«ایکس - شبهه»: بدیهی است اگر اجزای عالم به هم پیوسته است و اگر هر فعلی که از یک فرد صادر می‌شود [اعم از گفتار یا رفتار و ...] در دیگران و در نهایت کل جامعه‌ی بشری تأثیرگذار است، معلوم می‌شود که همگان نسبت به یک دیگر نیز مسئول هستند و بدیهی است که هر کسی نسبت به مسئولیتش در دنیا و آخرت مؤاخذه می‌گردد. به همین دلیل، امر به معروف و نهی از منکر که در جوامع پیشرفته کار پسندیده‌ و عاقلانه‌ای است، در فرهنگ اسلام مانند نماز و روزه «واجب» است.

البته باید دقت نمود که خداوند متعال راجع به گناه کسی از دیگری سؤال و مؤاخذه نمی‌نماید، گناه هر کسی به گردن خودش است. اما از مسئولیت فرد در مقابل ارتکاب گناه دیگری سؤال می‌کند. به عنوان مثال در رابطه با سؤالی که مطرح شد، از همسرش مؤاخذه می‌کند که: چرا به هنگام انتخاب همسر دقت نکردی که مسلمان و مقید به بندگی خدا باشد و نه بندگی هوای نفس؟ چرا شرط نکردی؟ چرا آموزش ندادی؟ چرا تعلیم ندادی و چرا نصحیت نکردی؟ اگر اهل یادگرفتن و نصیحت نبود، چرا امر به معروف و نهی از منکر نکردی؟ دقت شود که امر به معروف و نهی از منکر، با توصیه و نصیحت فرق دارد و از جنس «امر و نهی» است. و اگر نپذیرفت، چرا سکوت کردی؟ چرا رضایت دادی؟! پس باید نسبت به مواضع و مسئولیت‌های خودش در قبال بد حجابی همسرش پاسخگو باشد و جواب قانع کننده داشته باشد. و نهایت آن که به حکم و فرموده‌ی الله جل جلاله در قرآن کریم، فرمایشات معصومین (ع) و به حکم عقل: هر کس به فعل شخص یا گروهی راضی بود، خودش هم از او [آنان] است.

وَ قَدْ نَزَّلَ عَلَيْكُمْ فِي الْكِتابِ أَنْ إِذا سَمِعْتُمْ آياتِ اللَّهِ يُكْفَرُ بِها وَ يُسْتَهْزَأُ بِها فَلا تَقْعُدُوا مَعَهُمْ حَتَّى يَخُوضُوا في‏ حَديثٍ غَيْرِهِ إِنَّكُمْ إِذاً مِثْلُهُمْ إِنَّ اللَّهَ جامِعُ الْمُنافِقينَ وَ الْكافِرينَ في‏ جَهَنَّمَ جَميعاً (النساء - 140)

ترجمه: به درستی که (خداوند متعال) اين معنا را بر شما نازل كرد كه هر گاه شنيديد به آيات خدا كفر ورزيده مى‏شود و به آن استهزاء مى‏كنند با آنان منشينيد تا به سخنى ديگر بپردازند و گر نه شما نيز مثل آنها خواهيد بود و بدانيد كه خدا كافران و منافقان را در جهنم فراهم خواهد آورد.

پس انسان در مقابل گناه مسئول است و هیچ گاه نباید به آن رضایت داده و یا خدایی ناکرده همراهی نماید.

کلمات کلیدی:  پاسخ های کوتاه   قیام