پایگاه پاسخگویی به سؤالات و شبهات (ایکس - شبهه):

از روش‌های دشمن از دیرباز این بوده و هست که طرف مقابل را از هر نوع و هر مقدار دفاعی بازدارد تا به راحتی پیروز شود! می‌گویند: «اگر این طرف صورتت سیلی زدند، آن طرف را بیاور تا یکی دیگر بزنند» یعنی: اگر اموالتان را خواستند، جانتان را نثار کنید - اگر جانتان را خواستند، نوامیس خود را نیز پیش‌کِش کنید و ...! خداوند سبحان چنین ذلت و حماقتی را بر بندگانش نمی‌پسندد!

موضع دفاع در برابر دروغ و تهمت و ...، زوایا و وجوه گوناگونی دارد؛ لذا نمی‌توان و نباید که یک دستور العمل کلّی صادر نمود.

1- انسان اگر مؤمن باشد، تحت ولایت (سرپرستی) خداوند سبحان قرار می‌گیرد، او حامی و وکیل می‌شود و از بندۀ مؤمنش دفاع می‌کند:

«إِنَّ اللَّهَ يُدَافِعُ عَنِ الَّذِينَ آمَنُوا إِنَّ اللَّهَ لَا يُحِبُّ كُلَّ خَوَّانٍ كَفُورٍ» (الحجّ، 38)

- خداوند از كسانى كه ايمان آورده‌اند دفاع مى‌كند؛ خداوند هيچ خيانتكار ناسپاسى را دوست ندارد!

2- اما این آیه، بدان معنا نیست که مؤمن دست روی دست بگذارد تا خدا از او دفاع کند، بلکه باید بداند کار خدا نیز با فراهم نمودن اسباب محقق می‌گردد؛ لذا باید توجه داشت که نه تنها ایمان نیز درجات دارد، بلکه برای مؤمن ماندن و تقویت ایمان نیز دستورالعمل‌های فراوانی وجود دارد.

3- در مسألۀ مورد تهمت واقع شدن، اولین دستور العمل این است که مؤمن خودش را در مضانّ اتهام (مورد سوء ظنّ) قرار ندهد. فرض کنید کسی در محفل شرابخواری حضور یابد و بگوید: «قصدم این بود که آنها را باز دارم»، یا در مجلس فساد شرکت کند و بگوید: «به قصد نهی از منکر شرکت کردم» و ...!

امیرالمؤمنین، امام علی علیه السلام:

«مَن وَضعَ نَفسَهُ مَواضِعَ التُّهمَةِ فلا يَلومَنَّ مَن أساءَ بهِ الظَّنَّ - هر كس خود را در جايگاه‌هاى تهمت قرار دهد، نبايد كسى را كه به او گمانِ بد مى‌برد سرزنش كند.» (نهج البلاغه، حکمت 159)

حضرت امام صادق علیه السلام، به نقل از رسول اکرم صلوات الله علیه و آله:

«أَوْلَى النَّاسِ بِالتُّهَمَةِ مَنْ جَالَسَ أَهْلَ التُّهَمَةِ - سزاوارترین مردم به اتهام کسى است که با افراد متهم همنشین گردد» (بحارالانوار، ج 72، ص 90)

دفاع از خود

دفاع از خود نیز در بسیاری از موارد ضرورت دارد، چنان که در بسیاری از موارد نیز اصلاً لزومی ندارد؛ به عنوان مثال: دفاع در مقابل کسی که به دروغ تهمت می‌زند، هیچ لزومی ندارد، چرا که او خود بهتر از همه می‌‌داند که دورغ می‌گوید؛ اما ممکن است دیگرانی نیز در صحنه باشند و یا این تهمت‌ها شایع شده باشد؛ آن وقت لازم است که ابتدا همان دیگران را آگاه سازد و متذکر شود؛ مثلاً بگوید: «آیا تهمت زننده، دلیلی هم آورده است»، یا به خودش بگوید: «آیا دلیل و سندی هم داری؟!» چرا که ابتدا مدعی و یا افترا زننده باید برای اتهاماتش دلیل، مدرک و سند بیاورد، نه این که او هر چه خواست بگوید و سپس طرف مقابل تلاش کند تا اتهامات او را با دلیل و سند رد کند!

گاهی کافیست که انسان در دفاع از خودش در مقابل اتهام و افترا، فقط یک کلمه بگوید: «گوینده خطا کرده است»، یا بگوید: «دروغ می‌گوید و افترا می‌بندد، از خودش بخواهید که اثبات کند».

●- می‌گویند: کسی که به عالم عارفی حسودی می‌کرد، برای او نوشت: «تو سگی!»، او نیز در پاسخ نوشت: «خطا کردی، شاخصه‌های سگ در من نیست؛ سگ چهار دست و پا راه می‌رود و من روی دو پا راه می‌روم - سگ پارس می‌کند، اما من حرف می‌زنم - سگ دُم دارد، من ندارم و ...»

●- در یک مصاحبۀ مطبوعاتی، خبرنگار بلژیکی، برای تحقیر و اهانت، به شهید آیت الله بهشتی رضوان الله علیه گفت: «می‌گویند شما راسپوتین ایران هستید؟»؛ ایشان در پاسخ، به همین مقدار بسنده نمودند: «من هم شنیده‌ام، اما راست نیست. سؤال بعدی»  

دفاع از دین

حمله به دین، انواع و اقسامی دارد؛ گاهی به صورت مستقیم دین خدا، قرآن مجید، اهل عصمت علیهم السلام، اصل ولایت و ... را مورد حمله قرار می‌دهند، اما گاهی برای تخریب دین، به مؤمنان و افراد شاخص در دین حمله می‌کنند و قصدشان این است که با تخریب او، دین را تخریب کنند؛ به عنوان مثال: به لباس، عبا، عمامه، چادر، تقوا، اخلاق، افتادگی و ... حمله می‌کنند که دین و آموزه‌های دینی را تخریب کنند، الگوهای دینی را زشت جلوه دهند و حرمت شکنی کنند!

در این موارد، دفاع از خود، دفاع شخصی نیست، بلکه دفاع از دین می‌باشد و البته ضرورت هم دارد، اما این دفاع، باید با رعایت عقلانیت، بصیرت و بهترین روش‌ها و متناسب  با هر حمله‌ای؛ چنان که فرمود:

«ادْفَعْ بِالَّتِي هِيَ أَحْسَنُ السَّيِّئَةَ نَحْنُ أَعْلَمُ بِمَا يَصِفُونَ‌» (المؤمنون، 86)

- بدى را به بهترين راه و روش دفع كن، ما به آنچه توصيف مى‌كنند آگاه‌تريم!

«وَلَا تَسْتَوِي الْحَسَنَةُ وَلَا السَّيِّئَةُ ادْفَعْ بِالَّتِي هِيَ أَحْسَنُ فَإِذَا الَّذِي بَيْنَكَ وَبَيْنَهُ عَدَاوَةٌ كَأَنَّهُ وَلِيٌّ حَمِيمٌ» (فصلّت، 34)

- هرگز نيكى و بدى يكسان نيست؛ بدى را با نيكى دفع كن، ناگاه (خواهى ديد) همان كس كه ميان تو و او دشمنى است، گويى دوستى گرم و صميمى است!

مشارکت و هم‌‌افزایی - پرسش و نشانی پیوند، جهت ارسال و انتشار توسط شما؛ متشکریم.

پرسش:

در چه صورتی انسان باید در مقابل افتراها و دروغ‌ها و .. از خودش دفاع کند؟ تا می‌خواهی دفاع کنی، می‌گویند: «بزرگان از خود دفاع نمی‌کردند، از اسلام دفاع می‌کردند»

پاسخ (نشانی پیوند):

https://www.x-shobhe.com/shortanswer/12263.html

 

 

 

کلمات کلیدی:  پاسخ های کوتاه