پایگاه پاسخگویی به سؤالات و شبهات (ایکس – شبهه): البته که روزی افراد متفاوت می‌باشد و قرار هم  نیست که یکسان باشد، چرا که شرایط هیچ دو انسانی برابر و عین هم نمی‌باشد، مضافاً بر این که جایگاه، نقش و بالتبع تکالیف هیچ دو انسانی، عین هم نمی‌باشد.

الف – باید بسیار دقت نماییم "رزق و روزی" چیست؟ آیا فقط به خوردن زیاد و خوابیدن در مسکنی نرم و گرم اختصاص دارد؟! پس چه تفاوتی بین انسان، گاو، گوسفند، فیل و ... وجود دارد؟! ظاهرا روزی آنها بسیار فراخ‌تر می‌باشد!

آیا عقل، علم، ایمان، تقوا، بصیرت، و یا توفیق مطالعه‌ای عاقلانه و تدابیر درست و آن چه سبب رشد انسانی ما می‌شود، روزی نیست و فقط آن چه سبب فربه شدن بدن حیوانی ما می‌گردد، روزی است؟!

ب – ما مکلف به تلاش برای کسب روزی نیستیم، بلکه مکلف به "تلاش برای کسب رزق حلال" می‌باشیم، و مکلف به فراهم نمودن بسترها می‌باشیم، و تلاش ما در عرصه‌ی کار، نقش آفرینی در چرخه‌ی حیات می‌باشد.

ج – رزق و روزی به معنای رایج مادی، درست مانند اختصاص حقوق و دستمزد در ادارات و کارخانجات می‌باشد. در جدول حقوقی نوشته: این مقدار، پایه حقوق است، یعنی چه خوب کار کنی و چه بد کار کنی، تا زمانی که اخراج نشدی، این حقوق پایه به شما تعلق می‌گیرد. سپس مقادیر دیگری به حق تأهل، سنوات، مدیریت، پاداش، عیدی، حق مأموریت  و ... اختصاص می‌یابد.

خداوند متعال برای هر یک از بندگانش، پایه حقوقی (رزقی) مقدر نمود که چه مؤمن باشند و یا کافر، به آنها می‌دهد؛ اما گشایش رزقی را به ایمان و تقوا، صدقه، انفاق، نماز اول وقت، نماز شب، صله‌ی ارحام (به ویژه رفتار با والدین، همسر و فرزندان)، مجاهدت (علمی، اقتصادی و ...) در راه خدا، دعای با معرفت و خلوص و امور دیگر اختصاص داده است؛ پس فقط یک بخش از روزی، به کار، تلاش و نظم و تدبیر در امور اختصاص دارد.

مقدرات و نکبت‌های تحمیلی:

"مقدرات"، یعنی اندازه‌ها، و اندازه‌های خلقت و ربوبیت هیچ بنده‌ای، مبتنی بر "نکبتی جبری" نمی‌باشد، بلکه این تنگناها و حتی نکبت‌ها، از ظلم‌هایی که آدمی در حق خودش و دیگران می‌نماید، عارض شده و بر افراد یا اجتماعات گوناگون تحمیل می‌گردد. چنان که شاهدیم مردمانی به راحتی در سرزمین خود زندگی می‌کنند، اما به ناگاه متجاوز طماعی، به آنها حمله می‌کند، خانه‌ها را ویران می‌سازد، مردم را آواره می‌کند، و ده‌ها سال رنج و نکبت را بر آنان تحمیل می‌نماید! در دوران ما، ایران، عراق، افغانستان، فلسطین، لبنان، بحرین، یمن، بوسنی، میانمار و ...، نمونه‌ای از این ظلم‌های نکبت‌بار و تحمیلی می‌باشند.

●- البته، این خداوند متعال است که اندازه‌ها (مقدرات) را خلق نموده و بر اساس آنها "تقدیر و هدایت" می‌نماید. برای کسی که با درایت و بصیرت، تحصیل علم می‌کند، مقدر شده تا دانشمند مفیدی برای جامعه گردد، و برای کسی که زندگی را به مسخره و شوخی گرفته و به لاابالی‌گری می‌گذراند، مقدر شده که رشد ننماید، اگر چه زیاد بخورد، خوب بپوشد و چندین خانه داشته باشد.

●- بنابراین، گاه چون می‌داند که ظرفیت این بنده‌ی مؤمنش بسیار کم است، و اگر کمی مال یا قدرت به دست آورد، طغیان می‌کند، اما چون خودش ایمان و تقوا را دوست دارد، به او کمتر می‌دهد – و یا چون می‌داند که رزق فراخ‌تر، او را به چه خطراتی می‌اندازد، کمتبر می‌دهد؛ و گاه به بنده‌ی طاغی و یاغی خود بیشتر می‌دهد، چرا که او کافر و ظالم شده است، و خداوند نظر لطفش را از او برداشته، تا بیشتر سرگرم چرب و شیرن دنیا شده و سقوط نماید.

« وَلَوْ رَحِمْنَاهُمْ وَكَشَفْنَا مَا بِهِمْ مِنْ ضُرٍّ لَلَجُّوا فِي طُغْيَانِهِمْ يَعْمَهُونَ » (المؤمنون، 75)

ترجمه: و اگر ما بر آن شفقت كرده [و] هر گونه درد و بلا (گرفتاری را از آنها) را برطرف سازيم، سخت در طغيان فرو مى‏روند.

و البته هزاران هزار عامل دیگر، در مقدرات وجود دارد.

جبر و اختیار در مقدرات: 

"مقدرات= انداه‌ها" در عالم خلقت، همه جبری می‌باشند، چرا که نه آدمی و نه هیچ موجود دیگری، چیزی را خلق ننموده و نمی‌تواند خلق نماید که بخواهد برای آن "اندازه"هایی تعیین نماید؛ بلکه خداوند علیم، حکیم و قادر خلق نموده، اوست که اندازه گذاشته و بر اساس همین اندازه‌ها نیز هدایت می‌نماید:

«الَّذِي خَلَقَ فَسَوَّى * وَالَّذِي قَدَّرَ فَهَدَى - همان كه آفريد و هماهنگى بخشيد * و آنكه اندازه‏ گذاشت و سپس كرد و راه (هدایت) نمود / الأعلی، 2 و 3».

●- هیچ گاه با کشت دانه‌های گندم، جو یا پرتقال به دست نمی‌آید، چنان که هیچ گاه ظالم به سعادت نمی‌رسد. این یعنی مقدرات.

اما، این که ما خود را در کدام اندازه‌ها قرار دهیم، در بسیاری از موارد اختیاری می‌باشد. به عنوان مثال: «بر اساس اندازه‌های سفتی  زمین و نرمی استخوان و بدن انسان، برای کسی که خود را از بلندی به پایین پرت ‌کند، متلاشی شدن مغز، شکستن استخوان‌ها و مرگ مقدر می‌شود».

آب، در حرارت صد درجه به جوش می‌آید و در برودت زیر صفر، یخ زده و منجمد می‌گردد، این جبر است، اما این که ما برای به دست آوردن آبی خنک، به آن حرارت دهیم تا جوش بیاید، اختیار خودمان می‌باشد.

رزق و روزی نیز خارج از این اندازه‌ها و مقدرات نمی‌باشد. برخی جبری است، برخی دیگر تحمیلی است و قسمی از آن ناشی از عقل معاش و تلاش می‌باشد، و بخشی دیگر به عوامل دیگر ربط دارند.

 

مشارکت و هم‌افزایی (سؤال به همراه نشانی لینک پاسخ، جهت ارسال به دوستان در فضای مجازی)

پرسش:

ضرورت کار برای کسب روزی مبرهن است؛ اما برخی به رغم تلاش‌ها، روزی اندکی دارند و روزی برخی فراخ است. آیا مقدرات غیر قابل تغییر وجود دارد؟!

پاسخ:

http://www.x-shobhe.com/shobhe/9467.html 

 

  پیوستن و پیگیری در پیام‌رسان‌ها:

 

 

   

 

کلمات کلیدی:  گوناگون   رزق و روزی