پایگاه پاسخگویی به سؤالات و شبهات (ایکس – شبهه): وقتی به یک مسئله، پیام یا گزارهای، بدون در نظر گرفتن صدها گزارهی دیگر توجه شود و در این توجه نیز فقط ظاهرش دیده شود، این پرسشها به ذهن متبادر میگردد.
به عنوان مثال میفرمایند: «هر کسی دو رکعت نماز مقبول داشته باشد، بهشت بر او واجب میشود»؛ حالا کسی که فقط همین را خوانده و تفکر را نیز بسط نداده، میتواند بپرسد: «پس بقیه عبادات و حتی واجبات برای چیست»؟!
اما، وقتی آیات و احادیث دیگر را میخواند، متوجه میشود که خداوند متعال فرموده: «مؤمنان هم به نمازشان به صورت دائم توجه و مداومت دارند «الَّذِينَ هُمْ عَلَى صَلَاتِهِمْ دَائِمُونَ - همان كسانى كه بر نمازشان پايدارى مىكنند / المعارج، 23»؛ و هم از آن نماز خودشان محافظت میکنند تا مبادا با غفلتها و گناهان، خراب و فاسد شود: « وَالَّذِينَ هُمْ عَلَى صَلَاتِهِمْ يُحَافِظُونَ - و آنان كه بر نمازهایشان محافظت مىكنند / المعارج، 34».
بنابر این، ممکن است بهشت در حالی بر کسی به خاطر دو رکعت نماز مقبولش واجب شود، اما پشت سر آن کاری کند که جهنمی شود، سپس دوباره به خود آمده و استغفار و توبه نماید و ... .
چرا در قرآن کریم تصریح نمود که اعمال برخی "حبط" میشود و دیگر به کارشان نمیآید؟ بدیهی است که مقصود اعمال نیک آنهاست، نه اعمال بدشان که عقوبت و مکافات دارد؛ اما همین اعمال خوب، به دلایل بسیاری "حبط" میشوند.
فرض کنید که بگویند: «هر کسی زمین خود را بکارد و به خوبی آبیاری کند و ...، صاحب باغ یا کشتزار پر برکتی میگردد»؛ اما در هشداری دیگر بگویند: «هر کسی آتشی هر چند کم مقدار به این باغ بیندازد، تمام داراییاش میسوزد»!
بنابراین، نمیشود فقط یک آیه، یک حدیث یا یک گزاره را مورد توجه قرار داد و یک نتیجۀ قطعی، کلی و همیشگی گرفت، چرا که با تغییر شرایط، نتایج نیز متغیر میگردد.
●- نکتۀ بعدی که در راستای همان نکتۀ اول میباشد، این است که نباید گمان نمود وقتی بیان میشود که «هر کسی فلان ذکر را بگوید، یا فلان آیه را بخواند و ...، چنین و چنان میشود»، مقصود این است که یک جبری حاکم میشود که دیگر هر گونه اختیاری را از او و دیگران سلب میکند و هر کار دیگری را بینتیجه میسازد.
تمام قرآن کریم، برای یک عده شفا و رحمت است و برای عدهای دیگر، به جز ضرر و زیان بیشتر، نتیجهی ندارد؛ چه رسد به یازده بار تلاوت سوره توحید، یا چهل بار سوره یس و ...:
«وَنُنَزِّلُ مِنَ الْقُرْآنِ مَا هُوَ شِفَاءٌ وَرَحْمَةٌ لِلْمُؤْمِنِينَ وَلَا يَزِيدُ الظَّالِمِينَ إِلَّا خَسَارًا» (الإسراء، 82)
ترجمه: و از قرآن، آنچه شفا و رحمت است براى مؤمنان، نازل مىكنيم؛ و ستمگران را جز خسران (و زيان) نمىافزايد.
همین نماز که این همه در قرآن مجید به آن امر شده و اهل نماز (صلاة) را از انحرافات مستثنا نموده، یکی را به معراج میبرد و به رحمت بیکران الهی وصل میکند، و دیگری را به قعر جهنم میفرستد.
بنابراین، هر تعریف و توصیفی، جایگاه خودش را دارد و ناقض سایر تعاریف و توصیفات نمیباشد. بله، 11 بار تلاوت سوره توحید، در بین طلوعین، انسان را از گناه محافظت میکند، البته به شرطی که آدمی خودش با ارادۀ خودش، آن را نسوزاند. دارایی آدمی را ثروتمند میکند، به شرطی که آن را برباد ندهد.
کلمات کلیدی:
پاسخ های کوتاه توحید