فِي قُلُوبِهِمُ الْإِيمَانَ وَأَيَّدَهُمْ بِرُوحٍ مِنْهُ وَيُدْخِلُهُمْ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ خَالِدِينَ فِيهَا رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُمْ وَرَضُوا عَنْهُ أُولَئِكَ حِزْبُ اللَّهِ أَلَا إِنَّ حِزْبَ اللَّهِ هُمُ الْمُفْلِحُونَ» (المجادلة، 22)

- هيچ قومی را كه ايمان به خدا و روز قيامت دارد نمی‏يابی كه با دشمنان خدا و رسولش دوستی كنند، هر چند پدران يا فرزندان يا برادران يا خويشاوندان آنها باشند، آنها كسانی هستند كه خدا ايمان را بر صفحه قلوبشان نوشته و با روحی از ناحيه خودش آنها را تقويت فرموده، آنها را در باغهائی از بهشت داخل می‏كند كه نهرها از زير درختانش جاری است، جاودانه در آن می‏مانند خدا از آنها خشنود و آنها نيز از خدا خشنودند آنها حزب الله اند بدانيد حزب الله پيروز است.

***

«يُوَادُّونَ»، از ریشۀ «مودّت» گرفته شده و «مودّت» به معنای محبّت و دوست داشتن نمی‌باشد، بلکه یعنی بروز و ظهور محبّت، در اتخاذ مواضع، گفتار و کردار (رفتار).

شاید هنگامی که مواضع به حقی اتخاذ می‌کنیم و مبتنی بر آن کار درستی انجام می‌دهیم، یا هنگامی که مواضع ناحقی اتخاذ می‌کنیم و متعاقب آن کار نادرستی انجام می‌دهیم، توجه نداشته باشیم که همه ریشه در «محبوب‌ها و محبّت‌ها» دارند.

در این حقیقت که «محبّت» ریشه و علت هر نوع گرایش، رویکرد و کاری می‌باشد، هیچ تفاوتی بین «مؤمن و کافر» وجود ندارد، بلکه «محبوب»های متفاوت می‌باشد.

دربارۀ مؤمنان فرمود: «وَالَّذِينَ آمَنُوا أَشَدُّ حُبًّا لِلَّهِ» (البقره، 165)؛ یعنی: شدت محبّت آنها و محبوب غایی آنها، الله جلّ جلاله می‌باشد؛ هر چه را او دوست بدارد، اینها هم دوست دارند و هر چه را دوست دارند، در راستای دوست داشتن اوست.

دربارۀ کافران فرمود: «إِنَّ هَؤُلَاءِ يُحِبُّونَ الْعَاجِلَةَ وَيَذَرُونَ وَرَاءَهُمْ يَوْمًا ثَقِيلًا» (الإنسان، 27) - یعنی: اینان، دنیای زودگذر، منافع و لذت زودرس را دوست دارند و معاد و عاقبتی که پیش رو دارند را پشت سر می‌گذارند!

بنابراین، هر دو مبتنی بر «محبّت‌ها» و برای نزدیک شدن به «محبوب‌ها»ی خود حرکت می‌کنند و «مودّت»، ظاهر نمودن و بیرون ریختن این محبّت‌های قلبی می‌باشد.

●- فرمود: «هيچ قومی را كه ايمان به خدا و روز قيامت دارد نمی‏يابی كه با دشمنان خدا و رسولش دوستی كنند، هر چند پدران يا فرزندان يا برادران يا خويشاوندان آنها باشند».

اگر چه «دوستی کردن» از «دوست داشتن» است، اما تفاوت‌هایی دارد. ممکن است کسی در دلش نسبت به دیگران یا چیزهای گوناگون محبّتی داشته باشد، اما نخواهد یا نتواند بروز دهد؛ یا کسی قلباً نسبت به کسی محبّتی نداشته باشد، اما به هر علّتی، به ناچار یا از روی اختیار، با او دوستی نماید.

این که فرمود: «هیچ مؤمنی را نمی‌یابی که با دشمنان خدا و رسول دشمنی کند»؛ یعنی: از آثار ایمان راستین و مؤمن واقعی این است که اولاً محال است مؤمن، دشمن را دوست بدارد و ثانیاً محال است که با دشمن دوستی کند، هر چند پدر، پسر، برادر و خویشانش باشند!

روح ایمان

یک روح حرکت است که خداوند متعال به حیوانات نیز داده است - یک روح بشری است که تمامی انسان‌ها [چه مؤمن باشند یا کافر] از آن برخوردارند و هنگام مرگ، تعلق آن روح به بدنشان از آنها گرفته می‌شود - اما یک «روح ایمان» نیز وجود دارد که سبب عقلانیت، شعور، بصیرت، قدرت تشخیص و تقوای دیگری می‌شود و این روح است که اگر تقویت شود و رشد نماید، سبب ارتقای مراتب هستی و درجات، در قرب الی الله می‌گردد.

نتیجه ایمان و دوستی نکردن با دشمنان

هر رویکرد و کاری، آثاری دارد و به عواقبی منجر می‌گردد که یا مطلوب است یا نامطلوب؛ و یا حیات‌بخش است یا هلاک کننده.

می‌فرماید: اثر و عاقبت دوست نداشتن و دوستی ننمودن با دشمنان خدا و رسولش صلوات الله علیه و آله، نه تنها ورود به بهشت خدا و زندگی ابدی در آن نعمت است، بلکه «رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُمْ وَرَضُوا عَنْهُ»؛ یعنی: «خداوند از آنان راضی و خشنود است و آنان از خداوند راضی و خشنود می‌باشند» و رضوان الهی، به مراتب بالاتر از بهشت خدا می‌باشد، چنان که فرمود:

«وَعَدَ اللَّهُ الْمُؤْمِنِينَ وَالْمُؤْمِنَاتِ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ خَالِدِينَ فِيهَا وَمَسَاكِنَ طَيِّبَةً فِي جَنَّاتِ عَدْنٍ وَرِضْوَانٌ مِنَ اللَّهِ أَكْبَرُ ذَلِكَ هُوَ الْفَوْزُ الْعَظِيمُ» (التّوبة، 72)

- خداوند به مردان و زنان با ايمان باغهايى وعده داده است كه از زير [درختان] آن نهرها جارى است در آن جاودانه خواهند بود و [نيز] سراهايى پاكيزه در بهشتهاى جاودان [به آنان وعده داده است] و خشنودى خدا (رضوان الهی) بزرگتر است اين است همان كاميابى بزرگ.

●- بنابراین، هر کسی که می‌خواهد عمق و استحکام ایمانش را بسنجد، باید به دوست داشتنی‌هایش دقت کند و اگر محبّتی در راستای محبّت خداوند سبحان داشت، با شناخت بیشتر، بندگی خالصانه و عمل صالح مسببات تقویت آن توسط خداوند متعال را فراهم سازد؛ و اگر در راستای محبّت دنیا بود، تجدید نظر کند و به هر شکلی که لازم و ممکن است، این محبت کاذب به محبوب‌های دروغین را از دلش بیرون کند.

●- بسیارند کسانی که در عین ادعای مسلمانی و ایمان به توحید، معاد، اسلام، قرآن مجید، اهل عصمت علیهم السلام و ...، کم و بیش نسبت به کفار و طاغوت‌های زمان خویش و بت‌هایی که آنان می‌سازند، محبّت دارند و مودّت نشان می‌دهند!

اما، اخلاق [مواضع نظری و عملی] مؤمن چنین است که هرگز، کم یا زیاد، نسبت به دشمن خدا و رسول صلوات الله علیه و آله، «محبّت» ندارد و «مودّت» نمی‌ورزد، یعنی چه در مواضع، چه در گفتار و چه در کردار، به صورت مستقیم و یا حتی غیر مستقیم - کم یا زیاد [حتی با تقلید از پوشش، لحن سخن، سبک زندگی و رفتارها] به آنها اظهار دوستی نمی‌نماید، حتی اگر از ارحام و نزدیکانش باشند.

الّلهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّد وَآلِ مُحَمَّد وَعَجِّل فَرَجَهُم؛

وَ الحَمدُ لله ربِّ العالَمین؛

والسّلام علیکم و رحمة الله و برکاته.

 

کلمات کلیدی:  اخلاق   سوره مجادله