پایگاه پاسخگویی به سؤالات و شبهات (ایکس – شبهه): چه کسی از ما خواسته که ناآگاه باشیم، به ویژه نسبت به اعتقادات، اعمال و نتایج تلاش خود؟! عقل، قلب و وحی، برای این است که انسان، آگاه باشد. معرفت و شناخت ناآگاهانه، چگونه معرفتیست؟ و عمل ناآگاهانه چگونه عملی است؟! منتهی آگاهی صرفاً با دیدن توسط چشم مادی حاصل نمی‌گردد.

اگر چشم و گوش و حس مادی که ورودی‌های مغز هستند، برای تعقل، تفکر، فهم، درک حقایق، ایمان و ...، کفایت می‌کرد، اکنون تمامی حیوانات، علامه دهر می‌شدند. پس گوش مادی برای انسان، پشتوانه‌ای به نام «سمع = شنوایی سخن حق» دارد - و چشم مادی برای انسان، پشتوانه‌ای به نام «بصر = عمق نگری، ژرف بینی یا همان بصیرت» دارد – مغز او، پشتوانه‌ای به نام عقل، برای تفکر و تعقل دارد - و سینه‌ی او، پشتوانه‌ای به نام "قلب = جان"، برای فهمیدن دارد، اگر از این وسایل درست استفاده کند، با همان‌ها می‌بیند. همه دین برای این است که روی این ابزارها پرده و حجاب نیاید و از کار نیافتند.

« أَفَلَمْ يَسِيرُوا۟ فِى ٱلْأَرْضِ فَتَكُونَ لَهُمْ قُلُوبٌۭ يَعْقِلُونَ بِهَآ أَوْ ءَاذَانٌۭ يَسْمَعُونَ بِهَا ۖ فَإِنَّهَا لَا تَعْمَى ٱلْأَبْصَٰرُ وَلَٰكِن تَعْمَى ٱلْقُلُوبُ ٱلَّتِى فِى ٱلصُّدُورِ » (الحج، 46)

ترجمه: آيا در زمين گردش نكرده‌اند، تا دل‌هايى داشته باشند كه با آن بينديشند يا گوش‌هايى كه با آن بشنوند؟ در حقيقت، چشم‌ها كور نيست، ليكن دل‌هايى كه در سينه‌هاست كور است.

الف - در عالم ماده نیز چیزی را به عنوان «نتیجه» مشاهده نمی‌نمایید، چرا که ماده یا عنصری به نام نتیجه وجود ندارد، بلکه تمامی مشاهدات و نتیجه‌گیرهای عالم ماده نیز کار "عقل و قلب" است.

در عالم ماده، به جز تجزیه و ترکیب‌های عناصر مادی و یا تحرکات فیزیکی چیزی دیده نمی‌شود، و در آن چه با چشم مادی می‌بینیم، چیزی تحت عنوان نتیجه، خیر یا شرّ دیده نمی‌شود؛ چنان که شکل فیزیکی بسیاری از رفتارها که با اهداف یا نیات خوب و یا پلید انجام می‌گیرد، مشابه است؛ چنان که هر کار خوبی را نیز می‌توان با هدف و نیتی بدی به انجام رساند. به عنوان مثال: آیا آداب، شکل ظاهری، کلمات و حرکات در نماز "قربة الی الله"، با نماز ریایی فرق دارد و یا شکل ظاهری جهاد و جنگ در جبهه باطل با جهاد در جبهه حق متفاوت است؟!

از این رو، در آیات متعددی، نمازگزاران را به نیکویی و والامقامی یاد کرده و در آیه‌ی دیگری نیز می‌فرماید: « فَوَيْلٌۭ لِّلْمُصَلِّينَ – وای بر نمازگزاران» و بعد شرح می‌دهد که کدام دسته از نمازگزاران.

پس نتیجه‌گیری در عالَم ماده نیز کار "عقل" می‌باشد که به نور "علم" می‌بیند و نتیجه می‌گیرد و فهم و ایمان نیز کار قلب است. 

 **- در آن لحظه‌ای که مرد یا زن، با کسب حرام (رشوه، رانت، احتکار، گرانفروشی، ربا و نزول و ...) پولی به دست آورده و با آن معاش و رفاه خانواده را تأمین کرده و خوشایند آنها را فراهم می‌کند، چه چیزی دیده می‌شود؟ در ظاهر پول حرام و پول حلال که فرق مادی وجود ندارد.

ب – هر شناختی، ابزار خودش را می‌طلبد. هیچ گاه با حسّ بینایی، نمی‌شود فهمید که طول مسافت نقطه الف تا ب چقدر است و با حسّ شنوایی، نمی‌شود فهمید که گُل چه رنگی است، یا این سنگ چند کیلو می‌باشد؟ به همین دلیل، با احساسات مادی، هیچ گونه نتیجه‌گیری به عمل نمی‌آید. حتی در لابراتوار. اگر چشم ببیند که آبی روی حراراتی قرار گرفت و بخار شد، چشم نتیجه نمی‌گیرد که حرارت «علت» و بخار شدن آب «معلول» می‌باشد. بلکه این نتیجه‌گیری‌ها با ابزار عقل و علم انجام می‌پذیرد.

پس برای دیدن عالم خارج از ماده، باید از ابزار خودش استفاده نمود.

ج – با این همه، باز هم "نتیجه"ی هر کاری در این عالم، مشهود نمی‌باشد. به عنوان مثال: کلمه‌ای (علمی) به کسی می‌آموزید و یا شکم گرسنه‌ای را سیر می‌کنید؛ هر دو کار را نیز "خوب" قلمداد می‌نمایید، در حالی که اولاً در ماده خوب و بد وجود ندارد و ثانیاً شما چه می‌دانید که این تعلیم یا این سیری، به نفع او تمام می‌شود و یا به ضرر او؟ بلکه به تکلیف عقلی، اخلاقی و دینی (برای دینداران) عمل می‌کنید. یعنی می‌گویید: این تعلیم و این سیر کردن گرسنه، برای من خوب است، مرا رشد و ارتقا می‌بخشد، پس تکلیف و وظیفه‌ی من است؛ اما چه می‌دانم که در طرف مقابل چه تأثیری گذاشته یا در آینده خواهد گذاشت؟ شما سیر شدن معده‌ی خالی را می‌توانید مشاهده کنید، اما آیا رفع نیاز دلتنگی، ناامیدی، ترس ... و یا خوشحالی روح و روان او را نیز می‌توانید ‌بینید؟ یا آن که آیا می‌دانید و یا می‌توانید ببینید که چه بسا اگر گرسنگی‌اش طول می‌کشید، چه عملی انجام می‌داد و یا حالا که سیر شده، چه خواهد کرد؟!

معنویات:

هیچ کاری، خالی از "معنویت"، به معنای اهداف و نیات پنهان از ظهور مادی نمی‌باشد. اگر چه در عرف فقط به اهداف و نیات خوب معنویت گفته می‌شود. بالاخره آن چه با فرد گناه‌گار، فاسق و فاسد همراه می‌شود، همان روح افکار، اعتقادات و کارهایش می‌باشد و البته حقیقتش نیز برای وی تجسم می‌یابد. خب حالا این حقیقت یک فعل مادی چیست؟ وقتی ظلمی صورت می‌گیرد، وقتی گلوله‌ای شلیک می‌شود، وقتی سفره‌ی چربی و رنگینی از اموال مردم پهن می‌شود و ...، چه چیزی در ظاهر مادی قابل رؤیت است؟! هر چه بگویید: نتیجه‌گیری عقلی و فهمی می‌باشد.

*- پس معنویت و نتایج آن نیز تا حدود بسیاری در همین دنیا قابل مشاهده است و نتایج اهداف، باورها و کارها، بر شخص و جامعه، معلوم و پدیدار می‌گردد، منتهی ابزار شناخت این نتایج، همان عقل و قلب است. لذا نتیجه‌ای که عاقل آن را خوب قلمداد می‌کند، جاهل بد می‌شمارد.

آیا ندیدید وقتی یک خدمت مادی انجام می‌گیرد، مثلاً به روستاها آب و برق و تلفن و جاده می‌رسانند، یک عده می‌گویند: چه خدمت و انجام وظیفه‌ی بزرگی بود و یک عده می‌گویند: خیلی کار بدی بود، چون با این خدمات، توقعات آنان را زیاد کرده‌اید! خب این همان فرق نتیجه‌گیری عاقل‌ها با جاهل‌هاست.

*- نتیجه ایمان به خدا، مبرا شدن از تزلزل و اضطراب و ثبات در صراط مسقتیم و نیز ایمان نیاوردن به طواغیت درونی و برونی می‌باشد – نتیجه‌ی نماز [اگر نماز باشد] دور شدن از فحشا و منکر می‌باشد – نتیجه تعلیم و تربیت، افزایش علم در شخص تعلیم دهنده و نیز ارتقای سطحی علمی و تربیتی جامعه می‌باشد – نتیجه‌ی پاکدامنی و عفت، آلوده نشدن آحاد جامعه و نسل به فساد و فحشا می‌باشد – نتیجه‌ی پرهیز از لقمه‌ی حرام و حتی شبهه‌ناک [چه غذای معده باشد و چه غذای روح و روان]، سلامت تن، جان، روح، اخلاق و مساعد شدن شرایط برای فهم و ایمان و عمل صالح می‌باشد – نتیجه تعاون در خیر، عدم تعاون در شرّ، نیکی به دیگران، دستگیری از افتادگان، رشد، رفاه و تعالی فرد و جامعه است ...، و همه این آثار و نتایج، مشهود همگان می‌باشد.

باور:

مهم، عقل، علم، ایمان و باور است، نه دیدن با چشم مادی. اگر کسی خداباور بود، اسلام باور بود، تحت آموزه‌های اسلامی تعلیم و تربیت شده بود و فهمید که خداوند متعال، ارحم الراحمین است و به دعای خیر، گره از کار مُرده و زنده باز می‌کند، وقتی از صمیم دل برای کسی دعا می‌کند، می‌داند و باور می‌کند که ارحم الراحمین، همیشه به وعده‌اش عمل می‌کند.

حال اگر کسی بگوید: «من می‌خواهم ببینم که فلانی چقدر عذاب می‌کشد و این دعای من، چقدر از عذاب او کم کرده است؟!» درخواست خطایی است؛ چنان که اگر بگوید: «دوست دارم بدانم که فلان مؤمن در چه جایگاهی قرار گرفته و وقتی من خیرات و مبراتی برای او می‌فرستم، چه اتفاقی برایش می‌افتد؟» درخواست خطایی است. چرا که بنا نیست عالم غیر مادی، با چشم مادی دیده شود و قرار نیست که عوالم پس از مرگ، در رؤیت ظاهری زندگان قرار گیرد.

منتهی نکته اینجاست که ریز و درشت گفته و تعلیم شده است، مهم این است که چه کسی، به چه میزان شناخت و ایمان پیدا کرده است؟ به همان اندازه رویت عقلی، قلبی و علمی خواهد داشت.

 

مشارکت و هم‌افزایی (سؤال کوتاه و نشانی لینک پاسخ، جهت ارسال به دوستان در فضای مجازی)

*- چرا نتیجه‌ و اثر کارهای معنوی (مثل خیرات برای رفتگان) را مانند کارهای مادی نمی‌بینیم؟

 

http://www.x-shobhe.com/shobhe/7649.html

 

 

 

کلمات کلیدی:  گوناگون   دعا