ایکس – شبهه / پایگاه پاسخگویی به سؤالات و شبهات: بدون خدا کسی به وجود نمی‌آید که بخواهد زندگی نیز بنماید. مثل این است که معلول و پدیده پس از به وجود آمدن، بپرسند: ما چه نیازی به علت یا پدیده داریم، حالا که دیگر پدید آمده و هستیم؟ در حالی که رابطه معلول با علت خویش، پدیده با پدیدآورنده خویش و مخلوق با خالق خویش، رابطه‌ای هستی و هستی‌بخش بوده و مستمر است، بدون لحظه‌ای انقطاع.

پس شاید بتوان پرسید: ما چه نیازی به پرستش آن خالق و معبود داریم، ولی نمی‌توانیم بپرسیم: چه نیازی به وجودش داریم؟! وجود هر علتی، قبل از معلول خود است و وجود هر پدید آورنده‌ای، قبل از وجود پدیده است. پس، ما [و هر آن چه در جهان هستی می‌یابد] چه بخواهیم و چه نخواهیم، چه قبول داشته باشیم و چه نداشته باشیم، خالق و پدید آورنده داریم.

الف – معبود: اما در مورد ضرورت پرستش آن معبود نیز دقت شود که «پرستش» نماز و روزه نیست، چه بسا بت‌پرستان و گوساله‌پرستانی باشند که برای معبود خود نماز و روزه‌ای به شکل ما نداشته باشند، ولی در هر حال پرستش دارند. بلکه پرستش یعنی «هدف قرار دادن» - یعنی: «وابستگی» - یعنی «شدت تعلق» - یعنی کمال را در رضایت او دیدن. لذا مؤمن در پی کسب رضای الهی است و بنده‌ی شهوت در پی ارضای غریزه جنسی است و آن را کمال می‌پندارد. (فرویدیسم).

انسان از آن جهت که خود کمال محض نیست، فقیر و نیازمند است و این نیاز همیشه به «غیر» می‌باشد، لذا از یک سو فطرتاً درک «فقر» می‌نماید و از سوی دیگر فطرتاً «وابستگی، تعلق، نیاز و عشق به همان غیر» را درک می‌کند، غیری که او دیگر فقیر و نیازمند نباشد.

«يَا أَيُّهَا النَّاسُ أَنتُمُ الْفُقَرَاء إِلَى اللَّهِ وَاللَّهُ هُوَ الْغَنِيُّ الْحَمِيدُ» (فاطر، 15)

ترجمه: اى مردم! شما به خدا نيازمنديد، و خداست كه بى‏نياز و ستوده است.

هیچ کس بی‌معبودی که پرستشش کند، نیست:

از این رو، احدی در عالم پیدا نشده و نخواهد شد که هیچ معبودی نداشته باشد، به هیچ چیزی وابستگی نداشته باشد، به هیچ چیزی تعلق نداشته باشد و هر کس یا چیزی را بندگی نکند. این بندگی یا پرستش، ذاتی و فطری و در خلقت آدمی سرشته شده است. پس انسان «عبد و مألوه» است و طرف مورد پرستش «معبود و إله» نامیده می‌شود. خواه معبود و إله او حق باشد و یا کاذب و ناحق.

هیچ کس بی ولایت نیست:

آن کسی یا چیزی که انسان او را معبود و إله خود می‌گیرد و در پناه او قرار می‌گیرد و او را حاکم بر تمامی اهداف و بالتبع قوای خود قرار می‌دهد و تلاش می‌کند تا از حیطه‌ی سلطه‌ و رضایت او خارج نگردد، می‌شود «ولیّ» یا همان «صاحب ولایت» انسان. لذا چون انسانِ غیر عبد، غیر مألوه و غیر پرستنده‌‌ای وجود ندارد، انسان بی‌ولایت نیز وجود ندارد. منتهی یا ولایت «الله جلّ جلاله» را گردن می‌نهد و یا غیر او را که «طاغوت»، یعنی: طغیان کرده و خارج شده از مسیر، را گردن می‌نهد. از این رو فرمود:

«اللّهُ وَلِيُّ الَّذِينَ آمَنُواْ يُخْرِجُهُم مِّنَ الظُّلُمَاتِ إِلَى النُّوُرِ وَالَّذِينَ كَفَرُواْ أَوْلِيَآؤُهُمُ الطَّاغُوتُ يُخْرِجُونَهُم مِّنَ النُّورِ إِلَى الظُّلُمَاتِ أُوْلَـئِكَ أَصْحَابُ النَّارِ هُمْ فِيهَا خَالِدُونَ» (البقره، 257)

ترجمه: خداوند دوست و سرپرست كسانى است كه ايمان آورده‏اند، آنها را از تاريكى‏ها (ى جهل و كفر و فسق) به سوى نور (علم و ايمان و تقوا) بيرون مى‏برد، و كسانى كه كفر ورزيدند سرپرستان آنها طغيانگرانند كه آنها را از نور (هدايت) به سوى تاريكى‏ها (ى گمراهى) بيرون مى‏برند. آنها اهل آتشند كه در آنجا جاودانند.

پس، نه انسان بی‌خدا وجود دارد، نه انسان غیر پرستنده وجود دارد و نه انسان بی‌ولایت. منتهی تفاوت در این است که انسان کدامین را به خدایی و اولوهیت و ولایت گرفته است. لذا «می‌توانیم بدون پرستش زندگی کنیم» نیز برای همگان منتفی است.

ب – دین/ انسان بی‌دین نیز وجود ندارد:

و اما «دین» شامل دو بخش نظری «اعتقادی» و نیز عملی «بایدها و نبایدها» که به آن «شریعت» گفته می‌شود می‌باشد.

در بخش نظری که بیان شد انسان بی‌خدا، بی‌هدف، بی‌معبود و بی‌پرستش وجود ندارد و همین امر دال بر آن است که «انسان بی‌دین نیز وجود ندارد»، چرا که هر کس برای رسیدن به هدف، به معشوق، به معبود و به اوج کمال خویش، راه و رسمی را برگزیده و بر قوانینی در شئون مختلف زندگی فردی و اجتماعی پایبند شده است که همان «دین» اوست، حال خواه دین حق باشد یا دین باطل. کفّار نیز دین دارند. لذا فرمود:

به کفار بگو: شما معبود من را بندگی نخواهید کرد و همین طور من معبود شما را بندگی نخواهم کرد، پس دین شما برای خودتان و دین من برای خودم:

«وَلَا أَنَا عَابِدٌ مَّا عَبَدتُّمْ * وَلَا أَنتُمْ عَابِدُونَ مَا أَعْبُدُ * لَكُمْ دِينُكُمْ وَلِيَ دِينِ» (الکافرون – تمام سوره)

ترجمه: و نه هرگز من پرستنده آنم كه شما مى‏پرستيد * و نه هرگز شما پرستنده آن هستيد كه من مى‏پرستم * دين شما از آن خودتان، و دين من از آن من.

نتایج حاصله از بحث:

*- انسان إله‌گرا (مألوه) آفریده شده است، پس، احدی نیست که الهی نداشته باشد، خواه إله حق و خواه‌ إلهه‌های باطل، هر چند که هوای نفس خودش را إله خویش گرفته باشد. (أَرَأَيْتَ مَنِ اتَّخَذَ إِلَهَهُ هَوَاهُ)

*- انسان عبد (بنده) آفریده شده است، پس احدی نیست که بندگی و عبادت نکند، خواه بندگی معبود حقیقی را بنماید و خواه بندگی دیگران را بنماید.

*- انسان ولایت‌پذیر آفریده شده است، پس انسان بی‌ولایت نداریم، حال یا ولایت الهی را گردن نهاده است و یا ولایت طواغیت را بر خود مستولی کرده است.

*- انسان از آن جهت که هدفدار و پرستنده و بنده است، دین‌دار می‌باشد، پس احدی یافت نمی‌شود که دین نداشته باشد، حال یا دین حق الهی را برگزیده است یا دین باطل و کفر را انتخاب کرده و پیروی می‌کند.

 

***- در نتیجه، شعار «ما می‌توانیم بدون پرستش و بدون دین زندگی کنیم»، دروغ بزرگی است که به ما القا می‌کنند تا معبودهای خویش را معبود ما و دین خویش را دین ما قرار دهند.

کلمات کلیدی:  اعتقادی