ایکس – شبهه / پایگاه پاسخگویی به سؤالات و شبهات: چه به لحاظ فلسفه و هدف و چه به لحاظ موضوع، این دو مقوله اصلاً کمترین شباهتی به یک دیگر ندارند که تفاوت آنها مورد بحث و سؤال قرار گیرد.

الف - در اندیشه مسیحیت، حضرت عیسی مسیح علیه‌السلام، [العیاذ بالله]، خداست و بالتبع صاحب بهشت و جهنم است و کشیش خود را نماینده‌ی آن خدا می‌داند، لذا می‌تواند جهنم را با مقداری پول معاوضه کند و از طرف خدا ببخشد.

در جهان‌بینی و اعتقادات توحیدی و اسلامی، به جز «الله جلّ جلاله»، کسی خدا نیست. خلیفه‌ی خدا را نیز خودش تعیین می‌کند، مضافاً بر این که معاد، سؤال و جواب، حساب و کتاب برای همان خلیفه نیز وجود دارد؛ بهشت و جهنم نیز فروشی نیست.

ب - در مسیحیت، کشیش از طرف خدا می‌گوید: «تو بخشیده شدی»، اما در اسلام، کسی نمی‌تواند از طرف خدا ببخشد و یا حتی خبر از بخشش کسی بدهد، مگر آن که به او وحی نازل شده باشد.

ج – در مسیحیت، کشیش اعتراف به گناه می‌خواهد؛ اما در اسلام اعتراف به گناه نزد دیگران، خودش گناه است و کسی حق ندارد آبروی خود را نزد دیگران بریزد، بلکه فقط باید نزد خداوند متعال به گناهان خود اقرار کرده و اظهار پشیمانی نماید.

د – در مسیحیت گناه پس از اعتراف با پول بخشیده می‌شود، اما در اسلام گناه فقط با توبه (بازگشت و ترک گناه) و سپس استغفار (طلب بخشش از خدا) بخشیده می‌شود. در واقع در اسلام نجات انسان از عواقب گناهانش به عقل، شعور، اختیار، اراده و نیز تذکار به خود و امید به رحمت الهی بستگی دارد و در مسیحیت به پول بستگی دارد.

ﻫ – در مسیحیت، انسان نگرانی از گناه ندارد، چرا که می‌تواند آن را بخرد، لذا اگر ثروتمند باشد، به گناه ترغیب نیز می‌شود، اما در اسلام راه بخشش فقط توبه (بازگشت و ترک گناه) است، و اصرار در گناه خودش نیز گناه است، و اگر کسی قصد ترک نداشته باشد، اصلاً توبه نکرده است، هر چند که یک میلیون بار بگوید: «استغفروا الله ربی و اتوب الیه».

یک لطیفه:

می‌گویند: شخصی نزد کشیشی رفت و با اصرار خواست تا به جای بهشت، پولی بگیرد و جهنم را به او بفروشد. کشیش اجتناب کرد و او اصرار و بالاخره وقتی دید او رها نمی‌کند، مبلغی گفت و او نیز پرداخت. سپس رو به مردمی که برای اعتراف صف کشیده بودند نمود گفت: مردم! من جهنم را یک جا خریدم و هیچ کدام شما را نیز به آن راه نمی‌دهم، لذا بی‌خودی به این کشیش‌ها پول ندهید.

نماز استیجاری:

به جا آوردن نماز قضای میت، نه اعتراف به گناه است، نه سبب بخشش همه گناهان است و نه خرید و فروش بهشت و جهنم است. بلکه فقط ادای بخشی از دیون میت است.

در اسلام ضرورتی ندارد که به جا آوردن نماز و روزه‌ی فوت شده‌ی پدر و مادر، حتماً استیجاری باشد، بلکه بر پسر بزرگ‌تر واجب است و اگر دیگران نیز به جا آوردند، مستحب و خیرات است. هر چند که دیگران می‌توانند بابت وقتی که می‌گذارند یا زحمتی که متقبل می‌شوند، اجرتی نیز دریافت نمایند. پس اجرتش بابت وقت، کار و زحمت خودش است، نه بابت خرید بهشت یا فروش جهنم.

در اسلام می‌فرماید: اگر نماز و روزه و سایر دیون کسی در زمان حیاتش ادا نشد، «اولی الناس» به او، یعنی نزدیک‌ترین شخص به او، سعی کند که آن را ادا نماید، چرا که هر کاری در دنیا، برزخ و قیامت آثاری دارد و ادای دیون سبب می‌گردد که بار او سبک‌تر شده و سختی‌هایش در حیات برزخی و قیامت، کاهش یابد.

در این حکم، به چند موضوع بسیار مهم و فرهنگ‌ساز توجه شده است که عبارتند از:

یک – اهمیت ادای کلیه دیون، به ویژه حق الناس.

دو – اهمیت نماز و روزه؛ که دین فرد به خودش، به جامعه و به خداست. حکم قضای نماز و روزه توسط «اولی الناس» به میّت و یا به نیابت او دیگران، حاکی از اهمیت و نقش و آثار مترتب بر آن است که به هیچ وجه نباید فوت شود. به عنوان مثال: اگر کسی مستطیع نباشد، نه حج بر او واجب می‌شود و نه قضا دارد – اگر کسی مال نداشته باشد، زکات ندارد و قضا هم ندارد ...، اما نماز و روزه بر همگان واجب است و اگر کسی به دلایلی معذور شد، قضای آن واجب است.

سه – اهمیت حق پدر و مادر، که فقط در اسلام این چنین مورد تذکر قرار گرفته است، تا جایی که پس از امر به توحید، احترام و رعایت حقوق آنها و ضرورت احسان به آنها حکم شده است:

«وَقَضى رَبُّكَ أَلاَّ تَعْبُدُوا إِلاَّ إِيَّاهُ وَ بِالْوالِدَيْنِ إِحْساناً»؛ (اسراء، آيه 23)

ترجمه: و پروردگار تو مقرر كرد كه جز او را مپرستيد و به پدر و مادر (خود) احسان كنيد.

...

پس مشاهده می‌فرمایید که هیچ شباهتی بین ادای نماز و روزه‌ی قضا، توسط پسر بزرگ‌تر که «اولی الناس – نزدیک‌ترین شخص» به میّت است و یا دیگران به نیابت او، چه خیراتی و چه استیجاری، هیچ شباهتی به اقرار گرفتن از مردم و دریافت پول و بخشیدن او یا فروش جهنم ندارد.

کلمات کلیدی:  حقوقی و احکام   نماز