پایگاه پاسخگویی به سؤالات و شبهات (ایکس – شبهه): هر گاه بحثی از حضرات آدم و نوح علیهما السلام و انتشار نسل بشر مطرح می‌شود، اولین پرسشی که به ذهن خطور می‌کند، چگونگی ازدواج می‌باشد، که آیا برادر و خواهر بوده‌اند؟ و به علت حرمتش در اسلام، نشدنی یا نامطلوب به نظر می‌رسد!

●- باید دقت شود قوانین ازدواج و انواع آن؛ و نیز طلاق و انواع آن را خداوند متعال وضع نموده است. اینها و سایر قوانین در چارچوب "شرع = فقه = قانون = حقوق= احکام" قرار دادند و "شریعت" یا همان قوانین و احکام، همه متناسب و منطبق با شرایط زمان، مکان، امکان، ضرورت و ... می‌باشند؛ چنان حتی در اسلام عزیز، نماز واجب به هنگام سفر، شکسته می‌شود و روزه‌ی مسافر یا بیمار در ماه مبارک رمضان حرام می‌شود.

بنابراین، قوانین ازدواج نیز در دوران‌های گوناگون متفاوت بوده است، چنان که ازدواج همزمان با دو خواهر، تا زمان حضرت موسی علیه السلام و تا قبل از شریعت اسلام، جایز بود. چنان که هم ایشان و هم حضرت یعقوب علیه السلام، همزمان با دو خواهر ازدواج کرده بودند. در شریعت اسلام نیز می‌فرماید: «حرام است، مگر آن چه پیش از این حکم واقع شده است» (...وَأَنْ تَجْمَعُوا بَيْنَ الْأُخْتَيْنِ إِلَّا مَا قَدْ سَلَفَ ... / النساء، 23)

از این‌رو، هیچ منعی ندارد که در برهه‌ای، ازدواج برادر و خواهر، با شرایطش، به خاطر مقتضیات و ضرورت‌ها، جایز اعلام شده باشد.  امروزه نیز ازدواج پسر عمو و دختر عمو، مجاز است، هر چند که فرزندان دو برادر از یک پدر هستند؛ و همین نسبیت در پسر خاله و دختر خاله، یا پسردایی و دختر عمه و ... وجود دارد.

آیت الله طباطبایی رحمة الله علیه:

«حکم ازدواج یک حکم تشریعی و تابع مصالح و مفاسد است و حکم تکوینی نیست که قابل تغییر نباشد زمام چنین حکمی به دست خداست از این رو ممکن است روزی به خاطر ضرورت از جانب خدا حلال گردد. در جامعه آن روز که فقط چند خواهر و برادر بوده اند با در نظر گرفتن مشیت خداوند عنوان فحشا صدق نخواهد کرد حال چه اشکالی دارد که به طور موقت برای گروهی به خاطر ضرورت این گونه ازدواج مباح باشد» (ترجمه تفسیر المیزان، ج ۴، ص ۲۳۹؛ ۲. سبحانی، جعفر، منشور جاوید، ج ۴، ص ۱۹۸)

همراهان حضرت نوح علیه السلام در کشتی

در سؤال ارسالی، با استناد به آیات 76 تا 77 در سوره الصافات «وَنَجَّيْنَاهُ وَأَهْلَهُ مِنَ الْكَرْبِ الْعَظِيمِ * وَجَعَلْنَا ذُرِّيَّتَهُ هُمُ الْبَاقِينَ - و او و خاندانش را از اندوه بزرگ رهايى بخشيديم * و فرزندانش را همان بازماندگان (روى زمين) قرار داديم»، پرسیده شده که آیا به غیر از فرزندان نوح علیه السلام، دیگرانی هم بودند؟

الف - اول آن که در قرآن کریم تصریح شده که به حضرت نوح علیه السلام، دستور داده شد که فرزندانت و آنان که ایمان آورده‌اند را سوار کشتی کن، هر چند که تصریح شده تعداد آنها بسیار اندک بود:

«حَتَّى إِذَا جَاءَ أَمْرُنَا وَفَارَ التَّنُّورُ قُلْنَا احْمِلْ فِيهَا مِنْ كُلٍّ زَوْجَيْنِ اثْنَيْنِ وَأَهْلَكَ إِلَّا مَنْ سَبَقَ عَلَيْهِ الْقَوْلُ وَمَنْ آمَنَ وَمَا آمَنَ مَعَهُ إِلَّا قَلِيلٌ» (هود علیه السلام، 40)

ترجمه: (اين وضع هم چنان ادامه يافت) تا آن زمان كه فرمان ما فرا رسيد، و تنور جوشيدن گرفت؛ (به نوح) گفتيم: «از هر جفتى از حيوانات (از نر و ماده) يك زوج در آن (كشتى) حمل كن! همچنين خاندانت را (بر آن سوار كن) مگر آنها كه قبلاً وعدۀ هلاك آنان داده شده [همسر و يكى از فرزندانت] و همچنين کسانی را  که ایمان آورده‌اند» اما جز عدۀ كمى همراه او ايمان نياوردند!

ب – هم چنین تصریح شده که به ویژه در مورد انبیای الهی، واژه‌ی "اهل"، صرفاً به همسر و اولاد اختصاص ندارد، چنان که وقتی حضرت نوح علیه السلام از باب سؤال عرض می‌کند که تو فرمودی اهل من را نجات دادی، اما  پسرم غرق شد! پاسخ می‌دهد که او از اهل تو نبود، چون ایمان نیاورد:

«وَنَادَى نُوحٌ رَبَّهُ فَقَالَ رَبِّ إِنَّ ابْنِي مِنْ أَهْلِي وَإِنَّ وَعْدَكَ الْحَقُّ وَأَنْتَ أَحْكَمُ الْحَاكِمِينَ * قَالَ يَا نُوحُ إِنَّهُ لَيْسَ مِنْ أَهْلِكَ إِنَّهُ عَمَلٌ غَيْرُ صَالِحٍ فَلَا تَسْأَلْنِ مَا لَيْسَ لَكَ بِهِ عِلْمٌ إِنِّي أَعِظُكَ أَنْ تَكُونَ مِنَ الْجَاهِلِينَ» (هود علیه السلام، 45 و 46)

ترجمه: نوح به پروردگارش عرض كرد: «پروردگارا! پسرم از خاندان من است؛ و وعدۀ تو (در مورد نجات خاندانم) حق است؛ و تو از همۀ حكم كنندگان برترى! * فرمود: «اى نوح! او از اهل تو نيست! او عمل غير صالحى است [فرد ناشايسته اى است]! پس، آنچه را از آن آگاه نيستى، از من مخواه! من به تو اندرز مى‌دهم تا از جاهلان نباشى».

ج – می‌دانیم که از چهار پسر حضرت نوح علیه السلام، یکی به همراه مادرش "رابعا"، کفر ورزیدند، سوار نشدند و هلاک شدند و سه نفر دیگر به نام‌های «سام، حام، بافث» به همراه مادرشان "عموره"، سوار شدند و نجات یافتند.

هیچ دلیلی وجود ندارد که این سه پسر، مجرد بوده باشند و همراه با خانواده که همه "ذریه‌ی حضرت نوح علیه السلام" محسوب می‌شوند، سوار بر کشتی نشده باشند و فرزندان هر کدام می‌توانستند با فرزندان دیگری (پسر عمو و دختر عمو) ازدواج کنند، ضمن آن که بیان شد، مؤمنان اندکی (از زن و مرد) نیز همراه آنان سوار شده بودند.

د – در مورد آیه‌ی مبارکه‌ی «وَجَعَلْنَا ذُرِّيَّتَهُ هُمُ الْبَاقِينَ - و فرزندانش را همان بازماندگان (روى زمين) قرار داديم»؛ دو بحث وجود دارد، یکی آن که نسل آن مؤمنان اندکی که همراه بودند، منقرض شد و نسل این گروهی که از فرزندان حضرت نوح علیه السلام بودند، باقی ماند [هر چند با فرزندان آنها ازدواج کرده باشند] – و دیگر آن که مقصود، باقی ماندن نبوت و رسالت در نسل حضرت نوح علیه السلام می‌باشد.

آیت الله ناصر مکارم شیرازی:

« در حدیثى که در تفسیر «على بن ابراهیم» از امام باقر(علیه السلام) در توضیح آیه فوق نقل شده، چنین مى‌خوانیم:

«اَلْحَقُّ وَ النُّبُوَّةُ وَ الْکِتابُ وَ الاِیْمانُ فِى عَقِبِهِ، وَ لَیْسَ کُلُّ مَنْ فِى الاَرْضِ مِنْ بَنِى آدَمَ مِنْ وُلْدِ نُوح(علیه السلام) قالَ الله عَزَّوَجَلَّ فِى کِتابِهِ اِحْمِلْ فِیْها مِنْ کُلِّ زَوْجَیْنِ اثْنَیْنِ وَ اَهْلَکَ اِلاّ مَنْ سَبَقَ عَلَیْهِ الْقُوْلُ مِنْهُمْ وَ مَنْ آمَنَ وَ ما آمَنَ مَعَهُ اِلاّ قَلِیْلٌ، وَ قالَ الله عَزَّوَجَلَّ اَیْضاً: ذُرِّیَةَ مَنْ حَمَلْنا مَعَ نُوْح»؛

منظور خداوند از این آیه «وَ جَعَلْنا ذُرِّیَّتَهُ هُمُ الْباقِینَ» این است که حق و نبوت و کتاب آسمانى و ایمان در دودمان نوح باقى ماند، ولى تمام کسانى که از فرزندان آدم در روى زمین زندگى مى‌کنند از اولاد نوح نیستند؛ چرا که خداوند متعال در کتابش مى‌گوید: ما به نوح دستور دادیم که از هر جفتى از حیوانات یک زوج، بر کشتى سوار کن، و همچنین اهل خانواده‌ات را، مگر آنها که قبلاً وعده هلاکشان داده شده [اشاره به همسر نوح و یکى از فرزندانش] و همچنین مؤمنان را، که جز گروه اندکى به نوح ایمان نیاوردند ـ و نیز [خطاب به بنى اسرائیل کرده مى‌گوید:] اى فرزندان کسانى که با نوح بر کشتى سوار کردیم» (تفسیر نمونه، چاپ بیست و ششم، ج 19، ص 97)

نتایج:

1- به استناد آیه، مؤمنان دیگری نیز سوار بر کشتی شدند، اگر چه تعدادشان بسیار اندک بود.

2- هیچ دلیلی وجود ندارد که سه پسر حضرت نوح علیه السلام، مجرد بوده باشند؛ و با توجه به طولانی بودن عمر در آن زمان، به احتمال قوی هر کدام فرزندانی داشتند و با هم ازدواج کرده‌اند.

3- چه آن سه پسر و چه فرزندانشان (پسر یا دختر)، می‌توانستند با همان تعداد اندک یا فرزندان آنها ازدواج کرده باشند.

4- نسل خالص فرزندان آن تعداد اندک منقرض شد و بشر فعلی از نسل فرزندان حضرت نوح علیه السلام می‌باشند.

5- «وَ جَعَلْنا ذُرِّیَّتَهُ هُمُ الْباقِینَ»، به دوام نبوت و رسالت در نسل ایشان تصریح دارد.

مرتبط:

●- "اسرائيليات" چیست و از کی وارد برخی کتب تفسیری و حدیثی اسلام شده است؟ آیا در ادیان دیگر نیزتاثیر گذاشته است، یا این حملات هدفمند فقط علیه اسلام بوده؟ (14 مهر 1399)

●- نشانی لینک سؤالات و شبهات درباره تاریخ انبیا علیهم السلام

مشارکت و هم‌افزایی (پرسش و نشانی لینک پاسخ، جهت ارسال به دوستان در فضای مجازی)

پرسش:

در قرآن کریم آمده که خدا فقط اهل نوح (ع) را نجات داد و ذریه او را باقی گذاشت. آیا دیگرانی نبودند؟ پس نسل چگونه پدید آمد، ازدواج برادر و خواهر و یا ...؟!

پاسخ (نشانی لینک)

http://www.x-shobhe.com/shobhe/10640.html

 

پیوستن و پیگیری در پیام‌رسان‌ها:

   

  

      

کلمات کلیدی:  تاریخی