پایگاه پاسخگویی به سؤالات و شبهات (ایکس – شبهه): تردیدی نیست که "بدن" انسان برای "روح" او، به مثابه‌ی "ابزار"ی است در اختیار کاربر آن. پس همان طور که اگر با چاقویی عمل جراحی قلب انجام شد و یا انسان بی‌گناهی کشته شد، حُسن و قُبحی متوجه "چاقو" نیست، بلکه متوجه استفاده کننده از آن است، اعضای بدن [دست، پا، چشم، گوش و ...] فی نفسه گناه یا صواب نمی‌کنند، بلکه انسان صاحب آنهاست که با این ابزار یا کار خیر انجام می‌دهد و یا کار شرّ. چنان که انسان می‌تواند با "فکر" خود، طرحی نو برای رشد و کمال خودش، دیگران و جامعه دراندازد و یا نقشه‌ای برای فتنه، توطئه، خیانت، خباثت، جنایت و ... بکشد. و چنان که با دل خود می‌تواند نیّت و اراده‌ی خیر و خوب کند و یا نیت و اراده‌ی شر نماید.

از این رو، "انسان"، که در واقع همان "روح" است نه بدن، در همین دنیا یا پاک و طیب است و یا آلوده و خبیث، و پس از مرگ نیز همین انسان است، منتهی دیگر ابزار بدن از او گرفته شده است.

بشر ظاهر بین:

نوع بشر ظاهربین است، در این دنیا دور تا دور او را انسان‌های (ارواح) طیب و خبیث گرفته‌اند، با او در تماس و ارتباط مستمر هستند، اما نه رغبتی به نیکان نشان می‌دهد و نه ترس و واهمه‌ای از بدان و "خبیثان" دارد، چون ظاهر و بدن زنده‌ی آنها را می‌بیند و نگاهی به باطن اشخاص و امور ندارد؛ اما همین که ظاهر از نظرش غایب شد، مسئله برایش مهم می‌شود! در حالی که "روح خبیثِ" انسان زنده، که از ابزار بدن و سایر ابزارهای دنیوی برای انجام خباثت برخوردار می‌باشد، به مراتب خطرناک‌تر و ترسناک‌تر از "ارواح خبیث مردگان" می‌باشد. چنان که شاهدیم عموم مردم، از قبرستان می‌ترسند، در حالی که مردگان خطری ندارند، آن چه که ترس دارد، رفت و آمد و ارتباط میان زندگان می‌باشد که خبیث بین آنان بسیار است و ظاهرشان نیز نشان نمی‌دهد.

روح و مرگ:

هنگامی که مرگ انسان فرا می‌رسد، چه اتفاقی می‌افتد؟ بدانیم روح در بدن نیست که از آن خارج شود. چرا که روح مجرد است، ماده نیست که در قسمتی از جسم مادی جای گرفته باشد. بلکه روح محیط بر بدن است و تعلق شدیدی بر بدن دارد، چرا که بدن، ابزار حیات او در این عالم می‌باشد. به هنگام مرگ، فرشته مرگِ هر کسی می‌آید، و او را [روح او را] کاملاً تحویل می‌گیرد.

توجه: [اطلاق کلمه فوت (گم شدن) به مرگ و مرده غلط است، بلکه صحیح آن "وفات" می‌باشد که یعنی "تحویل گرفتن].

*- حال "تحویل می‌گیرد"، یعنی چه؟ یعنی او را از تمامی تعلقاتش که سرآمد آنها بدن خودش است، جدا می‌کند و بالتبع دیگر "اختیار و اراده" نیز ندارد، چرا که کاملاً در اختیار دیگری قرار گرفته است.

*- حال این فرشتگان که انسان (روح) را تحویل می‌گیرند، با آن چه می‌کنند؟ پاسخ این است که او را از این عالم خارج کرده و در مسیر بازگشت و معاد قرار می‌دهند، و چون از سویی از عالَم دنیا خارج شده و از سویی دیگر، دوره‌ی حیات در عالَم آخرت هنوز نرسیده است، در عالَمی بین این دو قرار می‌گیرد که به آن "عالَم بزرخ" می‌گویند. برزخ یعنی حایل به دو چیز.

« وَقَالُوا أَإِذَا ضَلَلْنَا فِي الْأَرْضِ أَإِنَّا لَفِي خَلْقٍ جَدِيدٍ بَلْ هُمْ بِلِقَاءِ رَبِّهِمْ كَافِرُونَ * قُلْ يَتَوَفَّاكُمْ مَلَكُ الْمَوْتِ الَّذِي وُكِّلَ بِكُمْ ثُمَّ إِلَى رَبِّكُمْ تُرْجَعُونَ » (السّجدة، 10 و 11)

ترجمه: آنها گفتند: «آیا هنگامی که ما (مردیم و) در زمین گم شدیم، آفرینش تازه‌ای خواهیم یافت؟!» ولی آنان لقای پروردگارشان را انکار می‌کنند (و می‌خواهند با انکار معاد، آزادانه به هوسرانی خویش ادامه دهند) * بگو: «فرشته مرگ که بر شما مأمور شده، (روح) شما را می‌گیرد؛ سپس شما را بسوی پروردگارتان بازمی‌گردانند.»

بازگشت به دنیا – ارواح سرگردان:

اگر چه بازگشت روح متوفی یا ارواح گذشتگان، به دنیا [که البته به شکل تناسخ نیست، بلکه منظور رفت و آمد، یا آگاه شدن آنهاست]، مغایر با "عقل و شرع" نمی‌باشد، اما فراموش نکنیم که گفته شد، هنگام مرگ و تحویل گرفته شدن توسط فرشتگان مرگ، "اختیار" سلب می‌گردد و انسان (روح) به عالَم دیگری به نام برزخ برده می‌شود.

از این رو، دو اصل مسلم می‌گردد، اول آن که چیزی به عنوان "ارواح سرگردان" در این عالم (دنیا) وجود ندارد و دوم آن که هیچ روحی، پس از مرگ، نمی‌تواند به اختیار خودش از عالم برزخ خارج شده و به عالَم دنیا بیاید و کاری بکند؛ مگر آن که خداوند متعال این اذن را داده باشد. چنان که در احادیث و روایات، بر بازگشت آنان در شب‌های جمعه و درخواست خیرات و مبرات از نزدیکان تصریح شده است.

●●●- "ارواح سرگردان" که معمولاً آن را به "ارواح خبیث" نسبت می‌دهند، خرافه‌هایی است که ریشه در اندیشه‌های جاهلانه‌ی بت‌پرستان قدیم دارد که بعدها در مکاتبی چون هندو و بودا، به شکل‌های گوناگون تصویر شده است و فیلم‌سازان نیز با انتزاع از این معانی، قصه‌ها و تصاویری درست می‌کنند.

●●●- از آنجا که منکران "معاد"، از سویی نمی‌توانند عوالم برزخ و قیامت را قبول کنند و از سویی دیگر استکبار آنها اجازه نمی‌دهد که جهنمی برای خود فرض کنند، به خودشان تخفیف داده‌اند و گفتند: «ارواح خوب به جاهای خوبی می‌روند و ارواح بد (خبیث) در همین عالم سرگردان می‌شوند!

●●●- اما چنین نیست؛ بلکه تمامی انسان‌ها (ارواح) پس از مرگ، به عالم برزخ منتقل می‌شوند و در بهشت برزخی یا جهنم برزخیِ خودشان جای می‌گیرند و هیچ خروج و رفت و آمدی به این عالم برای آنان نیست، مگر باذن الله.

جنّ:

معنی لغوی جنّ، «پوشیده از حواس مادی» می‌باشد. هر چیزی که از درک به حواس مادی، پوشیده باشد را "جنّ" می‌گویند. حتی به باغ یا جنگی که مملو از درختان سرسبز است، به طوری که تراکم آنها اجازه نمی‌دهد هنگام مشاهده از بالا، چیزی به جز برگ‌ها و شاخه‌ها دیده شود و از پایین نیز مانع دید می‌شود «جنّت یا جنان» می‌گویند.

هر چند بر حسب این معنا، به هر موجودی که دیده نشود و به حواس در نیاید، می‌شود ‌گفت: «جنّ»، اما در میان موجودات، موجود خاص دیگری هم وجود دارد که چون به حواس ظاهری ما در نمی‌آید، به آن "جنّ" می‌گویند. چنان که تصریح شده، "ابلیس لعین، خودش از گروه جنّیان بود".

جنّ‌ها هستند، رفت و آمد دارند، مؤمن و کافر دارند، زاد و ولد و مرگ و میر دارند، خوب و بد دارند و  کنار هر کسی، جنّی از گروه کافران نیز هست که به آن "شیطان" گفته می‌شود و کارش یافتن راه نفوذ از طریق نفس حیوانی انسان، برای القای وسوسه می‌باشد.

●- اما، این دیده نشدن به اضافه‌ی خرافات، سبب شده که بسیاری از حقه‌بازان و رمالان و کلاهبرداران، نوعی ارتباط خود با اجنه را، ارتباط با ارواح طیبه یا خبیثه،جا بزنند، چنان که سحر و طلسمات خود را «دعانویسی» نام می‌گذارند تا مردم را فریب دهند.

تسلط ارواج و یا جنیان:

رفت و آمد، ارتباط و یا انجام برخی امور، یک مقوله است، اما "تسلط" مقوله‌ی دیگری است؛ چنان که در همین عالَم و میان زندگان، افراد خوب و بد با یک دیگر ارتباط دارند و کارهای خوب و یا بدی انجام می‌دهند، ولی همگان "تسلط" ندارند.

سلطه یا تسلط، یعنی یک انسان را چنان در احاطه، اسارت و کنترل خود در آورند که دیگر اختیاری از خود نداشته باشد و مجبور به انجام کار یا کارهایی شود. (مثل سلطه‌ی مستکبرین).

اما، طبق فرموده‌ی خداوند خالق، علیم و حکیم، حتی شخص ابلیس رجیم و سایر شیاطین از جنّ و انس نیز چنین سلطه‌ای بر انسان ندارند، چه رسد به "ارواح" که اختیارشان نیز سلب شده است.

سلطه‌ی هر کسی بر دیگری در این عالم، فقط وقتی صورت می‌گیرد که شخص یا جامعه، خودشان آن سلطه را پذیرفته باشند. پس اگر کسی نخواهد، هیچ کس به جز پروردگار عالم، بر او سلطه‌ای ندارد و نمی‌تواند داشته باشد.

***- خداوند متعال، حتی به رسول اعظمش که اشرف و اکمل مخلوقات می‌باشد، فرمود: تو هیچ تسلطی بر بندگان من نداری:

« فَذَكِّرْ إِنَّمَآ أَنتَ مُذَكِّرٌۭ * لَّسْتَ عَلَيْهِم بِمُصَيْطِرٍ » (الغاشیة، 21 و 22)

ترجمه: پس تذکّر ده که تو فقط تذکّر دهنده‌ای! * بر آنان تسلّطى ندارى (که بتوانی به جبر آنان را اصلاح و مؤمن نمایی).

***- هم چنین به ابلیس لعین فرمود که تو هیچ تسلطی بر بندگان من نداری، مگر آن که خودشان بخواهند از تو تبعیت کنند:

« إِنَّ عِبَادِي لَيْسَ لَكَ عَلَيْهِمْ سُلْطَانٌ إِلَّا مَنِ اتَّبَعَكَ مِنَ الْغَاوِينَ » (الحجر، 42)

ترجمه: در حقيقت، تو را بر بندگان من تسلّطى نيست، مگر كسانى از گمراهان كه تو را پيروى كنند.

 

مرتبط:

*- یا ارواح پس از مرگ با خانواده‌های خود در دنیا دیدار دارند - چگونه؟ پس چرا ما نمی‌فهمیم؟ (17 فروردین 1391)

*- آیا مردگان ما را می‌بینند و از رفتار و کردار ما آگاهند؟ خیرات ما چه نقش و اثری دارد و آیا برای ما دعا می‌کنند؟ (19 مهر 1392)

*- مبحث احضار ارواح در میان فامیل ما شایع شده؛ فاتحه‌ای برای کسی بخوانند، او را صدا زنند، تعلبکی تکان بخورد و...؛ (4 بهمن 1394)

 

مشارکت و هم‌افزایی (سؤال کوتاه و نشانی لینک پاسخ، جهت ارسال به دوستان در فضای مجازی)

*- آیا ارواح خبیثه، آن گونه که در فیلم‌ها می‌بینیم باز می‌گردند و دیگران را آزار می‌دهند، وجود دارد؟

http://www.x-shobhe.com/shobhe/7920.html

 

کلمات کلیدی:  گوناگون