پایگاه پاسخگویی به سؤالات و شبهات (ایکس – شبهه): معنی کلمهی "انذار"، در هر آیهای که آمده باشد، همان "ترساندن" میباشد.
انبیا و رسولان الهی علیهم السلام، همگی "بشر و نذیر" بودند؛ چنان که در مورد حقانیت و وحیانی بودن کتاب و مبشر و نذیر بودن رسول اکرم صلوات الله علیه و آله فرمود:
«وَبِالْحَقِّ أَنْزَلْنَاهُ وَبِالْحَقِّ نَزَلَ وَمَا أَرْسَلْنَاكَ إِلَّا مُبَشِّرًا وَنَذِيرًا» (الإسراء، 105)
ترجمه: و ما قرآن را بحق نازل کردیم؛ و بحق نازل شد؛ و تو را، جز بشارتدهنده و بیمدهنده، نفرستادیم!
«تَبَارَكَ الَّذِي نَزَّلَ الْفُرْقَانَ عَلَى عَبْدِهِ لِيَكُونَ لِلْعَالَمِينَ نَذِيرًا» (الفرقان، 1)
ترجمه: زوال ناپذیر [با برکت = خیر پایدار] است کسی که قرآن را بر بندهاش نازل کرد تا بیمدهنده جهانیان باشد.
ترس از چه و چرا؟
"بشارت" بیشتر برای مژدههای مسرور کننده میباشد و "انذار" بیشتر برای ترساندن به کار میرود، هر چند که گاه در دل بشارت، انذار هم هست و منافقان را به عذاب بشارت داد، چرا که برای عاقبت آنها، امید دیگری نمیرود.
امید و ترس [خوف و رجا]، دو بازوی پرواز آدمی هستند. بال "امید"، انگیزه و شوق حرکت ایجاد مینماید و بال "ترس" از حرکت و پیشروی باز میدارد.
امید به سلامتی، موفقیت، رشد، کمال، لقاء الله و در بهشت الهی و نزد مقربان سکنا گزیدن، سبب حرکتی "فی سبیلالله" میگردد و خداوند متعال برای عاقبت روندگان این راه، "بشارت" میدهد.
هم چنین ترس از گمراهی، ضرر، خسران، خطر، هلاکت، محشر، قیامت، محاسبه، مکافات عمل و جای گرفتن در جهنم و معذب شدن به قهر و عذاب الهی که نتیجهی مواضع و اعمال میباشد، سبب بازدارندگی از انحراف و خطا میگردد.
اما، نکتهی مهم این است که جان شخص و جامعه را "ترس درست و به جا" حفظ مینماید. اگر آدمی از بیماری بترسد، از سلامتی خود مراقبت مینماید – اگر از عواقب شوم جهل، خرافه، انحراف، فساد، ظلم و جنایت بترسد؛ نه تنها خودش مرتکب نمیگردد، بلکه با ظهور و بروز این آفتها و رذایل نیز مقابله و مبارزه مینماید.
بنابراین، در آیات بسیاری تصریح و تأکید شده که پیامبران – که برای اصلاح فرد و جامعه آمدهاند – مردم را "انذار" میدهند. یعنی با تعلیم، آگاهسازی و با خبر نمودن از عواقب بسیار ناخوشایند و زجرآورِ گرایشات و عملکردهای سوء، در دنیا و آخرت، این ترس درست و سازنده را در آنها ایجاد و تقویت مینمودند (مینمایند) تا با غفلت خود را به هلاکت نیندازند، چنان که با بشارتهای الهی، امید، شوق و انگیزه حرکت و حتی سبقت را در آنان ایجاد و تقویت مینمودند (مینمایند) تا با علم، ایمان، تقوا، آگاهی و بصیرت، مراحل رشد و تکامل را تا قرار گرفتن در جایگاه "صدق" طی نمایند.
«إِنَّ الْمُتَّقِينَ فِي جَنَّاتٍ وَنَهَرٍ * فِي مَقْعَدِ صِدْقٍ عِنْدَ مَلِيكٍ مُقْتَدِرٍ» (القمر، 54 و 55)
ترجمه: یقیناً پرهیزگاران در باغها و [کنار] نهرهای بهشتی جای دارند * در قرارگاه صدق، نزد پادشاهى توانايند.
کلمات کلیدی:
پاسخ های کوتاه سوره یس