پایگاه پاسخگویی به سؤالات و شبهات (ایکس - شبهه):

دست بالابردن جهت درخواست حاجب، به جز در برابر خداوند منّان اشکال دارد؛ مگر این که به قصد سلام و ... باشد؛ اما توسل به حضرات برای حاجت و خطاب قرار دادن آنان، مقولۀ دیگری می‌باشد.

*- همین که می‌گوییم: «توسل»، یعنی وسیله هستند، پس چرا به شیعیان افترا می‌بندند که خدا را کنار گذاشته‌اند؟!

*- آیا مخاطب قرار دادن دیگران، یعنی کنار گذاشتن خدا؟! به عنوان مثال: اگر کسی پزشک را مخاطب قرار داد، یعنی دیگر خدا را کنار گذاشته است؟!

*- آیا تا به حال از کسی چیزی نخواسته‌اید؟ مثلاً بگویید: «فلانی! یک لیوان آب یا چای به من بده؟!» آیا چون او را ندا کردید و از او خواستید، یعنی: خدا را کنار گذاشتید و کافر و مشرک شده‌اید؟!

●- با کمی دقت، معلوم می‌شود که چه تلاش گسترده‌ای صورت می‌پذیرد تا هر نوع ارتباط فکری و قلبی مردم، با اهل عصمت علیهم السلام، کم یا حتی قطع شود! گاه در مورد «توسل و شفاعت»، ضمن پرسش‌های جهت‌دار، شبهه‌افکنی نیز می‌کنند و گاه از اصل و ریشه ردّ می‌کنند و قابل تأمل آن که به این هجمه، رنگ و بوی توحیدی و اسلامی نیز می‌دهند!

اصرار دارند القا کنند که شیعیان، هنگام توسل به اهل عصمت علیهم السلام، خدا را کنار گذاشته و مستقیم دست نیاز را به سوی ایشان دراز می‌کنند و ...! در حالی که همه می‌دانند هیچ شیعه‌ای چنین نظر، عقیده و عملی ندارد!

الف - «دعای توسل»، بهترین و کامل‌ترین نمونه از توسلات شیعیان می‌باشد که از همان آغاز با «اللّٰهُمَّ إِنِّى أَسْأَلُكَ وَأَتَوَجَّهُ إِلَيْكَ - بار الها! همانا من از تو می‌خواهم و به سوی تو جهت‌گیری می‌کنم» شروع می‌شود و سپس در توسل به هر معصومی، گفته می‌شود:

«يَا حُجَّةَ اللّٰهِ عَلىٰ خَلْقِهِ، يَا سَيِّدَنا وَمَوْلانا إِنَّا تَوَجَّهْنا وَاسْتَشْفَعْنا وَتَوَسَّلْنا بِكَ إِلَى اللّٰهِ وَقَدَّمْناكَ بَيْنَ يَدَيْ حاجاتِنا، يا وَجِيهاً عِنْدَ اللّٰهِ اشْفَعْ لَنا عِنْدَ اللّٰه»

- ای حجّت خدا بر بندگان، ای آقا و مولای ما، به تو روی آوردیم و شفاعت تو را می‌طلبیم و به‌سوی خدا به تو متوسل شدیم و تو را پیش روی حاجاتمان نهادیم، ای آبرومند نزد خدا، برای ما نزد خدا شفاعت کن.

فراز «وَقَدَّمْناكَ بَيْنَ يَدَيْ حاجاتِنا، يا وَجِيهاً عِنْدَ اللّٰهِ اشْفَعْ لَنا عِنْدَ اللّٰه»، یعنی: «ما از خدا حاجت می‌طلبیم، اما برای دعا، شما را بر خود مقدم می‌داریم، چرا که نزد او «وجیه» می‌باشد، پس دعای شما به استجابت نزدیک است و «شفاعت کنید»، یعنی: ما را نزد او همراهی کنید.

ب - معنای رجوع مستقیم و مخاطب قرار دادن مستقیم نیز کنار گذاشتن خداوند سبحان و قائل شدن به نقش و اثر بندگان به صورت مستقل نمی‌باشد؛ نه آنان چنین ادعایی داشتند و نه شیعیان در توسل به آنها چنین نظر و اعتقادی دارند.

●- اما، یقیناً برای رسیدن به هر هدفی و انجام هر کاری، باید به وسایل مرتبطش وصل و متصل شد. چنان که هر مسلمانی می‌داند که علیم و معلم خداوند متعال است، اما جهت کسب علم، به مدرسه، دانشگاه، معلم، استاد، کتاب و ... متوسل می‌شود - و هر مسلمانی می‌داند که شِفا دهنده خداوند متعال است، اما هنگام بیماری، به پزشک و دارو متوسل می‌شود - و یا می‌داند که رازق اوست، اما به کار و تلاش متوسل می‌شود تا یا درآمد و سود کسب کند و یا از کارفرما حقوق بگیرند و ... .

●- بنابراین، حتی یک جرعه آب را نیز نمی‌شود بدون توسل به وسایلش نوشید، چه رسد به طی مسیر رشد، کمال و قُرب الهی! لذا بندگان مؤمنش که او را بندگی می‌کنند و مقام قُرب او در جایگاه بهشت را آرزو دارند و هدف گرفته‌اند، فرمود:

«يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَابْتَغُوا إِلَيْهِ الْوَسِيلَةَ وَجَاهِدُوا فِي سَبِيلِهِ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ» (المائدة، 35)

- ای كسانی كه ايمان آورده‏‌ايد پرهيزگاری پيشه كنيد و وسيله‏‌ای برای تقرب به خدا بجویید و در راه او جهاد كنيد باشد كه رستگار شويد.

پ - چه چیزی را خداوند منّان، بدون اسباب، وسائل و واسطه‌ها در اختیار انسان قرار داده که آدمی بتواند آن را بدون وسیله اخذ نماید؟! حتی در پیدایش و تولد انسان نیز از خاک، آب، مواد خوراکی گرفته تا خون، زن، مرد، نطفه، رحم، شیر و ... می‌باشد.

فرشتگان بزرگی چون حضرات جبرئیل، میکائیل، عزرائیل و اسرافیل علیهم السلام، هر کدام با لشکری انبوه از فرشتگان در زیر مجموعۀ خود، وسیله و واسطه می‌باشند. وحی را با وسیله فرستاد - رزق را با وسیله می‌دهد - جان را با وسیله می‌گیرد ... - اقامۀ نماز، تلاوت قرآن کریم، روزۀ ماه مبارک رمضان، انفاق، صدقه، صله ارحام و حتی جهاد در راه خدا نیز هیچ کدام «هدف» نیستند، بلکه همه از وسایل رشد، کمال و قُرب به او می‌باشند - و البته دعا خودش وسیله‌ای برای استجابت می‌باشد و پاسخش نیز با وسایل می‌رسد.

ت - مسلمانان و مؤمنان [حتی در میان اهل کتاب]، نه تنها خود دیگران را دعا می‌کنند، بلکه از یک دیگر انتظار و تمنّای دعا دارند و به هم التماس دعا می‌گویند، یعنی به یکدیگر متوسل می‌شوند! می‌دانند که دعای پدر و مادر، خویشان، همسایگان، یتیمان، گرفتاران و نیازمندان و هم چنین دعای جمعی، بسیار به اجابت نزدیک‌تر است؛ پس چرا در توسل به اهل عصمت علیهم السلام، ایجاد شک و شبهه می‌کنند و حتی به آن حمله می‌کنند؟!

در سورۀ حمد که در نمازهای یومیه می‌خوانیم، هم اظهارمان به «إِيَّاكَ نَعْبُدُ وَإِيَّاكَ نَسْتَعِينُ‌» جمع است و هم دعای «اهْدِنَا الصِّرَاطَ الْمُسْتَقِيمَ» برای جمع می‌باشد.

دعای حضرت ابراهیم علیه السلام:

«رَبِّ اجْعَلْنِي مُقِيمَ الصَّلَاةِ وَمِنْ ذُرِّيَّتِي رَبَّنَا وَتَقَبَّلْ دُعَاءِ‌ * رَبَّنَا اغْفِرْ لِي وَلِوَالِدَيَّ وَلِلْمُؤْمِنِينَ يَوْمَ يَقُومُ الْحِسَابُ» (ابراهیم علیه السلام، 40 و 41)

- پروردگارا مرا برپادارنده نماز قرار ده و از فرزندان من نيز پروردگارا و دعاى مرا بپذير * پروردگارا روزى كه حساب برپا مى‌‏شود بر من و پدر و مادرم و بر مؤمنان ببخشاى.

حضرت عیسی علیه السلام

حضرت عیسی علیه السلام به امّتش گفت: «من برای شما مجسمۀ پرنده درست می‌کنم و در آن می‌دمم و زنده می‌شود و من مرده را زنده می‌کنم»؛ آیا اینها کفر و شرک است؟ خیر، بلکه تأکید نمود: «بِإِذْنِ اللَّهِ»، یعنی با اجازۀ الله چنین می‌کنم، یعنی اوست که چنین می‌کند، اما به دست من!

«وَرَسُولًا إِلَى بَنِي إِسْرَائِيلَ أَنِّي قَدْ جِئْتُكُمْ بِآيَةٍ مِنْ رَبِّكُمْ أَنِّي أَخْلُقُ لَكُمْ مِنَ الطِّينِ كَهَيْئَةِ الطَّيْرِ فَأَنْفُخُ فِيهِ فَيَكُونُ طَيْرًا بِإِذْنِ اللَّهِ وَأُبْرِئُ الْأَكْمَهَ وَالْأَبْرَصَ وَأُحْيِي الْمَوْتَى بِإِذْنِ اللَّهِ وَأُنَبِّئُكُمْ بِمَا تَأْكُلُونَ وَمَا تَدَّخِرُونَ فِي بُيُوتِكُمْ إِنَّ فِي ذَلِكَ لَآيَةً لَكُمْ إِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنِينَ» (آل عمران، 49)

- و (او را به عنوان) رسول و فرستاده به سوی بنی اسرائيل (قرار داده، كه به آنها مي‏گويد:) من نشانهای از طرف پروردگار شما، برايتان آورده‏‌ام، من از گل، چيزی به شكل پرنده می‏سازم، سپس در آن می‏دمم و به فرمان خدا، پرندهای می‏گردد. و به اذن خدا، كور مادرزاد و مبتلايان به برص (پيسي) را بهبودی می‏بخشم، و مردگان را به اذن خدا زنده می‏كنم، و از آنچه می‏خوريد، و در خانه‏‌های خود ذخيره می‏كنيد، به شما خبر می‏دهم، مسلماً در اينها، نشانهای برای شماست، اگر ايمان داشته باشيد!

●- بنابراین، اگر حضرت مسیح علیه السلام، می‌تواند «بِإِذْنِ اللَّهِ»، روح بدمد و یا مرده زنده کند؛ سایر اهل عصمت علیهم السلام نیز می‌توانند، چنان که اگر «اِذن الله» تعلق گیرد، دیگران نیز می‌توانند خیلی کارها بکنند؛ بزرگانی داشتیم و داریم که با یک نگاه و یک ذکر، بیمار را شِفا می‌دادند، «بِإِذْنِ اللَّهِ». به قول حافظ رحمة الله علیه: «فیضِ روحُ القُدُس ار باز مدد فرماید - دیگران هم بکنند آنچه مسیحا می‌کرد».

نکته

بیان شد که هیچ کسی نمی‌تواند بدون توسل به وسایل مربوطه، کاری انجام دهد، حتی نفس کشیدن! اما دشمنانی که خود متوسل به شیاطین جنّ و انس هستند و برای بقای خود به جانی‌ترین و کثیف‌ترین حکومت‌ها و یا شیوه‌ها متوسل می‌گردند، به خوبی می‌دانند که تا شیعیان جهت قُرب الهی، به اهل عصمت علیهم السلام متوسل می‌باشند، به آنها متوسل نخواهند نمود و تمامی سعی آنها این است که این ارتباط و اتصال را قطع کنند و خود را جایگزین توسلات نمایند!

مشارکت و هم‌افزایی - پرسش و نشانی پیوند پاسخ، جهت ارسال و انتشار توسط شما؛ متشکریم.

پرسش:

آیا رسم و عادت مردم که دستها را به آسمان بلند می‌کنند و ائمه معصومین (ع) را برای حاجت ندا می‌دهند کار صحیحی است؟ اینجا خطاب به شخص است نه خدا.

پاسخ (نشانی پیوند):

https://www.x-shobhe.com/Tawassul/12439.html 

 

 

 

کلمات کلیدی:  اعتقادی   دعا   توسل