پایگاه پاسخگویی به سؤالات و شبهات (ایکس – شبهه): عادت بشر این است  که دیگران را مقصر جلوه دهد! آیا دنیا عادلانه نیست، یا ما عادلانه رفتار نمی‌کنیم؟! اگر ظالمی بمبی منفجر کند و ده‌ها نفر را بکشد، آیا عناصر فیزیکی و شیمایی با قوانین ریاضی و هندسه‌اش عادلانه نیستند، یا عملکرد و نحوه‌ی استفاده بشر بمب‌گذار از علم عادلانه نمی‌باشد؟!

گذشته از آن که "دنیا" دار گذر است و آخرت نیست که تمامی حقایق آشکار شود، و آدمی به کمال خودش برسد ... و رسیدن کامل به لیاقت‌ها فقط در حیات اخروی محقق می‌گردد، باید دقت شود که گاه یک مطلبی به صورت شعاری مورد بحث قرار می‌گیرد و گاه به لحاظ علمی، عقلی، منطقی و واقع‌گرایانه.

در یک مطالعه و بحث منطقی، دقت به واژگان و مصادیق حقیقی و واقعی آنها بسیار مهم است، چرا که ممکن است که "خلط مبحث" یا نتیجه‌گیری بر اساس معانی و مقاصد گوناگون پیش آید.

"عدل" چیست و "دنیا" کدام است و عادلانه بودن یا نبودن دنیا به چیست؟

اگر مقصود از "دنیا"، زمین و آسمان‌ها و هر چه در آنهاست باشد، نه تنها عین عدل است، بلکه "حق" است و چون همه چیز علیمانه، حکیمانه و بر حق خلق شده، حتماً "عادلانه" خلق شده‌اند، چنان که فرمود:

«وَمَا خَلَقْنَا السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ وَمَا بَيْنَهُمَا إِلَّا بِالْحَقِّ وَإِنَّ السَّاعَةَ لَآتِيَةٌ فَاصْفَحِ الصَّفْحَ الْجَمِيلَ» (الحجر، 85)

ترجمه: و ما آسمانها و زمين و آنچه را كه ميان آن دو است جز به حق نيافريده‏‌ايم و يقينا قيامت فرا خواهد رسيد پس به خوبى صرف نظر كن.

●- "عدل" یعنی: «قرار گرفتن هر چیزی در جای خودش»؛ پس خلقت و نظام خلقت همه علیمانه، حکیمانه، به حق و بر عدل است. به قول حافظ رحمة الله علیه: «دور فلکی یک سره بر منهج عدل است». اگر خانه‌های سست بنیانی در گسل زلزله ساخته شوند، و یک زلزله بیاید و همه را تخریب کند، هیچ منافاتی با عدل در نظام تکوین ندارد، بلکه ظلم در عملکرد انسان می‌باشد. خانه‌های ایمانی نیز چنین است.

●- "خق" در قرآن کریم تصریح می‌نماید که آن چه نازل شده حق است «وَبِالْحَقِّ أَنْزَلْنَاهُ وَبِالْحَقِّ نَزَلَ» - رسول خدا بر حق است و به حق آمده است «قَدْ جَاءَكُمُ الرَّسُولُ بِالْحَقِّ»- کتاب خدا حق است «نَزَّلَ الْكِتَابَ بِالْحَقِّ» - صیحه‌ی آسمانی هنگام ظهور و هنگام قیامت حق است «الصَّيْحَةَ بِالْحَقِّ» - سکرات مرگ بر حق است «وَجَاءَتْ سَكْرَةُ الْمَوْتِ بِالْحَقِّ» ... . و عدل آنجاست که حق باشد.

●- بنابراین، چه در عالم تکوین (خلقت و نظام حاکم بر آن)، چه در عالم تشریع (دین، بایدها و نبایدها، حقوق و ...)، آن چه از سوی خداست، همه بر حق است، پس عین عدل است.

تمامی انحرافات بشر، از نشناختن "حق"، نادیده گرفتن "حق"، عدول از "حق" و تعدی به "حق" و "حقوق خود و دیگران" نشأت می‌گیرد. تمامی این کاستی‌ها و کجی‌ها و انحرافات، از انحراف نسبت به حق پدید می‌آیند که به آن «باطل» اطلاق می‌گردد و از مقابله‌ی با "عدل = قرار گرفتن هر چیزی در جای خودش" می‌باشند و به آن «ظلم» گفته می‌شود.

دنیا:

بنابراین، دنیا سراسر حق و بر پایه عدل است که اگر غیر از این بود، نظامش علیمانه و حکیمانه نبود و به هم می‌ریخت و حیاتش یک لحظه نیز تداوم نمی‌یافت.

پس، آن چه در نابرابری، بی‌عدالتی یا همان "ظلم و محروم ماندن افراد و آحاد از "حق"شان پدید آمده و می‌آید، از مواضع باطل انسان و رفتار و تعامل غیر عادلانه‌اش در نظام تکوین و تشریع (دنیا) می‌باشد.

امیرالمؤمنین علیه السلام که در بیانی دنیا را سه طلاق گفته است، در بیانی دیگر، خطاب به کسی که دنیا را فریبکار می‌خواند، فرمودند: «مَا الدُّنْيَا غَرَّتْكَ وَ لَكِنْ بِهَا اغْتَرَرْتَ – دنیا تو را نفریفته است، بلکه تو خودت را [به دنیا] فریب می‌دهی! دنيا عبرت‌ها را براى تو آشكار، و تو را به تساوى دعوت كرد، دنيا با دردهايى كه در جسم تو مى‌گذارد، و با كاهشى كه در توانايى تو ايجاد مى‌كند، راستگوتر از آن است كه به تو دروغ بگويد، و يا مغرورت سازد ... / نهج البلاغه، خطبه 223»

دنیا (زمین)، مکان شریفی است که خداوند متعال خلیفه‌ی خود را در آن قرار داده است «إِنِّي جَاعِلٌ فِي الْأَرْضِ» - اشرف مخلوقات و انوار طیبیه، انبیا، رسولان و امامان علیهم السلام را در آن به دنیا آورده است – محل نزول وحی الهی بوده است – محل عبادت بندگان مخلص بوده و می‌باشد – مهد رشد انسان تا مقام محمود است ... . و البته باز هم بفرموده ایشان: «خداوند فقط در همین دنیا معصیت می‌شود»! یعنی عملکرد ناصواب و غیر حق و ناعادلانه‌ی انسان و جن!

*- آن چه موجب فریب شده "حیات دنیا" به معنای "دلبستگی و وابستگی به زندگی در دنیا و امید به بهره‌مندی ابدی از متاع قلیل آن" می‌باشد، چرا که آدمی فانی بودن همه چیز را به چشم می‌بیند و در لحظه به لحظه‌ی زندگی، تجربه می‌کند.

«کُلُّ نَفْسٍ ذَائِقَةُ الْمَوْتِ وَإِنَّمَا تُوَفَّوْنَ أُجُورَكُمْ يَوْمَ الْقِيَامَةِ فَمَنْ زُحْزِحَ عَنِ النَّارِ وَأُدْخِلَ الْجَنَّةَ فَقَدْ فَازَ وَمَا الْحَيَاةُ الدُّنْيَا إِلَّا مَتَاعُ الْغُرُورِ» (آل عمران، 185)

ترجمه: هر جاندارى چشنده [طعم] مرگ است و همانا روز رستاخيز پاداش‌هايتان به طور كامل به شما داده مى‌‏شود پس هر كه را از آتش به دور دارند و در بهشت درآورند قطعا كامياب شده است و زندگى دنيا جز مايه فريب نيست.

*- آن چه که موجب پدیدار شدن "ظلم" در این عالم شده و می‌شود، "حق نشناسی"، و عدم رعایت "حقوق" خود و دیگران، توسط بشر، به خاطر اندکی بیشتر از متاع و لذایذ دنیا می‌باشد.

حتی یک سنگ بی‌جان، یک درخت یا شاخه‌ای از گیاه و برگ آن و ... نیز چون علیمانه، حکیمانه و به حق خلق شده‌اند، دارای حق و حقوقی می‌باشند که تعدی به آن حقوق، عدول از عدل و پدیداری ظلم می‌باشد.

●- بشر امروز، به خاطر رشد در شناخت منافعش، از حقوق جنگل و حقوق حیوانات سخن می‌گوید و "حقوق بشر" تنظیم می‌کند؛ اما دریغا که نمی‌خواهد خدا، انسان، حیات، زندگی اجتماعی، آخرت و ... را به حق [آنگونه که خالق و ربش فرموده] بشناسد و حقوقش را رعایت نماید!

ظلم در دنیا:

از این رو، بدیهی است که در حیات و تعاملات بشری و جوامع انسانی، "حقوق" رعایت نمی‌شود، پس "عدل" نیز محقق نمی‌گردد و بالتبع استعدادهای بشری شکوفا نمی‌گردد و انسان‌ها در استضعاف قرار می‌گیرند و نمی‌توانند به حق و حقوق‌شان در این عالم برسند.

*- انتظار ظهور منجی الهی، حضرت امام مهدی علیه السلام، برای همین عدالت گستری می‌باشد و چون عدالت نیست، این انتظار هست، و البته به حق و بر عدل هم هست.

*- این ظلم، از ناحیه زمین و آسمان‌ها و قوانین حاکم بر آنها ، و نیز جهان‌بینی و احکام الهی، بر انسان و جوامع بشری و نسل‌ها تحمیل نشده است، بلکه همه از باطل گرایی و حق نشناسی و عدول از عدل، توسط انسان و عملکرد خودش پدید آمده است. همه ریشه در جهل و تکبر و خودخواهی و رویکرد اومانیستی بشر دارد. لذا فرمود:

«ظَهَرَ الْفَسَادُ فِي الْبَرِّ وَالْبَحْرِ بِمَا كَسَبَتْ أَيْدِي النَّاسِ لِيُذِيقَهُمْ بَعْضَ الَّذِي عَمِلُوا لَعَلَّهُمْ يَرْجِعُونَ» (الرّوم، 41)

ترجمه: به سبب آنچه دست‌هاى مردم (مواضع و عملکرد مردم) فراهم آورده، فساد در خشكى و دريا نمودار شده است تا [سزاى] بعضى از آنچه را كه كرده‏‌اند به آنان بچشاند باشد كه بازگردند.

مشارکت و هم افزایی (پرسش و نشانی لینک پاسخ)، جهت ارسال به دوستان در فضای مجازی.

پرسش:

نظرتان راجع  به این که دنیا عادلانه نیست و هیچ کس به لیاقتش نمی‌رسد [با توجه به آیات و احادیث] چیست؟ البته مقصودم مسائل مالی نیست!

پاسخ:

http://www.x-shobhe.com/shobhe/9925.html

 

پیوستن و پیگیری در پیام‌رسان‌ها:

  

  

         

کلمات کلیدی:  قرآن