بِسْمِ ٱللَّٰهِ ٱلرَّحْمَٰنِ ٱلرَّحِیمِ 

الّلهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّد وَآلِ مُحَمَّد وَعَجِّل فَرَجَهُم 

حضرت امام سجاد علیه السلام:

صحیفه سجادیه، دعای نهم / با استفاده از برگردان (ترجمۀ) حجت الاسلام انصاریان

اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ‌، وَ صَيِّرْنَا إِلَى مَحْبُوبِكَ مِنَ التَّوْبَةِ‌، و أَزِلْنَا عَنْ مَكْرُوهِكَ مِنَ الْإِصْرَارِ؛

- بار إلها! بر محمّد و آلش درود فرست و راه ما را به سوی توبه که محبوب توست تغییر ده و وجودمان را از اصرار (زیاده‌روی) بر گناه که مورد نفرت توست، دور ساز.

اللَّهُمَّ وَ مَتَى وَقَفْنَا بَيْنَ نَقْصَيْنِ فِي دِينٍ أَوْ دُنْيَا‌، فَأَوْقِعِ النَّقْصَ بِأَسْرَعِهِمَا فَنَاءً‌، وَ اجْعَلِ التَّوْبَةَ فِي أَطْوَلِهِمَا بَقَاءً؛

- خداوندا! هرگاه در ارتباط با دین یا دنیا، میان دو کاهش قرار گرفتیم؛ کاهش را بر دنیایمان ‌که زودتر از دست می‌رود، وارد کن و توبه و انابه را در دینمان‌ که بادوام‌تر است، قرار ده؛

وَ إِذَا هَمَمْنَا بِهَمَّيْنِ يُرْضِيكَ أَحَدُهُمَا عَنَّا‌، وَ يُسْخِطُكَ الآْخَرُ عَلَيْنَا‌، فَمِلْ بِنَا إِلَى مَا يُرْضِيكَ عَنَّا‌، وَ أَوْهِنْ قُوَّتَنَا عَمَّا يُسْخِطُكَ عَلَيْنَا.

- و زمانی که دو برنامه را قصد کردیم که یکی از آن‌ها تو را از ما خشنود می‌کند و آن دیگری تو را بر ما خشمگین می‌سازد، ما را به سوی آن کاری که تو را از ما خشنود می‌کند، رغبت ده و قدرت و توانمان را از عملی که تو را بر ما خشمگین می‌کند، سست کن.

شرح مختصر:

هدایت کننده، فقط و فقط خداوند متعال است و هیچ کسی نمی‌تواند حتی با کسب علم، عبادت شبانه روزی، عمل صالح و ...، خودش هدایت کنندۀ خودش باشد؛ چنان که فرمود: «اللَّهُ وَلِيُّ الَّذِينَ آمَنُوا يُخْرِجُهُمْ مِنَ الظُّلُمَاتِ إِلَى النُّورِ - خداوند سرپرستی مؤمنان را بر عهده گرفته است و آنان را از تاریکی‌ها به سوی نور خارج می‌سازد» (البقره، 257).

بنابراین، تکلیف ما این است که خود را در مسیر هدایت قرار دهیم و راه هدایت را بر خود نبندیم، تا مشمول رحمت، مغفرت و هدایت او گردیم.

●- «دعا»، ضمن آن که خواندن او خواستن از اوست، بیانگر و نماینگرِ معرفت (شناخت)، باور، جهان‌بینی، فهم، شعور، بصیرت و البته اهداف کوتاه مدت، دراز مدت و هدف غایی دعا کننده می‌باشد. گاه از او فزونی رزق مادی را برای برکت و سهولت زندگی دنیوی و تأمین معاش می‌خواهیم، و گاه از او رحمت واسعه، مغفرت و هدایت به سوی رشد، کمال و قُربش را مسئلت می‌نماییم که بسیار مهم‌تر، ارزشمندتر و مؤثرتر می‌باشد. اما چنین درخواستی را چگونه بیان نماییم و چه بخواهیم؟

محبّت و توبه:

مُحبّ، مشتاق رسیدن به محبوب است و به سوی او می‌رود. پس، هدف غایی، محبوب خداوندِ معبود واقع شدن است و آن نیز با احوال و کارهایی محقق می‌شود که او آنها را دوست دارد و امر نموده است که از جمله آنها «توبه» است که اختصاصی به ترک گناهان ندارد، بلکه «توبه» یعنی بازگشت و روی‌آوردن به او. لذا می‌گویی: «راه مرا به سوی آنچه از توبه محبوب توست، تغییر ده».

دوری و نزدیکی

از هر نقطه‌ای که به سوی نقطۀ دیگری حرکت کنی، از نقطۀ نخست دور و به آن نقطه نزدیک‌تر می‌شوی، لذا «دوری» از آن چه سبب ناخوشنودی محبوب می‌شود را می‌خواهی؛ چرا که خودت نمی‌توانی نزدیک و دور شوی و او باید تو را دور سازد.

اصرار در گناه:

چه بسا آدمی مرتکب خطاها و گناهان بسیاری شود و اگر هوشیار باشد، نگران خود و آخرتش و دوری و غضب محبوبش باشد، برای آنها استغفار و توبه نماید؛ اما گاه آدمی بر گناهش «اصرار» دارد؛ می‌داند که بد است و بد عاقبتی دارد، اما اطاعت از هوای نفس، سبب اصرارش بر گناه می‌شود! دربارۀ این رویکرد فرمود:

«إِنَّهُمْ كَانُوا قَبْلَ ذَلِكَ مُتْرَفِينَ * وَكَانُوا يُصِرُّونَ عَلَى الْحِنْثِ الْعَظِيمِ» (الواقعة، 45 و 46)

- [جایگاه‌شان دوزخ است، چرا که]، آنها پيش از اين (در زندگی دنیوی) مٌترف (ناز پروده و خوش‌گذران) بودند * و بر گناهان بزرگ اصرار داشتند.

پس، از او می‌خواهی که تو را از «اصرار بر گناه» باز دارد.

برنامه‌ها در زندگی

آدمی، نه تنها سراسر نیاز است، بلکه آمال و خوشایندهایی دارد؛ طبیعتش او را به «راحتی و لذت» آرزومند می‌سازد و می‌کشاند که نه تنها هیچ منعی ندارد، بلکه سبب امید و حرکت می‌گردد؛ اما همیشه و در هر کاری، بر سر دو یا چند راهی‌ها قرار می‌گیرند و به تناسب اهدافش، ابتدا برنامه‌ریزی می‌نماید و سپس طبق آن عمل می‌کند.

حال، چه کند و کدام راه را برود؟! می‌گویی: «در این مواقف، مرا به سوی رضایت خودت بکشان و از آن چه مورد نارضایتی و غضب توست، دور گردان». آمین یا ربّ العالمین.

 

 

کلمات کلیدی:   صحیفه سجادیه