كسانى كه اموال خود را در راه خدا انفاق مى كنند، سپس به دنبال انفاقى كه كردهاند، منت نمىگذارند و آزارى نمىرسانند، پاداش آنها نزد پروردگارشان (محفوظ ) است؛ و نه ترسى دارند، و نه غمگين مىشوند.
***
مؤمن، اولاً میداند که "انفاق" یک امر الهی و از واجبات است، لذا چه کم داشته باشد و چه زیاد، باید بخشی از اموال خود را در راه خدا انفاق نماید. ثانیاً میداند که انفاقش در راه خدا میباشد، خدایی که خود مالک است، اما مقابل انفاق او، اجر بسیار نیز میدهد؛ از اینرو، بابت انفاقش، حتی تشکر هم نمیخواهد، چه رسد به منّت، آزار و اذیت:
«وَيُطْعِمُونَ الطَّعَامَ عَلَى حُبِّهِ مِسْكِينًا وَيَتِيمًا وَأَسِيرًا»
و در راه دوستی خدا، خوراک (خود) را با اينكه به آن علاقه (و نياز) دارند، به «مسكين» و «يتيم» و «اسير» مىدهند!
«إِنَّمَا نُطْعِمُكُمْ لِوَجْهِ اللَّهِ لَا نُرِيدُ مِنْكُمْ جَزَاءً وَلَا شُكُورًا» (الأنسان، 8 و 9)
[و مىگويند:] ما شما را فقط براى خشنودى خدا اطعام مىكنيم و انتظار هيچ پاداش و سپاسى را از شما نداريم.
برخی، اندکی هم انفاق کنند، با رفتار [به ویژه هنگام انفاق]، گفتار و حتی نگاه خود، انفاق شونده را تحقیر میکنند! نه تنها مقابلش تکبر میورزند، بلکه به خاطر این اندک انفاق، منّت هم میگذارند و همیشه انتظار دارند که از آنها احترام توأم با کوچکی و ذلت در مقابل خود ببینند!
گفت: دیدم ندارد، به او انفاقی کردم، اما روزی دیدم که زن و بچهاش را به پارک آورده و برایشان بستنی هم خریده است! خب، باید گفت: «تو خودت چقدر خوار، ذلیل، چشم تنگ و بخیلی»!
گفت: «به فلانی انفاق کردم، اما حتی یک تشکر هم نکرد»! بله، او خطا کرده که تشکر نکرده است، اما مگر تو برای تقدیر و تشکر او انفاق کرده بودی؟!
اینها همه "اخلاق" منافق صفتتان میباشد. اخلاق مؤمن این است که به امر خداوند متعال و جهت دوستی و رضایت او، و نیز توفیق در نشر برکات انفاق، در راه خدا انفاق میکند و به جز از او، انتظار اجری ندارد. نه تشکر میخواهد، نه منّت میگذارد، و نه با نگاه، رفتار و گفتارش، به انفاق شونده، آزاری میرساند.
کلمات کلیدی:
اخلاق سوره بقره