امیرالمؤمنین، امام علی علیه السلام: 

نهج البلاغه، فرازی از خطبه 153 / با استفاده از برگردان (ترجمه) حجت الاسلام انصاریان

وَ ناظِرُ قَلْبِ اللَّبيبِ بِهِ يُبْصِرُ اَمَدَهُ، وَ يَعْرِفُ غَوْرَهُ وَ نَجْدَهُ.

 - قلب مرد خردمند را دیده‌ای‌ (بصیرتی) است که با آن عاقبت کارش را می‌بیند، و پستی‌ و بلندی‌ آن را می‌‌شناسد.

داع  دَعا، وَ راع   رَعى، فَاسْتَجيبُوا لِلدّاعى، وَاتَّبِعُوا الرّاعِىَ.

- دعوت کننده‌ای‌ دعوت کرد، و نگهبانی‌ نگهبانی‌ نمود، پس دعوت کننده را پاسخ دهید، و نگهبان را پیروی‌ کنید.

قَدْ خاضُوا بِحارَ الْفِتَنِ، وَ اَخَذُوا بِالْبِدَعِ دُونَ السُّنَنِ،

- گروهی‌ به دریای‌ فتنه فرو رفتند، سنّتها را رها کردند و به بدعتها چنگ زدند،

وَ اَرَزَ الْمُؤْمِنُونَ، وَ نَطَقَ الضّالُّونَ الْمُكَذِّبُونَ.

- اهل ایمان کناره گرفته و خاموش گشتند، و گمراهان تکذیب کننده گویا شدند.

نَحْنُ الشِّعارُ وَالاَصْحابُ، وَالْخَزَنَةُ وَالاَبْوابُ.

- ما اهل بیت چون پیراهن تن پیامبر و یاران او، و گنجینه‌های‌ علم و ابواب رسالتیم.

وَ لا تُؤْتَى الْبُيُوتُ اِلاّ مِنْ اَبْوابِها، فَمَنْ اَتاها مِنْ غَيْرِ اَبْوابِها سُمِّىَ سارِقاً.

- به خانه‌ها جز از طریق درها وارد نگردند، و هر که از غیر درها وارد گردد دزدش نامند.

شرحی مختصر

دین‌گرایی، فطری همگان است و آدمی گریزی از دین‌شناسی و دین‌داری ندارد؛ و هر کسی که دین حق را نشناسد و پیروی ننماید، حتماً به ادیان باطل می‌گرود و رهبران و پیشوایان (امامانِ) آنها را اطاعت و تبعیت می‌نماید.

در این فراز، به «قلب انسانِ خردمند» اشاره نمودند، چرا که آدمی با عقل و خرد می‌شناسد و با قلبش ایمان می‌آورد؛ اما این «بصیرت» است که سبب می‌شود آن چه در پشت ظواهر قرار گرفته و آینده را ببیند و تدبیر نماید.

●- «داع - دعوت کننده»، همان پیامبر اکرم صلوات الله علیه می‌باشند که دعوت إلهی را به صورت کامل و جامع و بهترین روش‌ها [و البته تحمل مصیبت‌ها و رنج‌ها] به انجام رساندند و «راع - نگهبان و هدایت کننده»، امامان علیهم السلام می‌باشند که اولاً کتاب خدا و دین را از تحریفات و آسیب‌ها محافظت می‌نمایند و ثانیاً علاقمندان و گروندگان را از گزند شیاطین درون و برون، محافظت می‌نمایند و چراغ روشن راه او و کشتی نجات او می‌باشند؛ چنان که در قرآن مجید، خطاب به پیامبر اکرم صلوات الله علیه و آله فرمود: « أَنْتَ مُنْذِرٌ وَلِكُلِّ قَوْمٍ هَادٍ - تو فقط انذار دهنده‌ای و برای هر قومی (امّتی) هدایت کننده‌ای هست» (الرّعد، 7)

●- بنابراین، برای شناخت خدا و دین خدا، هیچ راهی به جز توجه به دعوت پیامبرش، تفکر و تعقل در متن دعوت‌نامه (قرآن مجید و آموزه‌های حدیثی) و سپس پاسخ مثبت به آن دعوت وجود ندارد؛ و برای دینداری نیز راهی به غیر از ورود به قلعۀ دین از دروازه‌اش و پیروی از امامان علیهم السلام وجود ندارد؛ چنان که فرمود:

«أنَا مَدینَهُ العِلمِ وعَلِیٌّ بابُها، فَمَن أرادَ العِلمَ فَلیَأتِ البابَ» (عوالي اللئالي العزيزية في الأحاديث الدينية، جلد۴،صفحه۱۲۳‌) و منابع معتبر شیعه و سنّی.

- من شهر دانشم و علی، دروازه آن است. آن که دانش می‌خواهد، باید از [این] دروازه در آید.

●- امیرالمؤمنین علیه السلام در این فراز، تذکر دادند «هر کس را که به خانه‌ای از غیر دربش وارد شود، «سارق - دزد» نامند»؛ و شاهدیم که همین سارقان دین خدا، مسلمانان را به نام دین خدا (اسلام)، به انحراف، هلاکت و ذلت کشانده و می‌کشانند!

اما، نکتۀ مهم دیگر این فراز «فرو رفتن در فتنه‌ها - بنا گذاشتن بدعت‌ها و خاموشی مؤمنان» می‌باشد که شبب می‌گردد تا جولان و فریاد منحرفان و فاسقان، بیشتر و بلندتر گردد!

آنگاه که دین خدا به سرقت می‌رود - اسلام معاویه‌ای یزیدی در گذشته و اسلام امریکایی و انگلیسی در زمان حال، جایگزین اسلام ناب محمدی صلوات الله علیه و آله و اسلام ولایی می‌گردد - دین به صورت تحریف شده معرفی می‌شود - احکام و سنّت‌های الهی و نبوی کنار گذاشته می‌شوند - به جایش بدعت‌ها، تعاریف و بایدها و نبایدهای من درآوردی و القایی دشمنان و منحرفان جایگزین می‌شوند - فسق، فساد و بدی‌ها (فحوش) علنی و فرافکنی می‌شوند ...؛ مؤمنان باید به میدان بیایند، روشنگری (تبیین) کنند - فریاد اعتراض برآوردند - مخالفت نمایند - از مسئولان مطالبه کنند و با بصیرت، ایستادگی و مقابله کنند؛ اما وقتی آنها خاموشی را ترجیح می‌دهند، دشمنان داخلی و خارجی، منحرفان و منحرف کنندگان، فاسدان و مفسدان، جری‌تر می‌شوند و به گمان پیروزی و غلبه، بر یکه‌تازی خود می‌افزایند!

 

 

کلمات کلیدی:  نهج البلاغه   سوره بقره