پایگاه پاسخگویی به سؤالات و شبهات (ایکس - شبهه):
بدیهی است که اگر کسی گناهان خود را ببیند، اما رحمت و مغفرت او را نبیند، کاملاً ناامید میشود.
●- از یک سو پرسش دارید که «خداوند پس از مرگ با ما چه خواهد کرد؟» و از سویی دیگر خودتان پاسخ میدهید که «چون معصوم نیستیم، پس بالاخره معذب میکند!»؛ لذا اگر به این پاسخی که خود دادید، یقین دارید، پس دیگر نباید بپرسید، و اگر یقین ندارید و پرسش دارید، نباید دربارۀ کار خدا، حکم قطعی صادر نمایید که «بالاخره کم یا زیاد، عذاب میکند»!
●- از وسوسههای ابلیس لعین و سایر شیاطین جنّ و اِنسی که در اطراف ما هستند، ایجاد یأس از رحمت، ناامیدی از مغفرت و نیز القای ترس و وحشت از خداوند سبحان میباشد که اگر سبب کفر و شرک نگردد، دست کم آن است که محبّت به او را میخشکاند و مانع از بندگیِ خالصانه، با اشتیاق و نشاط میگردد؛ و البته کسی که از آخرت خوب خود ناامید شود، در دنیا به هر گناه و معصیتی روی میآورد! با خود میگوید: «حالا که کار از کارِ من گذشته، پس این کار حرام را هم بکنم تا دست کم لذتی ببرم و یا منفعتی به دست آورم!»
الف - خداوند متعال، خود در قرآن کریم به صراحت و به صورت مشروح بیان نموده است که چهها میکند؟ بنابراین، کسی نباید از روی وَهم، گمان، شایعات و یا شنیدههایش دربارۀ او و فعل او سخن بگوید، بلکه باید قرآن کریم را با تفکر و تأمل بخواند.
ب - چنین نیست که خداوندی آن بالا نشسته باشد و منتظر باشد تا بندهاش تخطی کند و او با گرز آهنین و گداخته بر سرش بکوبد و به جهنم بیندازدش!
«عذاب»، حقیقت و نتیجۀ گناه است، نه این که گناه چیزی باشد و عذاب چیز دیگری باشد که از ناحیۀ دیگری به کسی تحمیل شود. میفرماید: «وقتی کسی ربا یا مال یتیم میخورد، آتش به درون خود میریزد»، اما این حقیقت در دنیا نمود ندارد، ولی در آخرت نمایان و محقق میشود.
ج - در قرآن کریم فرمود: بسیاری از گناهان را حتی بدون آن که مرتکبین مرا بشناسند، به من و قیامت اعتقاد داشته باشند، برای گناه خود استغفار و توبه کنند و ... میبخشم:
«وَمَا أَصَابَكُمْ مِنْ مُصِيبَةٍ فَبِمَا كَسَبَتْ أَيْدِيكُمْ وَيَعْفُو عَنْ كَثِيرٍ» (الشوری، 30)
- هر مصيبتى به شما رسد بخاطر اعمالى است كه انجام دادهايد، و بسيارى را نيز عفو مىكند!
معنا و مفهوم آیه این است که هیچ کاری، روی هوا، پوچ و بینتیجه نمیماند، هم در دنیا نتیجه دارد و هم در آخرت. بنابراین گرفتاریها و ناگواریها در دنیا، نتیجۀ عمل خودتان میباشد و اگر وضعتان از این بدتر نشده، به خاطر این است که او بسیاری از گناهان را عفو مینماید تا نتایج سوءاش مترتب نگردد.
ج - در قرآن کریم فرمود: «من اگر بخواهم گناهان بندگانم را بگیرم، همه نابود خواهند شد»!
«وَلَوْ يُؤَاخِذُ اللَّهُ النَّاسَ بِمَا كَسَبُوا مَا تَرَكَ عَلَى ظَهْرِهَا مِنْ دَابَّةٍ وَلَكِنْ يُؤَخِّرُهُمْ إِلَى أَجَلٍ مُسَمًّى فَإِذَا جَاءَ أَجَلُهُمْ فَإِنَّ اللَّهَ كَانَ بِعِبَادِهِ بَصِيرًا» (فاطر، 45)
- اگر خداوند مردم را به سبب كارهايى كه انجام داده اند مجازات كند، جنبندهاى را بر پشت زمين باقى نخواهد گذاشت! ولى (به لطفش) آنها را تا سرآمد معيّنى تأخير مىاندازد (و مهلت اصلاح مى دهد) امّا هنگامى كه اجل آنان فرا رسد، (خداوند هر كس را به مقتضاى عملش جزا مىدهد) او نسبت به بندگانش بيناست (و از اعمال و نيّات همه آگاه است)!
پس، نباید کسی گناهان خود را ببیند، اما بخشش او را نبیند!
پرهیز از افراط و تفریط
برخی برای آن که گناه و تخطی از فرمان خدا را عادیسازی کنند و مردم را منحرف سازند، میگویند: «این حرفها دروغ است؛ خداوند ارحم الرّاحمین است و کسی را عذاب نمیکند»! در واقع تمام قرآن کریم را تکذیب میکنند! برخی دیگر برای آن که مردم را از رحمت، عفو و مغفرت الهی ناامید کنند تا شوق دیدار محبوب و نجات و فلاح را از دست بدهند و بالتبع از او دور شوند، میگویند: «خداوند، قهر و عذاب شدید دارد، پس هر گناهی را میگیرد و گناهکار را به شدت عذاب مینماید»! این نیز تکذیب آیات صریح قرآن مجید میباشد!
این، همان «افراط و تفریط» دربارۀ خداوند سبحان، سوء ظنّ و افترای به اوست. خداوند متعال، هم رحمت واسعه دارد - و هم چیزی را بیهوده نیافریده و پوچ نمیسازد - هم عادل است و متقی و فاسق را یکسان قرار نمیدهد - هم مغفرت دارد و هم قهر و عذاب.
«مَا يُقَالُ لَكَ إِلَّا مَا قَدْ قِيلَ لِلرُّسُلِ مِنْ قَبْلِكَ إِنَّ رَبَّكَ لَذُو مَغْفِرَةٍ وَذُو عِقَابٍ أَلِيمٍ» (فصلت، 43)
- آنچه به ناروا دربارۀ تو مىگويند همان است كه دربارۀ پيامبران قبل از تو نيز گفته شده؛ پروردگار تو (هم) داراى مغفرت و (هم) داراى مجازات دردناكى است!
●- بنابراین، اگر کسی قهر و عذاب خدا را ببیند، اما رحمت و مغفرت او را نبیند - و یا عدل او را ببیند، اما فضلش را نبیند - حسابرسی دقیق او را ببیند، اما عَفو او را نبیند ... و یا بالعکس؛ از یک سو به او افترا میبندد و از سویی دیگر به خودش ظلم میکند و راه رهایی، رشد و سعادت را به روی خودش میبندد!
بدگمانی نسبت به خداوند سبحان
شناخت اگر مبتنی بر عقل، علم و وحی (که تجلی علم خداست) نباشد، مبتنی بر «ظنّ - گمان» خواهد بود، حال چه دربارۀ خداوند سبحان و فعل او باشد، و چه هر موضوع دیگری؛ لذا نفرمود که هیچ گمانی نبرید، چرا که گمان گاه مقدمۀ تحقیق و کسب علم میباشد، بلکه تأکید نمود که «از گمان پیروی نکنید»:
«وَمَا لَهُمْ بِهِ مِنْ عِلْمٍ إِنْ يَتَّبِعُونَ إِلَّا الظَّنَّ وَإِنَّ الظَّنَّ لَا يُغْنِي مِنَ الْحَقِّ شَيْئًا» (النّجم، 28)
- آنها هرگز به اين سخن دانشى ندارند، تنها از گمان بى پايه پيروى مىكنند با اينكه «گمان» هرگز انسان را از حقّ بى نياز نمىكند!
فرمود: «بد گمانی به خداوند منّان، نگاه و حال مشرکان و منافقان میباشد و این بدی، از خودشان است و سبب معذب شدنشان میگردد؛ چرا که این بدگمانی، افترای بدی به اوست و عواقب سوء دنیوی و اخروی خودش را دارد»:
«وَيُعَذِّبَ الْمُنَافِقِينَ وَالْمُنَافِقَاتِ وَالْمُشْرِكِينَ وَالْمُشْرِكَاتِ الظَّانِّينَ بِاللَّهِ ظَنَّ السَّوْءِ عَلَيْهِمْ دَائِرَةُ السَّوْءِ وَغَضِبَ اللَّهُ عَلَيْهِمْ وَلَعَنَهُمْ وَأَعَدَّ لَهُمْ جَهَنَّمَ وَسَاءَتْ مَصِيرًا» (الفتح، 6)
- و (نيز) مردان و زنان منافق و مردان و زنان مشرك را كه به خدا گمان بد مىبرند مجازات كند؛ (آرى) حوادث ناگوارى (که برای مؤمنان انتظار دارند) تنها بر خودشان نازل مىشود! خداوند بر آنان غضب كرده و از رحمت خود دورشان ساخته و جهنم را براى آنان آماده كرده؛ و چه بد سرانجامى است!
●- بنابراین، از یک سو نباید غفلت و گناه را سبک شمرد، و از سویی دیگر نباید از رحمت واسعه، عفو و مغفرت او ناامید بود؛ مگر راه «استغفار و توبه» را باز نگذاشته و وعده به قبول نداده است؟!
مشارکت و همافزایی - پرسش و نشانی پیوند پاسخ، جهت ارسال و انتشار توسط شما؛ متشکریم.
پرسش:
واقعاً خداوند پس از مرگ با ما چه خواهد کرد؟! ما که معصوم نیستیم هر چقدر هم مومن و متقی باشیم؛ پس بالاخره مورد عذاب واقع خواهیم گشت چه کم چه زیاد! و این مساله آدم رو حسابی نا امید میکنه؟
پاسخ (نشانی پیوند):
https://www.x-shobhe.com/politic/12293.html
کلمات کلیدی:
اعتقادی توحید