ایکس – شبهه : ماده‌گرایان که در گذشته به آنها «دهریون» و اکنون به آنها «ماتریالیست‌ها» گفته می‌شود، در واقع همان گرویدگان به «علوم تجربی» هستند که در عرصه‌ی نظری (تئوری) مدعی‌اند: هیچ چیزی را که قابل تجربه‌ی (درک به واسطه احساس‌های مادی) مادی نباشد نمی‌پذیرند. و البته در عرصه‌ی عمل غیر از این است، چرا که مفاهیم عقلی و قوانین ریاضی که پذیرفته‌اند، هیچ یک واقعیت خارجی مادی ندارد. اگر ثابت شد که «آب در صد درجه به جوش می‌آید»، عناصری چون: آب، حرارت، نقطه‌ی جوش، بخار و ...، مادی است، اما چیزی به عنوان «علت و معلول» مادی نیست.

مادیون در خصوص پیدایش جهان سخنان بسیاری گفته‌اند. مثل این که: از ماده‌ی اولیه به وجود آمده – در اثر تصادف به وجود آمده – انفجار بزرگ اولیه (بیگ بنگ) عامل پیدایش بوده و ...! اما اینها همه «نظریه» است و حتی به لحاظ همان علوم تجربی نیز اثبات نشده و قابل اثبات نمی‌باشد. لذا مادیون ناچارند اذعان کنند که : «جهان از نظر مادی، کهنه کتابی است که اول و آخر آن افتاده است و به هیچ وجه قابل شناخت نیست».

الف - مادیون (ماتریالیسم‌ها) نمی‌توانند در مورد بودن یا نبودن خدا، یا هر چیز دیگری که آن را عامل پیدایش می‌دانند، نظر قطعی و علمی (تجربی) بدهند. چرا که هیچ یک قابل تجربه نیست. خدایی که مُدرک حواس مادی شود، محدود است و خدا نیست و هیچ علت پیدایش دیگری نیز قابل تجربه نیست. لذا باید در این مورد سکوت محض اختیار کرده و بگویند «نمی‌دانیم».

ب – ماده‌گرا (ماتریالیسم) فقط می‌تواند در مورد بودن عناصر مادی که قابل تجربه‌ (تجزیه و ترکیب مادی) هستند نظر قطعی دهد، اما راجع به نبودن هیچ چیزی نمی‌تواند نظری داشته باشد، چرا که نبودن قابل تجربه و تجزیه و ترکیب نیست. پس اگر کسی مدعی شد که خدایی هست و یا عنصر ناشناخته‌ای هست، نبودن هیچ کدامش در علوم تجربی قابل اثبات نیست. نمی‌توانند در تمامی عالم هستی حضور عینی و علمی (تجربی) پیدا کنند و با قاطعیت بگویند «نیست». اثبات یا نفی وجود فقط از طریق عقل امکان پذیر است و نه تجربه‌ی حسّی.

به قول فلاسفه: «عدم الوجدان لا یدلّ علیٰ عدم الوجود» - یعنی نشناختن یا درک نکردن [تو] دلیلی بر عدم وجود شیء نیست.

به قول امام صادق (ع) در پاسخ یک دهری (ماتریالیست): تو که نه به اوج آسمان‌ها  سفر کردی و می‌توانی سفر کنی و نه به قهقراء و اعماق زمین [یعنی امکان تجربه‌ی حسّی همه عالم را نداری]، چگونه نمی‌توانی حکم کنی که «نیست»، دست کم باید بگویی: «شاید باشد و شاید نباشد».

کلمات کلیدی:  پاسخ های کوتاه