پروردگارا: مرا برپا دارندۀ نماز قرار ده، و از فرزندانم (نيز چنين فرما)، پروردگارا: دعاى مرا بپذير * پروردگارا! من و پدر و مادرم و همۀ مؤمنان را، در آن روز كه حساب برپا مى‌شود، بيامرز!

***

این جملات، از دعاهای حضرت ابراهیم خلیل علیه السلام بوده که خداوند متعال آنها در کلام وحی بیان نمود، تا بندگان مؤمنش در فرازهای آن تأمل و تفکر کنند و سپس مانند ایشان دعا نمایند.

"دعا"، ظهور و بروز شخصیت، بصیرت و اهداف دعا کننده می‌باشد؛ لذا اهل عصمت علیهم السلام، چگونه دعا کردن را به ما آموختند تا    هم دانش و بینش ما ارتقا یابد و هم والاترین‌ها را با بهترین ادبیات بخواهیم و هم کلام ما در دعا، همان کلام اهل عصمت علیهم السلام باشد.

در هر حال، ایشان ابتدا برای خودشان دعا می‌کنند که "برپا دارندۀ نماز" باشند، یعنی نه تنها این صلاة و اتصالش قطع نشود، بلکه خودشان از عاملین اتصال همگان به خداوند متعال گردند – سپس نزدیک‌ترین به خود، یعنی فرزندان و نسل خود را دعا می‌نمایند که چنین باشند – و سپس برای والدین و جمیع مؤمنان، مغفرت و آن هم در معاد را مسئلت می‌نمایند.

"اخلاق = مواضع" مؤمن این چنین است که هیچ گاه خود را تنها نمی‌بیند، خودنگر و خودخواه نیست؛ پیرو فرهنگی که امروزه به نام "اومانیسم" مطرح است و کمال هر کسی را در رسیدن به منافع، رفاه و لذت شخصی می‌بیند نیست؛ بلکه نگاه الهی به خود و دیگران دارد.

مؤمن، علیم و حکیم و بصیر است و می‌داند که خوشبختی خودش در دنیا و سعادت ابدی‌اش در آخرت، به صورت فردی به دست نمی‌آید؛ بلکه رشد، کمال و سعادت دیگران، نقش مستقیم و مؤثری در شاکله و سرنوشت دنیوی و اخروی خودش دارد؛ لذا برای دیگران نیز دعا می‌کند.

 

این "دعا" برای خود و دیگران، فقط لفظ نیست، بلکه کسی که "دعایی = خواسته‌ای" دارد، با توکل به خداوند متعال و مسئلت از او، در پی تحقق دعاهایش تلاش می‌کند؛ لذا می‌کوشد تا هم سطح شناخت، ایمان و عمل صالح خود را ارتقا ‌بخشد، و هم ارتباطش با دیگران و جامعه را افزایش دهد، در رفع مشکلات دیگران نیز گام بردارد، و در هم‌افزایی با دیگران، حتی تذکر و ارشاد و یا امر به معروف و نهی از منکر دیگران مفید باشد و برای آخرت آنها نیز دعا می‌کند.

کلمات کلیدی:  اخلاق   سوره ابراهیم