فرازی از بیانات رسول اکرم صلوات الله علیه و آله، دربارۀ ماه مبارک رمضان - 6
فرازی از بیانات رسول اکرم صلوات الله علیه و آله، دربارۀ ماه مبارک رمضان - 6
پیامبر اکرم، صلوات الله علیه و آله:
«أَیُّهَا النَّاسُ إِنَّ أَنْفُسَکُمْ مَرْهُونَةٌ بِأَعْمَالِکُمْ فَفُکُّوهَا بِاسْتِغْفَارِکُمْ وَ ظُهُورَکُمْ ثَقِیلَةٌ مِنْ أَوْزَارِکُمْ فَخَفِّفُوا عَنْهَا بِطُولِ سُجُودِکُمْ وَ اعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ أَقْسَمَ بِعِزَّتِهِ أَنْ لَا یُعَذِّبَ الْمُصَلِّینَ وَ السَّاجِدِینَ وَ أَنْ لَا یُرَوِّعَهُمْ بِالنَّارِ یَوْمَ یَقُومُ النَّاسُ لِرَبِّ الْعَالَمِینَ»
- ای مردم! جانهایتان در گرو اعمال شماست. پس با طلب آمرزش از خدا، آنها را از گرو، خارج کنید. پشت شما از بار گناهان سنگین است، پس با طولانی کردن سجدهها، آن را سبک گردانید و بدانید که حق تعالی به عزت خود سوگند یاد کرده است که نمازگزاران و سجده کنندگان در این ماه را عذاب نکند و در روز قیامت آنها را از آتش دوزخ در امان دارد.
شرح بیشتر
رهن یا گرویی، در مقابل بدهی اخذ میشود و هنگام بازپرداخت بدهی، «فک رهن» صورت میپذیرد، یعنی آن چه به گرو گرفته شده بود، آزاد میشود و به صاحبش برگردانده میشود.
خداوند سبحان، جانی را که به امانت داده، در برابر بدهیها به گرو برمی دارد، و بدهی انسان به خداوند متعال، همان مواضع و اعمالی است که امر به انجام یا ترک آنها نموده است؛ لذا فرمود: «جانهای شما، در گرو اعمال شماست»؛ اگر تسلیم شدید و درست انجام دادید، جان آزاد میشود، وگرنه محبوس میماند و چه بسا به حبس دائمی در جهنم بیانجامد.
آدمی، گمان میکند که آزاد آفریده شده و آزاد است، یا دست کم در این دنیا که تا حدودی اختیار دارد، آزاد میباشد؛ اما چنین نیست، بلکه از هم اکنون در زندان است! زندان هوای نفس - زندان حرص و طمع - زندان حسادت - زندان بخل و خسّت و در زندان جهل خودش!
هر خطا و گناهی، زنجیر و قفلی سنگین و آتشین است که بر گردن، دست و پای انسان زده میشود! این که در آیات فرمود که در قیامت گناهکاران را در حالی که به زنجیز کشیده شدهاند میآورند؛ زنجیری است که او در همین دنیا به خودش بسته است.
در هر حال، نه تنها هیچ بندهای آزاد مطلق نیست، بلکه همگان نیز از زنجیرها آزاد نمیشوند، بلکه عدۀ کمی در دنیا آزاد میشوند و در آخرت نیز آزاد محشور میگردند و مابقی همه در غل و زنجیر اعمال خودشان میباشند.
خب، حال برای آزادی چه کنیم؟ چگونه جانمان از رهن اعمالمان خارج سازیم و فک رهن نماییم؟! کارنامۀ اعمال سیاه است و ما نیز نمیتوانیم به عقب بازگردیم و از ابتدا شروع کنیم و مرتکب هیچ گناهی نگردیم!
خداوند سبحان، راه حل گذاشته و راه نجات را نشان داده است که همان استغفار میباشد، لذا در فراز فوق میفرمایند: «با استغفار از جانتان فک رهن کنید».
استغفار (طلب مغفرت)، بالاتر از طلب عفو (گذشت و بخشش) میباشد، بلکه طلب بخشش و نیز پوشش میباشد. یعنی هم گناه را ببخشد و هم آثار وضعی و عواقب سوء آن را پوشش دهد.
خداوند رحمان و رحیم، در قرآن کریم فرمود که اگر ناامید نشوید و بازگردید، نه تنها تمامی گناهان را یکجا میبخشم، بلکه بدیها را به خوبیها مبدل میگردانم:
«قُلْ يَا عِبَادِيَ الَّذِينَ أَسْرَفُوا عَلَى أَنْفُسِهِمْ لَا تَقْنَطُوا مِنْ رَحْمَةِ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ يَغْفِرُ الذُّنُوبَ جَمِيعًا إِنَّهُ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحِيمُ» (الزّمر، 53)
- بگو: ای بندگان من كه بر خود اسراف و ستم كردهايد! از رحمت خداوند نوميد نشويد كه خدا همه گناهان را میآمرزد؛ همانا او غفور و رحیم است.
«إِلَّا مَنْ تَابَ وَآمَنَ وَعَمِلَ عَمَلًا صَالِحًا فَأُولَئِكَ يُبَدِّلُ اللَّهُ سَيِّئَاتِهِمْ حَسَنَاتٍ وَكَانَ اللَّهُ غَفُورًا رَحِيمًا» (الفرقان، 70)
- مگر كسی كه توبه كند و ايمان آورد و عمل صالح انجام دهد كه خداوند گناهان اين گروه را به حسنات تبديل میكند. و خداوند آمرزنده و رحیم است.
امر به استغفار و توبه و نیز عفو، مغفرت و رحمت الهی، اختصاصی به زمانی خاص ندارد، اما ماه مبارک رمضان، فرصتی استثنایی میباشد، چرا که در این ماه، میهمان خداوند متعال میباشی و او خواستۀ میهمانش را اجابت میکند؛ او را پاک میگرداند و هرگز میهمانش را عذاب نمیکند.
سجده
انحراف ابلیس لعین که سبب لعنت [دوری از رحمت] خداوند رحمان و رحیم برای همیشه شد، به خاطر تکبرش بود. داروی این ابتلا و بیماری قلبی، سجده بود که امتناع ورزید و تمرد نمود، لذا بهبود نیافت.
فرمودهاند که بهترین حالت بنده در محضر مولایش، «سجده» میباشد و البته اختصاصی به سجدههای نماز ندارد؛ لذا فرمودند که هم سجده کنید و هم سجدهها را طولانی نمایید.
اگر چه طهارت همیشه خوب و لازم است، اما سجده در غیر از نماز، مستلزم وضو داشتن نیز نمیباشد؛ پس، خود را عادت دهیم تا از هر فرصت مناسبی، برای سجده در برابر عظمت حق تعالی، بهرهمند گردیم و تا آنجا که امکان دارد، سجده را با دو سه ذکر بیشتر طولانی کنیم. آیا بهتر نیست که حاجات خود را در حالت سجده از او بخواهیم؟
پیامبر اعظم صلوات الله علیه و آله، در این فراز متذکر شدند: باری که به واسطۀ گناهان بر خود حمل کردهاید، بسیار سنگین است و سجده، آن بار سنگین را از دوش شما برمی دارد و شما را سبک بال میگرداند، مضافاً بر این که خداوند سبحان، به عزّت خود قسم یاد نموده که هرگز نمازگزاران و سجده کنندگان در این ماه را عذاب ننماید.
بنابراین، به ویژه در این ماه مبارک، فرصت را برای استغفار، نماز و سجده، غنیمت بشماریم.
- تعداد بازدید : 65
- 25 اسفند 1402
- نسخه قابل چاپ
- اشتراک گذاری
کلمات کلیدی: حدیث امروز رمضان