پایگاه پاسخگویی به سؤالات و شبهات (ایکس – شبهه):

پیامبر اکرم صلوات الله علیه و آله، چنین دستوری نداده است، بلکه خداوند متعال این دستور را صادر نموده و به ایشان فرموده که آن را به مؤمنان ابلاغ نمایند؛ چنان که آیه با امر "قُل = بگو" شروع می‌شود. پس معلوم می‌شود که شبهه افکنان، حتی زحمت یک بار خواندن آیه‌ی مورد بحث‌شان را به خود نداده‌اند!

ابتدا به چند نکته [برای تمامی موارد مشابه در شبهات] توجه نمایید:

1- چرا برای یک مقوله‌ی دینی، پاسخ "برون دینی" داده شود؟! فرض کنیم که گفته شود: «مقصود استدلال است»؛ حال چه اشکالی دارد که استدلال از قرآن باشد؟ مثل برخی که می‌گویند: در پاسخ از آیه و حدیث استفاده نکنید! خب، چرا استفاده نکنیم؛ این چه سانسور بی‌جایی است؛ در مقام استدلال، چه فرقی دارد که استدلال کننده کیست؟!

2- حالا مگر آنان که این شبهه [شبهات] را طرح و منتشر می‌کنند، استدلال عقلی و سند نقلی نیز دارند که شما می‌خواهید به آنها پاسخ مستدل و مستند بدهید؟!

3- به واژه‌ها و گزاره‌ها دقت کنید، چرا که بیشتر شبهه‌افکنان، یا خودشان دقت ندارند و یا به عمد از واژگانی استفاده می‌کنند که جنبه‌ی شعاری داشته باشد. به عنوان مثال: خیلی فرق است بین "نژادگرایی"، با "برتری تژادی"، و با "نژاد پرستی"! پیامبران الهی، همه به "توحید و معاد = خداپرستی" دعوت کرده‌اند و هر فضیلتی برای هر قشری بر شمرده باشند و یا هر توصیه‌ای نموده باشند، در راستای همان "خداپرستی" می‌باشد.

پاسخ تشریحی:

متن و ترجمه‌ی آیه، به شرح زیر می‌باشد:

«ذَلِكَ الَّذِي يُبَشِّرُ اللَّهُ عِبَادَهُ الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ قُلْ لَا أَسْأَلُكُمْ عَلَيْهِ أَجْرًا إِلَّا الْمَوَدَّةَ فِي الْقُرْبَى وَمَنْ يَقْتَرِفْ حَسَنَةً نَزِدْ لَهُ فِيهَا حُسْنًا إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ شَكُورٌ» (الشوری، 23)

ترجمه: اين همان چيزى است كه خداوند بندگانش را كه ايمان آورده و اعمال صالح انجام داده اند به آن نويد مى‌دهد! بگو: «من هيچ پاداشى از شما بر رسالتم درخواست نمى‌كنم جز مودت نسبت به نزديكانم [اهل بيتم]؛ و هر كس كار نيكى انجام دهد، بر نيكى اش مى‌افزاييم؛ چرا كه خداوند آمرزنده و سپاسگزار است.

الف – نفرموده که اهل بیت علیهم السلام را بپرستید؛ بلکه فرموده نسبت به آنها "مودت" داشته باشید.

ب – فرموده که اجر، نتیجه و ثمره‌ی رسالت من، در "مودت" نسبت به ایشان محقق می‌گردد.

مثال: فرض کنید که پدر و مادری، با زحمت و رنج امکاناتی برای تحصیل فرزند خود فراهم کنند و بالاخره او را به مدرسه بفرستند و بگویند: «فرزندم، اجر این زحمات ما در این است که نسبت به معلم، تواضع، ادب، توجه و فراگیری داشته باشی»؛ آیا این دعوت به پرستش معلم است و یا نوعی نژاد پرستی است؟! خداوند متعال نیز در آیه همین را فرموده است.

مودت

چون هر زبانی نسبت به زبان دیگر کمبود کلمات و واژگان جایگزین دارد و در فارسی نیز چنین است، ما تمامی واژگان نزدیک به هم را عین هم ترجمه می‌کنیم، مثلاً در ترجمه و معنای: «عشق، محبت، مودت، علاقه، میل و ...»، می‌گوییم: «دوست داشتن»! و حال آن که هر کدام از آنها معنای خاص خود را دارند.

"مودت"، همان "محبت = دوست داشتن" نیست، بلکه ریشه در محبت دارد. "مودت"، یعنی ظهور و بروز محبتی که انسان در دل دارد.

محبت، کار دل است و جایگاهش نیز در دل است؛ حتی عقل انسان، واکنش محبتی ندارد، بلکه مانند یک قاضیِ عالِم و عادل، حکم صادر می‌کند که این درست است و این نادرست، یا این حق است و آن باطل است.

مثال: اگر شما پدر، مادر، همسر، فرزند، دوست، شهر و کشور خود را دوست داشته باشید، و این محبت قلبی را با کلام، احترام، اطاعت، پیروی، خدمت، هدیه و ... ظاهر کنید، به آن می‌گویند: «مودت».

مراحل مودت

"مودت"، مراحل دارد. گام نخست "معرفت = شناخت" است، چرا که اگر انسان کسی یا چیزی را نشناسد، نسبت به آن نه محبت دارد و نه بغض و نه هیچ گرایش یا واکنش دیگری.

گام بعدی "محبّت" است. وقتی کسی یا چیزی را شناختید و دارای فضیلت و ارزش و فایده دیدید، از او (آن) خوش‌تان می‌آید و نسبت به آن "محبّ" پیدا می‌کنید.

گام بعدی، "مودت" است؛ یعنی آن محبت را ظاهر نموده و بروز می‌دهید و این همان حرکت "مُحبّ، به سوی محبوب" است.

به عنوان مثال: یک نویسنده را می‌شناسید – قلم و مطلب او را دوست می‌دارید – و این محبت را در خواندن کتابش‌هایش ظاهر می‌کنید و بروز می‌دهید. یا همین‌طور است نسبت به والدین، همسر، فرزند ... و دیگران. ابتدا می‌شناسید، سپس دوست می‌دارید و سپس ظاهر می‌کنید.

●- بنابراین، اگر بفرماید: «اهل بیت را بشناسید»، گام نخست است، اما هدایت بخش نیست؛ تمامی دشمنان اهل بیت علیهم السلام نیز ایشان را می‌شناختند. اگر بفرماید: «آنها را دوست بدارید»، باز هم برای هدایت کافی نیست، چرا که محبت یک امر پنهانی در دل است. بسیاری از مسلمانان، سید الشهداء امام حسین علیه السلام را می‌شناختند و او را بسیار دوست می‌داشتند، اما همراهی نکردند و تنهایش گذاشتند!

از این رو، مرحله آخر را امر فرمود که نسبت به آنان "مودت" داشته باشید. گفت: «چون که صد آید، نود هم پیش ماست». مودت داشته باشید، یعنی هم بشناسید، هم دوست بدارید و هم آن محبت را در مواضع، گفتار، کردار، اطاعت، تبعیت و ... آشکار نمایید. این هدایت کننده است.

مودت سلبی

می‌فرماید: نسبت به دشمنان من و خودتان، "مودت" نداشته باشید. یعنی آنها را بشناسید [دشمن شناس باشید]، اما نسب به آنان محبت نداشته باشید و اظهار محبت [مودت] ننمایید. می‌فرماید: شما در گفتار یا رفتار، زور می‌زنید که "مودت" خود را به آنها نشان دهید و ثابت کنید [مثل بسیاری از مذاکرات و یا تعامل با دشمنان خارجی]، اما آنها نه تنها هیچ مودتی نسبت به شما ندارند، بلکه دشمن شما نیز هستند. و البته من به ظاهر و باطن شما علم دارم، و کسانی که چنین مودتی به دشمنان نشان دهند، هرگز هدایت نخواهند شد:

«يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تَتَّخِذُوا عَدُوِّي وَعَدُوَّكُمْ أَوْلِيَاءَ تُلْقُونَ إِلَيْهِمْ بِالْمَوَدَّةِ وَقَدْ كَفَرُوا بِمَا جَاءَكُمْ مِنَ الْحَقِّ يُخْرِجُونَ الرَّسُولَ وَإِيَّاكُمْ أَنْ تُؤْمِنُوا بِاللَّهِ رَبِّكُمْ إِنْ كُنْتُمْ خَرَجْتُمْ جِهَادًا فِي سَبِيلِي وَابْتِغَاءَ مَرْضَاتِي تُسِرُّونَ إِلَيْهِمْ بِالْمَوَدَّةِ وَأَنَا أَعْلَمُ بِمَا أَخْفَيْتُمْ وَمَا أَعْلَنْتُمْ وَمَنْ يَفْعَلْهُ مِنْكُمْ فَقَدْ ضَلَّ سَوَاءَ السَّبِيلِ» (الممتحنة، 1)

ترجمه: اى كسانى كه ايمان آورده ايد! دشمن من و دشمن خودتان را دوست نگيريد! شما نسبت به آنان اظهار محبّت مى‌كنيد، در حالى كه آنها به آنچه از حقّ براى شما آمده كافر شده‌اند و رسول اللّٰه و شما را به خاطر ايمان به خداوندى كه پروردگار همۀ شماست از شهر و ديارتان بيرون مى‌رانند؛ اگر شما براى جهاد در راه من و جلب خشنوديم هجرت كرده‌ايد؛ (پيوند دوستى با آنان برقرار نسازيد!) شما مخفيانه با آنها رابطۀ دوستى برقرار مى‌كنيد در حالى كه من به آنچه پنهان يا آشكار مى‌سازيد از همه داناترم! و هر كس از شما چنين كارى كند، از راه راست گمراه شده است!

بنابراین، تنها راه هدایت شدن و به کمال رسیدن، شناخت فرستادگان او، محبت نسبت به آنان و ظهور و بروز این محبت می‌باشد که به آن  "مودت" می‌گویند و هیچ ربطی به "نژادپرستی" ندارد.

مرتبط:

تفاوت «محبت و مودت» در چیست که خدا از ما "مودّت" اهل بیت علیهم السلام را خواسته است؟ (10 فروردین 1395)

محبت / 9 جلسه / صوتی (حتماً بشنوید، ان شاء الله بسیار مفید خواهد بود)

مشارکت و هم‌افزایی (پرسش و نشانی لینک پاسخ، جهت ارسال به دوستان در فضای مجازی)

پرسش:

می‌گویند: «چرا پیامبر دستور به مودت نسبت به خویشانش را داده است و رستگاری در دنیا و آخرت، منوط به این مودت است، آیا این نوعی نژادپرستی نیست؟!

پاسخ:

http://www.x-shobhe.com/shobhe/10626.html

 

پیوستن و پیگیری در پیام‌رسان‌ها:

   

  

      

کلمات کلیدی:  قرآن   آیات قرآن