با توجه به اهمیت و سهم تعیین کننده حضور مردم در صحنه‌های اجتماعی، در قرآن کریم نیز به این امر تصریح و تأکید شده است: خداوند سبحان به مؤمنان به خدا و پیامبر می‌فرماید:

«إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ الَّذينَ آمَنُوا بِاللَّهِ وَ رَسُولِهِ وَ إِذا كانُوا مَعَهُ عَلى‏ أَمْرٍ جامِعٍ لَمْ يَذْهَبُوا حَتَّى يَسْتَأْذِنُوهُ إِنَّ الَّذينَ يَسْتَأْذِنُونَكَ أُولئِكَ الَّذينَ يُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَ رَسُولِهِ فَإِذَا اسْتَأْذَنُوكَ لِبَعْضِ شَأْنِهِمْ فَأْذَنْ لِمَنْ شِئْتَ مِنْهُمْ وَ اسْتَغْفِرْ لَهُمُ اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحيمٌ» (النور، 62)

ترجمه: مؤمنان فقط آن كسانی هستند كه به خدا و پيغمبرش گرويده‏اند و چون با وى به كار عمومى باشند نروند تا از او اجازه گيرند، كسانى كه از تو اجازه مى‏گيرند همان‌هايى هستند كه به خدا و پيغمبرش گرويده‏اند اگر براى بعض كارهايشان از تو اجازه خواستند به هر كدامشان خواستى اجازه بده و براى آنان آمرزش بخواه كه خدا آمرزنده و رحيم است‏.

مفسران «امر جامع» را به کارهای مهم اجتماعی تفسیر کرده‌اند که همکاری و مشارکت عمومی در آن لازم است. امین الاسلام طبرسی (ره) می‌فرماید:

-          چون در آیات قبل معاشرت با نزدیکان و مسلمانان را بیان کرد، در این آیه چگونگی برخورد با پیامبر (ص) را مطرح کرده است. آیه می‌فرماید: مؤمنان حقیقی کسانی هستند که یگانگی خدا و رسالت رسول اکرم (ص) را تصدیق کنند و با آن حضرت در اموری که به تعاون و همکاری نیاز است مانند، جنگ، نماز جمعه و مانند آن همگام باشند. (مجمع‌البیان، ج 7-8، ص 248)

ایمان فقط تصدیق به وحدانیت الهی و رسالت نبوی نیست، بلکه قلمرو آن حضور در عرصه‌های اجتماعی به همراهی حاکمیت دینی را نیز در بر می‌گیرد.

حقیقت ایمان با ادعای آن فرق دارد: حقیقت ایمان آن نیست که خدا و رسولش تصدیق شوند و در عین حال با بهانه‌گیری و عذرتراشی بی اذن ولیّ و حاکم اسلامی، صحنه‌های اجتماعی خالی گردد.

... پس «امر جامع» یعنی شرکت و حضور در امور اجتماعی، جزئی از ایمان است، چون اهمیت این کار به مراتب بالاتر و بیشتر از کار فردی بوده و تشخیص آن با رهبری دینی است.

به یقین، حکم این آیه محدود به زمان پیامبر (ص) نیست، بلکه گستره‌ی آن تمام ازمنه و اعصار را در بر می‌گیرد؛ یعنی همه‌ی رهبران الهی اعم از پیامبر (ص) و ائمه (ع) و علمای دین (واجد شرایط رهبری) به عنوان ولیّ امر مسلمانان مشمول این آیه‌اند، زیرا اولاً حفظ نظام اسلامی وابسته به آن است و ثانیاً کتابی که ادعای ابدیّت دارد، احکام آن نمی‌تواند محدود به زمان پیامبر (ص) باشد.

کلمات کلیدی:  در محضر استاد