گشایش و رزق را از او بخواه، دیگران خودشان فقیر و محتاجند!

«قُلِ ادْعُوا الَّذِينَ زَعَمْتُمْ مِنْ دُونِهِ فَلَا يَمْلِكُونَ كَشْفَ الضُّرِّ عَنْكُمْ وَلَا تَحْوِيلًا» (الإسراء، 56)

- بگو كسانی را كه غير از خدا (معبود خود) می‏پنداريد بخوانيد، آنها نمی‏توانند مشكلی را از شما بر طرف سازند و نه هیچ تحولی ايجاد كنند.

«إِنَّمَا تَعْبُدُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ أَوْثَانًا وَتَخْلُقُونَ إِفْكًا إِنَّ الَّذِينَ تَعْبُدُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ لَا يَمْلِكُونَ لَكُمْ رِزْقًا فَابْتَغُوا عِنْدَ اللَّهِ الرِّزْقَ وَاعْبُدُوهُ وَاشْكُرُوا لَهُ إِلَيْهِ تُرْجَعُونَ» (العنکبوت، 17)

- شما غير از خدا فقط بت‌ها را می‏پرستيد و دروغهائی درست می‌کنید! كسانی را كه غير از خدا پرستش می‏كنيد مالك رزق شما نيستند، روزی را نزد خدا بطلبيد و او را پرستش كنيد و شكر او را بجا آوريد، كه به سوی او باز می‏گرديد.

●- همگان فقیران درگاه الهی و نیازمندان اویند؛ لذا هیچ عاقلی، از فقیر گدایی نمی‌کند!

زندگی اجتماعی، تعاملات با یکدیگر، داد و ستد، خواستن از دیگران و کمک به دیگران، همه از ضروریات اجتناب ناپذیر می‌باشند؛ اما نه به این معنا که امید کسی به دیگران باشد و گمان نماید که آنها مالک، رازق و ربّ اویند!

شرح بیشتر

انسان، زندگی اجتماعی دارد و بدون ارتباط، تعامل، داد و ستد و کمک گرفتن و کمک رساندن به دیگران، نمی‌تواند زندگی کند؛ لذا معنای نخواندن و نخواستن از دیگران، این نیست که مردمان ارتباط‌شان با یکدیگر را قطع کنند و هیچگونه تعاملی با هم نداشته باشند؛ بیشتر تعالیم و احکام در زندگی فردی و اجتماعی، چگونگی تعامل با دیگران را آموزش می‌دهد؛ چنان که فرمود:

«... وَتَعَاوَنُوا عَلَى الْبِرِّ وَالتَّقْوَى وَلَا تَعَاوَنُوا عَلَى الْإِثْمِ وَالْعُدْوَانِ ...» (المائدة، 2)

- ... و (همواره) در راه نيكی و پرهيزگاری با هم تعاون كنيد و (هرگز) در راه گناه و تعدی همكاری ننمائيد ... .

و هم چنین، مقصود این نیست که آدمی به بهانۀ توحید، هیچ واسطه‌ای نجوید و برای انجام هیچ کاری و رسیدن به هیچ هدف و مقصودی، به هیچ وسیله‌ای متوسل نشود، چرا که اصلاً ممکن نیست؛ لذا به بندگان مؤمنش فرمود:

«يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَابْتَغُوا إِلَيْهِ الْوَسِيلَةَ وَجَاهِدُوا فِي سَبِيلِهِ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ»

- ای كسانی كه ايمان آورده‌ايد! پرهيزگاری پيشه كنيد و وسيله‏‌ای به سوی او بجویید و در راه او جهاد كنيد باشد كه رستگار شويد.

اما، برخی در تعامل با دیگران، آنها را غنی بالذات می‌بیند؛ آنها را مالک و رازق و مشکل‌گشای خود می‌بیند و چشم امیدشان تماماً به دست آنهاست! هنگام رجوع به آنان، خداوند سبحان را فراموش می‌کنند و گمان می‌کنند که دیگران رازق آنان بودند! این اشکال دارد و شرک است.

دیگران را مالک، ربّ و رازق دیدن، فقط به افراد اختصاص ندارد، بلکه در تعاملات اجتماعی و به ویژه اقتصادی و سیاسی، نمود و مصداق بیشتری دارد و البته خطرناک‌تر و مهلک‌تر نیز هست؛ مانند حکومت‌ها، دولت‌ها و ملّت‌هایی که گمان دارند تمام قدرت و امکانات، در اختیار سلطه‌گرانی چون امریکا، انگلیس و فرانسه است و خوشبختی، امنیت و رفاه اینان، در گرو رضایت و لطف آنان می‌باشد! در حالی که:

«وَاتَّخَذُوا مِنْ دُونِهِ آلِهَةً لَا يَخْلُقُونَ شَيْئًا وَهُمْ يُخْلَقُونَ وَلَا يَمْلِكُونَ لِأَنْفُسِهِمْ ضَرًّا وَلَا نَفْعًا وَلَا يَمْلِكُونَ مَوْتًا وَلَا حَيَاةً وَلَا نُشُورًا» (الفرقان، 3)

- آنها غير از خداوند معبودانی برای خود برگزيدند، و معبودانی كه چيزی را نمی‏آفرينند، بلكه خودشان مخلوقند، مالك زيان و سود خود نيستند و نه مالك مرگ و حيات و رستاخيزشان.

●- برخی، فوری سوء استفاده می‌کنند و می‌گویند: «پس نباید توسل کنیم!» در حالی که خود می‌گویند: «توسل»، یعنی همان «وسیله جستن به سوی خدا»؛ چنان که نماز، تلاوت قرآن کریم، صله ارحام، صدقات و هر کار نیکوی دیگری وسایل هستند و باید «قُربةً اِلی الله» به انجام رسند تا سبب رشد، کمال و نزدیکی گردند. در دعای توسل می‌خوانیم: «وَتَوَسَّلْتُ بِكُمْ إِلَى اللّٰهِ ... فَإِنَّكُمْ وَسِيلَتِى إِلَى اللّٰهِ».

بنابراین، انسان عاقل و مؤمن، با دیگران تعامل دارد، اما کسی را جز خداوند سبحان، مالک، غنی، رازق و ربّ نمی‌شناسد و هرگز شرک نمی‌ورزد.

 

www.x-shobhe.ir

www.x-shobhe.com

www.313100.ir

 

 

کلمات کلیدی:  حدیث امروز   سوره اسراء   سوره عنکبوت