پایگاه پاسخگویی به سؤالات و شبهات (ایکس – شبهه):
دانش، هر چند اندک، مقدمه و لازمۀ بینش میباشد، کسی که چیزی را نمیداند، نسبت به آن بینشی نیز ندارد، اما چنین نیست که هر دانشمندی، حتماً بینش هم داشته باشد. ممکن است کسی یک آیه از قرآن مجید را بخواند و در آن بیندیشد، دیگری حافظ کل قرآن کریم باشد، هر روز هم چند سوره بخواند، اما اندکی تفکر نکرده باشد که به بینشی دست یابد!
پس بینش، مستلزم تفکر در دانش میباشد، هر چند آن دانش بسیار مختصر باشد.
"دانش" به هر گونه علم و آگاهی در هر زمینه یا موضوعی گفته میشود، خواه دانش آشپزی باشد، یا علوم هوا-فضا، یا علوم اسلامی و ... .
"بینش"، به کیفیت نگاه و یا نظر نمودن گفته میشود؛ یکی ظاهربین و سطحینگر است و دیگری به اوج، عمق یا وسعت نیز مینگرد.
در واقع بینش، سطح درک را میرساند که هم مستلزم دانش است و هم عمقنگری، دوراندیشی یا همان "بصیرت".
"دانش" در دستههای تخصصی، به علوم تجربی، ریاضی، ادبی، فلسفی، اسلامی (تفسیر و ...) تقسیم میشوند؛ اما "بینش یا بصیرت"، اسلامی و یا غیر اسلامی ندارد؛ بلکه اگر موضوع به اسلام مربوط بود، "بینش اسلامی" گفته میشود.
●- بسیاری علم دارند، اما بینش یا بصیرت ندارند. سرآمد این عده، همان ابلیس لعین است که بسیار دانشمند بوده و هست؛ اما بینش و بصیرت نداشت که عواقب این تکبر بیجای خود را ببیند و بفهمد.
●- سران و گردانندگان و عوامل نظام سلطه، همه "علم = دانش" دارند و هیچ کدام "بیسواد" نیستند؛ اما "بینش یا بصیرت" ندارند؛ لذا برای سال بعد، دهسال بعد و ... نیز برنامهریزی میکنند، اما با محاسبات نادرست یا به قول مقام معظم رهبری، با «خطای محاسباتی»؛ که حاکی از آن است که حتی علم آنها نیز جامع نبوده است، چه رسد به بینش و بصیرت آنان!
●- بیشتر بنیانگذاران انحرافات در اندیشههای اسلامی و بنیانگذارن جریانات انحرافی در جهان اسلام نیز نسبت به قرآن و تفسیر علم داشتند. انگلیس هم علم داشت و دارد که این جریانات انحرافی را در جهان اسلام پایهگذاری کرده و میکند!
●- در زمان ریاست جمهوری بنیصدر منافق و خائن، به خاطر این که او مدرک دکتری داشت و شهید رجایی نداشت، جوّ "باسوادی و بیسوادی" به راه انداخت که به ویژه در دوران خاتمی و روحانی نیز به آن دامن زده شد؛ بالاخره امام خمینی رحمة الله علیه وارد صحنه شدند و پیرو همان بحث "عقل و علم" و زیادتی هر کدام نسبت به دیگری در افراد متفاوت، فرمودند: «هى نرويد دنبال اينكه رجايى علم ندارد! اين عقلش بيشتر از علمش است. و بعضى از شما علمتان بيشتر از عقلتان است / صحیفه امام خمینی، جلد 14، صفحات 461»
امام خامنهای:
«در زندگىِ پیچیدهی اجتماعىِ امروز، بدون بصیرت نمیشود حرکت کرد. جوانها باید فکر کنند، بیندیشند، بصیرت خودشان را افزایش بدهند. معلمان روحانی، متعهدان موجود در جامعهی ما از اهل سواد و فرهنگ، از دانشگاهی و حوزوی، باید به مسئلهی بصیرت اهمیت بدهند؛ بصیرت در هدف، بصیرت در وسیله، بصیرت در شناخت دشمن، بصیرت در شناخت موانع راه، بصیرت در شناخت راههای جلوگیری از این موانع و برداشتن این موانع؛ این بصیرتها لازم است. وقتی بصیرت بود، آنوقت شما میدانید با کِی طرفید، ابزار لازم را با خودتان برمی دارید. یک روز شما میخواهید تو خیابان قدم بزنید، خوب، با لباس معمولی، با یک دمپائی هم میشود رفت تو خیابان قدم زد؛ اما یک روز میخواهید بروید قلهی دماوند را فتح کنید، او دیگر تجهیزات خودش را میخواهد. بصیرت یعنی اینکه بدانید چه میخواهید، تا بدانید چه باید با خودتان داشته باشید.»
●●● – بنابراین، بسیاری علم دارند، اما نه تنها بصیرت لازم را ندارند، بلکه بسیار سطحینگر و ظاهربین هستند، چنان که تمامی دانشمندان مادی [ماتریالیست] همینطورند، چه رسد به سیاستمداران و یا مردم عادی. اما بسیاری علم چندانی ندارند، اما "بیش" درست و عمیق دارند، بصیرت دارند. توجه آنها به یک سطر، یک نشانه، یک آیه و یا یک تذکر، بسیار مؤثرتر است خواندن صدها کتاب توسط دانشمند بیبینش و بیبصیرت میباشد.
«قُلْ هَذِهِ سَبِيلِي أَدْعُو إِلَى اللَّهِ عَلَى بَصِيرَةٍ أَنَا وَمَنِ اتَّبَعَنِي وَسُبْحَانَ اللَّهِ وَمَا أَنَا مِنَ الْمُشْرِكِينَ» (یوسف علیه السلام، 108)
- بگو: «اين راه من است من و پيروانم، و با بصيرت كامل، همۀ مردم را به سوى خدا دعوت مىكنيم! منزّه است خدا! و من از مشركان نيستم».
مشارکت و همافزایی – پرسش و نشانی لینک پاسخ، جهت ارسال و انتشار توسط شما؛ متشکریم.
پرسش:
آیا امکان دارد کسی بینش اسلامی داشته باشد ولی دانش اسلامی نداشته باشد؟
پاسخ (نشانی لینک):
http://www.x-shobhe.com/shortanswer/11398.html
کلمات کلیدی:
پاسخ های کوتاه