ایکس – شبهه / پایگاه پاسخگویی به سؤالات و شبهات: متن و ترجمه آیه به شرح ذیل است:
«وَلَقَدِ اسْتُهْزِىءَ بِرُسُلٍ مِّن قَبْلِكَ فَحَاقَ بِالَّذِينَ سَخِرُواْ مِنْهُم مَّا كَانُواْ بِهِ يَسْتَهْزِؤُونَ * قُلْ سِيرُواْ فِي الأَرْضِ ثُمَّ انظُرُواْ كَيْفَ كَانَ عَاقِبَةُ الْمُكَذِّبِينَ»
ترجمه: و مسلّما فرستادگان پيش از تو نيز استهزاء و مسخره شدند، پس بر كسانى كه آنها را مسخره كردند آنچه به باد مسخره مىگرفتند (انواع عذابهای الهی) فرود آمد و آنها را فرا گرفت * بگو: در (روى) زمين بگرديد، سپس بنگريد كه عاقبت تكذيبكنندگان چگونه بوده است.
الف – ممکن است کسانی روی زمین بگردند و هیچ چیز خاصی نبینند، چنان چه روزانه میلیونها نفر با هواپیما، قطار، کشتی، خودروی عمومی یا شخصی روی زمین سفر میکنند و جز مناظر طبیعی یا بناهای جدید و قدیمی و یا اجتماعات مختلف بشری چیزی نمیبینند؛ لذا ضمن امر به «سِيرُواْ» فرمود: «ثُمَّ انظُرُواْ»، یعنی پس از آن که سفر کردید، نظارهگر باشید. یعنی فقط کوه و دشت و در و دیوار و آثار باستانی را با چشم سر نگاه نکنید، بلکه در تاریخ آنها تأمل و تدبر کنید و عاقبت کارشان را ببینید.
ب – این «سِيرُواْ»، فقط به سفر سیاحتی روی زمین منحصر نمیگردد، هر چند که آن نیز از مصادیق سفر میباشد، بلکه سِیر است، یعنی مرور کردن، گذراندن. پس ممکن است کسی دور کرهی زمین بچرخد و هیچ نبیند، اما عالمی در گوشهی کتابخانه یا اتاق خود بنشیند و با مطالعه و تدبر و تعمق در یافتههای علمیاش، تمام عالم و حتی عوالم را سِیر و نظاره کند. به عنوان مثال آیا تاریخشناسان و تحلیلگران تاریخ، به تمام نقاط جهان سفر کردهاند؟
شاهد این که فقط منظور سِیر فیزیکی در روی زمین نیست، آیه ذیل است که میفرماید: روی زمین بگردید و در سُنن آنها سیر و نظاره کنید. یعنی فقط شهر تاریخی یا بنا و ... را نبینید، بلکه سنن نابود شدهی آنها را نیز ببینید. هم سنن منحطی که به آن میبالیدند و نابود شد را ببینید و هم سنت الهی در عذاب آنها را ببینید:
«قَدْ خَلَتْ مِن قَبْلِكُمْ سُنَنٌ فَسِيرُواْ فِي الأَرْضِ فَانْظُرُواْ كَيْفَ كَانَ عَاقِبَةُ الْمُكَذَّبِينَ» (آلعمران، 137)
ترجمه: پيش از شما روشها و نهادهايى (سنن مردم در کفر و الحاد و سنت الهی در عذاب) بود كه گذشت، پس در زمين بگرديد و بنگريد كه سرانجام آنها كه [پيامها و نشانههاى خدا را] دروغ انگاشتند چگونه بود.
ج – بشر امروز به مراتب بیش از نوع بشر در اعصار گذشته میتواند سِیر فیزیکی و علمی و عقلی داشته باشد. هم میتواند شهر اسنکدریه در زیر آب را ببیند و هم میتواند اهرام ثلاثه در روی خشکی را ببیند. تا جایی که هم موزه زیر آب تأسیس کرده است و هم تورهای مسافرتی به مصر یا سایر شهرهای قدیمی و حتی کویرها دارد.
بشر امروز میتواند به راحتی اجساد مومیایی شدهی سه هزار پیش را مطالعه کند و حتی علت مرگشان را تشخیص دهد. هم نظارهی علمیاش به فرعون و جسدش بیشتر شده و هم میتواند به کربلا برود. از یک سو به سنن فرعونی توجه کند و عاقبت کار را ببیند و از سوی دیگر به سنن جاهلی عرب توجه کند و عاقبت کارشان را در کربلای فعلی ببیند. روزگاری در این کربلا، امام و معدود یارانش را ترور کردند، و امروز آنجا زیارتگاه میلیونها عاشق شده است و راه او به مراتب بیش از آن زمان شناخته شده و دنبال میشود و راه یزیدی بیش از پیش منفور شده است.
بشر امروز میتواند به راحتی با سیر و سفر فیزیکی، و البته توأم با نظاره و تدبر (سیر عقلی و علمی)، مشاهده کند که از اقوام و سنن جاهلی، با تمامی قدرتها و ادعاها چیزی باقی نمانده است، اما حرمت و توجه به انبیای الهی (اعم از حضرات موسی، عیسی و محمد صلوات الله علیهم اجمعین)، هر روز بیشتر و عمیقتر شده و میشود و ... .
نیازی نیست که انسان حتماً به مکانهایی برود که زمانی در آن عذابی چون زلزله یا باد صرصر نازل شده است. میتواند با نظاره (تعقل و تعمق) به شهر قم نیز برود و ببیند که چه بود و امروز در چه جایگاهی است و چرا؟ یا همینطور به مشهد مقدس و ... .
بشر میتواند به امریکا یا اروپای امروزی سفر کند و به غیر از دیدن بناها یا تمدن مادی که حاصل پیشرفت علم ابزاری است و نه حاصل کفر و الحاد، ببیند که در چه وضعیتی هستند و چگونه مبتلا به استدراج (عذاب تدریجی – در غفلت – که بدترین نوع عذاب است) شدهاند و حتی چگونه سنتها و ایسمهایی که به آنها تکیه میکردند، به سرعت نابود شده و میشود؟
د- نه آن موقع کسی گمان میکرد که قدرت فرعونی با موسایی چوب به دست فرو ریزد، نه دیروز کسی گمان میکرد که رژیم آهنین کمونیسم فرو ریزد، نه امروز خیلیها باور میکنند که امریکا فرو ریخته است و این کشور کاپیتالیسم، ورشکست شده است و این رژیم لیبرال دموکراسی، بدترین دیکتاتور جهان فعلی شده و سیر نزولی و فنای خود را به سرعت طی میکند. اما اسلام مظلوم و مستضغف نگهداشته شده، روز به روز قدرتمندتر میگردد.
کلمات کلیدی:
قرآن