پایگاه پاسخگویی به سؤالات و شبهات (ایکس – شبهه):

اگر چنین بود که همگان اراده سلامتی، ثروت، رفاه، صلح، آرامش ... و عمر جاوید می‌نمودند و به آن دست می‌یافتند! آیا شما به هر چه اراده کرده‌اید، رسیده‌اید؟! دیگران چطور؟!

نباید در ذهن، دو مقوله متفاوت "اندیشه و اراده" خلط مبحث شود؛ و باید دقت نمود که گاه یک گزارۀ نادرست و باطل را کنار یک گزارۀ درست مطرح می‌کنند تا هر دو درست قلمداد شود!

اندیشه

البته که اندیشه، اعتقادات و البته عمل هر کسی، سازنده زندگی دنیوی و اخروی اوست، و خداوند متعال انبیا، رسولان، کتاب و امامان را جهت تذکر، باروری عقل، رشد علمی و ارائه نقشه راه قرار داده است تا آدمی به رشد و کمال مطلوب برسد.

بدیهی است که اندیشۀ هر کسی، زیرساخت نگاه، باور و رفتار اوست، اما همه چیز "اندیشه"  نیست و نمی‌شود به اندیشه بسنده نمود، وگرنه مردمان جهان به جای کار و تلاش، فقط "اندیشه" می‌کردند.

شما می‌توانید در اندیشه خود، برای تمام جهان آبادانی، صلح و خیر بخواهید، اما دلیل نمی‌شود که به صرف اندیشه، محقق شود؛ چنان که نشده است. لذا اکتفا نمودن به اندیشه، به جای تفکر، برنامه‌ریزی و عمل، آدمی را به جای حیات معقول، به عرصه خیالات و تصورات وارد می‌کند و همانجا نگه می‌دارد! درست مانند کودکی که سرگرم بازی و تحقق بخشیدن به خیالات خود می‌باشد.

اراده

اما، "اراده" مقولۀ دیگری است. اراده‌ها، فوق اراده‌ها قرار می‌گیرند و ارادۀ قوی‌تر غالب می‌شود، و البته که قوی‌ترین اراده، ارادۀ خداوند سبحان می‌باشد و اوست که به اراده‌ها، امکان تحقق می‌دهد و در نهایت اراده اوست که غالب می‌شود.

پس، هیچ دلیل و شاهد و نمونه‌ای وجود ندارد که آدمی به هر چه اراده کرد برسد! در مورد شکست کفار در تحقق اراده‌شان می‌فرماید: 

«يُرِيدُونَ لِيُطْفِئُوا نُورَ اللَّهِ بِأَفْوَاهِهِمْ وَاللَّهُ مُتِمُّ نُورِهِ وَلَوْ كَرِهَ الْكَافِرُونَ» (الصف، 81)

ترجمه: آنان مى‌خواهند [اراده کرده‌اند که] نور خدا را با دهان خود خاموش سازند؛ ولى خدا نور خود را كامل مى‌كند هر چند كافران خوش نداشته باشند!

ارادۀ تمامی انبیا، رسولان و امامان علیهم السلام و اولیاء الله، بیداری، هوشیاری، بصیرت، رشد و کمال بندگان خدا بوده و هست، اما آیا اراده آنها محقق شده؟!

ارادۀ کفار و مشرکان، سلطه بر جهان و مردمان، به اسارت کشیدن بندگان خدا بوده و هست، اما نه ارادۀ فرعون دیروز محقق شد، و نه ارادۀ فراعنۀ امروز در استیلای نظام سلطه بر همگان محقق شده است!

●- بنابراین، چنین نیست که هر کسی هر اراده‌ای کرد، محقق شود و به آن برسد؛ و این خود درس بزرگی در خداشناسی است، چنان که امیرالمؤمنین، امام علی علیه السلام، فرمودند:

«عَرفْتُ اللّه َ سُبحانَهُ بفَسْخِ العَزائمِ‌، و حَلِّ العُقودِ‌، و نَقْضِ الهِمَمِ» (نهج البلاغه، حکمت 250)

ترجمه: من خداوند سبحان را شناختم، به درهم شكستن عزم‌ها و فرو ريختن تصميم‌ها و برهم خوردن اراده‌ها و خواسته‌ها». به تعبیری: چون همه کارها طبق ارادۀ من پیش نرفت و محقق نشد، دانستم امور را رشته به دست دیگری است.

از این‌رو بسیار تأکید دارند که ما وقتی عزم کاری می‌نماییم، به خدا توکل می‌کنیم.

اهمیت اراده

در عین حال، قدرت "اراده" که خداوند به انسان موهبت نموده، در رقم زدن سرنوشت دنیوی و اخروی او، نقش و تأثیر به سزایی دارد، چرا که اقدام به آغاز هر کاری، پس از "اراده" صورت می‌پذیرد و چه بسا کسی اراده خوب یا بد داشته باشد، اقدام هم بکند، اما موفق نشود. لذا خداوندی که اندیشه و نیت خوب را می‌نویسد و به آن پاداش هم می‌دهد، در صورت اراده و اقدام به عمل صالح، پاداش مضاعف می‌دهد؛ و همین‌طور است اگر کسی "اراده" به عمل باطل بنماید، که هم به اراده‌اش مکافات می‌دهد و هم به اقدام و عملش، اگر چه موفق نشود و به نتیجه نرسد.

به این آیه در اهمیت و نقش اراده دقت نماییم:

«تِلْكَ الدَّارُ الْآخِرَةُ نَجْعَلُهَا لِلَّذِينَ لَا يُرِيدُونَ عُلُوًّا فِي الْأَرْضِ وَلَا فَسَادًا وَالْعَاقِبَةُ لِلْمُتَّقِينَ»  (القصص، 83)

ترجمه: آن خانۀ برتر و والاى آخرت را از آن كسانى قرار مى‌دهيم كه در روى زمين ارادۀ برترى و تسلط (بر ديگران) و فساد و تباهى ندارند، و سرانجام (نيك) از آن پرهيزگاران است.

در این آیه، از یک سو تصریح دارد که برخورداران از ارادۀ تکبر، برتری جویی و فساد به بهشت نمی‌روند و از سویی دیگر تصریح می‌نماید که بهشت مأوای مؤمنان و متقیانی است که چنین اراده‌ای ندارند.

●- پس، چنین نیست که هر کسی هر اراده‌ای کند، محقق می‌شود و به آن می‌رسد؛ اینها دروغ‌هایی است که غربی‌های برای سرگرم کردن و فریب مردمان ساخته‌اند؛ و البته فقط خداوند است که به اراده‌های خوب، در دنیا و آخرت، ثمر و نتیجۀ مطلوب و حتی مضاعف می‌دهد.

هدف اصلی:

هدف اصلی از ترویج و القای این دروغ و امثال آن [قانون جذب و ...]؛ غافل کردن اذهان و افکار از یاد خدا و انکار ربوبیت و اولوهیت او از یک سو، و القای "خود خدایی" از سویی دیگر می‌باشد! هر کسی گمان کند که همه چیز تحت ارادۀ خودش است و به هر چه اراده کند می‌رسد!

مشارکت و هم‌افزایی – پرسش و نشانی لینک پاسخ، جهت ارسال به دوستان در فضای مجازی.

پرسش:

آیا صحیح است که انسان به هر چه اراده کند خواهد رسید و اندیشه آدمی سازنده زندگی اوست؟

پاسخ (نشانی لینک):

http://www.x-shobhe.com/shortanswer/11207.html 

 

 

کلمات کلیدی:  پاسخ های کوتاه