البته متن سؤال طولانی‌تر بود و اشاره شده بود که مقام معظم رهبری نیز به همین مضمون بیاناتی داشتند و سپس (البته کمی هم با عصبانیت) سؤال شده بود که اصلاً چرا باید روحانیت چنین حرف‌هایی بزند و ... ؟

ایکس – شبهه / پایگاه پاسخگویی به سؤالات و شبهات: یک موقع انسان سخنی می‌شنود و خوشش نمی‌آید، خواه سخن حق باشد و یا باطل، آن امر دیگری است؛ اما یک موقع می‌خواهد سخنی را نقد نماید، آن وقت باید حتماً در آن سخن، جمله و بیان [از هر کس که باشد] خوب دقت و تأمل کند و سپس نقد نماید. حال به صورت اختصار به این موضوع و بیانات مطروحه می‌پردازیم:

الف – بله، انسان باید با تفکر و تدبر و توکل، کار و تلاش نماید و از خدا روزی‌ و گشایش را بخواهد. اساساً معنای عبادت، دعا و توکل نیز همین است. اما برخی گمان دارند که کسب روزی، فقط حاصل فکر و تلاش خودشان است و این یک ذهنیت «قارونی» است. وقتی به او گفتند که از آن چه خدا به تو روزی کرده به دیگران نیز بده، گفت: اینها همه حاصل فکر و تلاش خودم است، همه هنر و دسترنج خودم می‌باشد! خداوند نیز او و ثروتش را به زمین فرو برد که هم خودش و هم دیگران بفهمند که چنین نیست.

از این رو، برخی گمان دارند که خودشان رازق خود و خانواده‌ی خود هستند. بدیهی است که این ذهنیت، باور و اندیشه خطاست و البته «شرک» نیز هست.

خداوند متعال متذکر شده و تصریح می‌نماید که از ترس فقر و گرسنگی بچه‌های‌تان را نکشید، چرا که رازق خود شما و آنها من هستم و نه شما:

«وَلاَ تَقْتُلُواْ أَوْلادَكُمْ خَشْيَةَ إِمْلاقٍ نَّحْنُ نَرْزُقُهُمْ وَإِيَّاكُم إنَّ قَتْلَهُمْ كَانَ خِطْءًا كَبِيرًا» (الإسراء، 31)

ترجمه: و از بيم تنگدستى فرزندان خود را مكشيد، ماييم كه به آنها و شما روزى مى‏بخشيم؛ آرى كشتن آنان همواره خطايى بزرگ است.

پس کشتن اولاد، سقط جنین یا حتی خودداری از بچه‌دار شدن، فقط به علت ترس از گرسنگی کاملاً خطاست و از آن خطا بزرگ‌تر آن است که کسی گمان کند خودش رازق خود و دیگران می‌باشد!

ب – هر عمل صالحی به شرط ایمان، گشایش و رزق مادی و معنوی خودش را دارد. نیازی نیست که دیگران تضمین کنند، دیگران خودشان نیز مرزوق هستند، بلکه خداوند کریم خود تضمین و وعده نموده است و می‌فرماید: از مرد و زن، هر کس ایمان داشته باشد و عمل صالح انجام دهد، خداوند متعال به او در همین دنیا حیات طیبه می‌دهد و در آخرت نیز اجر مضاعف می‌بخشد:

«مَنْ عَمِلَ صَالِحًا مِّن ذَكَرٍ أَوْ أُنثَى وَهُوَ مُؤْمِنٌ فَلَنُحْيِيَنَّهُ حَيَاةً طَيِّبَةً وَلَنَجْزِيَنَّهُمْ أَجْرَهُم بِأَحْسَنِ مَا كَانُواْ يَعْمَلُونَ» (النّحل، 97)

ترجمه: هر كس از مرد يا زن، عمل نيك انجام دهد در حالى كه ايمان داشته باشد پس او را بى‏ترديد (در دنيا) به زندگى پاكيزه‏اى زنده خواهيم داشت و (در آخرت) پاداششان را در برابر عمل‏هاى بسيار خوبشان خواهيم داد.

البته این وعده درباره‌ی کسانی محقق می‌گردد که ایمان و باور دارند. ولی دقت به این نکته لازم است که هر عمل صالحی، گشایش خود را دارد. روزه، نماز، امر به معروف، نهی از منکر، صله ارحام و هم چنین ازدواج و صاحب فرزند شدن [و البته برای تکامل در بندگی و قربة الی الله]، هر کدام اعمال صالحی هستند که رزق، روزی و گشایش خود را دارند.

ج – بسیاری از گمان‌ها، اخلاق‌ها و رفتارهای ما (نوع بشر)، شبیه رفتارهای قوم بنی‌اسرائیل است و شاید یکی از دلایل اشارات بسیار قرآن کریم به آنها به خاطر همین شباهت‌های فکری، اخلاقی و رفتاری باشد.

به عنوان مثال: خداوند متعال پس از نجات این قوم، پس از غرق فرعون و پس نعمات و موهبات بسیار، آنان را به سرزمین فلسطین آورد و توسط حضرت موسی علیه‌السلام به آنان امر نمود که وارد این شهر شوید. آنها گفتند: خیر، یا موسی! اول تو با خدایت وارد شوید و شهر را تسخیر کنید، بعد که کار تمام شد، ما می‌آییم. خداوند متعال نیز آنان را به چهل سال آوارگی در بیابان‌ها تنبیه نمود.

حال خداوند متعال می‌فرماید که ازدواج کنید تا ایمان‌تان کامل شود [و البته ایمان و کمال مادی و معنوی خود گشایش‌آور است]، و به خاطر ترس مالی جلوی ازدواج و فرزنددار شدن را نگیرید؛ اما ما می‌گوییم: خیر؛ اول تو بده، بعد ما ازدواج می‌کنیم! خُب نتیجه همین می‌شود که می‌بینیم.

«‌وَأَنكِحُوا الْأَيَامَى مِنكُمْ وَالصَّالِحِينَ مِنْ عِبَادِكُمْ وَإِمَائِكُمْ إِن يَكُونُوا فُقَرَاء يُغْنِهِمُ اللَّهُ مِن فَضْلِهِ وَاللَّهُ وَاسِعٌ عَلِيمٌ‌» (النّور، 32)

ترجمه: (اى اولياء جوانان) عزب‏ها و بى‏همسرانتان را و از غلامان و کنیزان (زیر دستانی که تحت قیمومیت شما هستند) آنهايى را كه صلاحيت ازدواج دارند (سالم و صالح هستند)، همسر دهيد اگر فقير باشند خداوند از فضل خويش بى‏نيازشان مى‏كند و خداوند داراى وسعت نامتناهى و داناست.

د – بیان شد که هر کسی و هر کاری رزق و روزی خود را دارد. قطعاً آن دختر خانم محترمه‌ای که هنوز ازدواج نکرده است، بدبخت، بیچاره، فقیر و گرسنه نمانده است تا با یک آقاپسری ازدواج نماید و یقیناً رزق و روزی او یا به خودش داده می‌شود، یا به پدرش، یا مادرش یا هر کس دیگری که واسطه‌ی آن است، پس اگر ازدواج کرد، بخشی از روزی او که باید توسط همسرش به او برسد، در اختیار همسرش قرار می‌گیرد. اما برخی ما می‌گویند: خدایا! اول تو روزی او را به ما بده، بعد ما با او ازدواج می‌کنیم!

ﻫ – نکته‌ی آخر در این مختصر از یک مبحث کلان آن که: در بیانات دقت کنید. هیچ کدام نگفته‌اند که ازدواج یا بچه‌دار شدن، تنها سبب و علت تامّه‌ی گشایش و رزق و روزی است، بلکه گفته‌اند: مبادا از ترس فقر و گرسنگی مجرد بمانید یا بچه‌دار نشوید، این خطاست.

بدیهی است که تحقق هر امری و پدید آمدن هر معلولی، علل متفاوتی دارد که اگر همه جمع شدند، حتماً معلول پدیدار می‌شود.

 

عبادت حق تعالی، مشرک نشدن، سوء ظن به خدا نداشتن، اوامر و نواهی او را به جای آوردن، رحمت واسعه‌اش را باور کردن، فکر و تلاش با توکل را پیشه کردن، با برنامه‌ریزی هدفدار حرکت کردن ... و خلاصه ازدواج و بچه‌دار شدن که آن نیز از اوامر الهی و از عبادات می‌باشد، همه در گشایش و رزق مؤثر هستند و کسی نگفته است که فقط ازدواج یا بچه‌دار شدن روزی را زیاد می‌کند. بلکه گفته‌اند که مبادا گمان کنید که شما رازق هستید و مبادا فقط از ترس فقر و گرسنگی مجرد بمانید و یا از بچه‌دار شدن خودداری کنید که به این بلاءها و مصیبت‌هایی (که شاهدیم) مبتلا خواهید شد.

کلمات کلیدی:  گوناگون   رزق و روزی