حجاب‌های انسان

امام خمینی رحمة الله علیه:

‏‏توجه به غیر خدا، انسان را به حجاب‌های «ظلمانی» و «نورانی» محجوب‏ ‎ ‎‏نماید.

کلیۀ امور دنیوی اگر موجب توجه انسان به دنیا و غفلت از خداوند‏‎ ‎‏متعال شود، باعث حجب ظلمانی می‌شود. تمام عوالم اجسام حجاب‌های‏‎ ‎‏ظلمانی می‌باشد؛ و اگر دنیا وسیلۀ توجه به حق و رسیدن به دار آخرت، که‏‎ ‎‏«دارالتشریف» است، باشد، حجاب‌های ظلمانی به حجب نورانی مبدل‏‎ ‎‏می‌گردد؛ و«کمال انقطاع» آن است که تمام حجب ظلمانی و نورانی پاره و‏‎ ‎‏کنار زده شود، تا به مهمانسرای الهی که «معدن عظمت» است بتوان وارد‏‎ ‎‏گردید. لهذا در این «مناجات (شعبانیه)» از خداوند متعال بینایی و نورانیت قلبی‏‎ ‎‏طلب می‌کنند، تا بتوانند حجب نورانی را دریده به معدن عظمت برسند:‏‎ ‎‏«حتّی تَخْرِقَ اَبصارُ القلوبِ حُجُبَ النّور، فَتَصلَ الی معدنِ العَظَمَة.‏»

‏‏     ولی کسی که هنوز حجاب‌های ظلمانی را پاره نکرده، کسی که تمام‏‎ ‎‏توجه او به عالم طبیعت است و ـ العیاذ بالله ـ منحرف عن الله می‌باشد، و‏‎ ‎‏اصولاً از ماورای دنیا و عالم روحانیت بی‌خبر بوده و منکوس الی الطبیعه‏‎ ‎‏است، و هیچ گاه در مقام [این] برنیامده که خود را تهذیب کند، حرکت و‏‎ ‎‏نیروی روحانی و معنوی در خویشتن ایجاد نماید، و پرده‌های سیاهی را‏‎ ‎‏که روی قلب او سایه افکنده کنار زند، در اسفل سافلین که آخرین حجب‏‎ ‎‏ظلمانی است قرار دارد: ‏‏ثمّ رَدَدْناهُ اَسفلَ سافِلین.‏‎[(1) در صورتی که خداوند‏‎ ‎‏عالم بشر را در عالی‌ترین مرتبه و مقام آفریده است: ‏‏لَقَد خَلَقنَا الانسانَ فی‏ اَحسنِ تَقْویمٍ.‏‎(2)‎‏ کسی که از هوای نفس پیروی می‌کند و از روزی که خود را‏‎ ‎‏شناخته به غیر عالم ظلمانی طبیعت توجهی ندارد و هیچ گاه فکر نمی‌کند‏‎ ‎‏که ممکن است غیر از این دنیای آلودۀ تاریک، جا و منزل دیگری هم‏‎ ‎‏وجود داشته باشد، در حجاب ظلمانی فرو رفته، مصداق ‏‏اَخْلَدَ الی الاَرضِ و‏‎ ‎‏اتَّبَعَ هواه‏‎[3(3) گردیده است. او با آن قلب آلوده به گناهی که در پردۀ ظلمانی‏‎ ‎‏پوشیده شده و روح گرفته‌ای که بر اثر کثرت گناه و معصیت از حق تعالی‏‎ ‎‏دور گشته، آن هواپرستی‌ها و دنیا طلبی‌هایی که عقل و چشم حقیقت بین او را‏‎ ‎‏کور کرده است، نمی‌تواند از حجابهای ظلمانی برهد، چه رسد اینکه‏‎ ‎‏حجب نورانی را پاره کرده، انقطاع الی الله حاصل نماید. او خیلی معتقد‏‎ ‎‏باشد که مقام اولیای خدا را منکر نشود، عوالم برزخ، صراط، معاد،‏‎ ‎‏قیامت، حساب، کتاب، بهشت و جهنم را افسانه نخواند.

انسان بر اثر‏‎ ‎‏معاصی و دلبستگی به دنیا بتدریج این حقایق را منکر می‌گردد؛ مقامات‏‎ ‎‏اولیا را انکار می‌کند، با اینکه مقامات اولیا بیش از این چند جمله‌ای که در‏‎ ‎‏دعا و مناجات وارد شده، نمی‌باشد.‏

‏‎پاورقی:

1) سپس او را به پایین ترین مراتب برمی گردانیم. (تین / 5)

2) هر آینه انسان را در بهترین آفرینش آفریدیم. (تین / 4)

3) به سوی زمین گرایید (پستی طلبید) و هوای نفس خویش را پیروی کرد. (اعراف / 176)

منبع:

(جهاد اکبر یا مبارزه با نفس، ص 32 و 33)

 

 

کلمات کلیدی:  در محضر استاد