س 797 - چطور می‌توان شبهۀ قتل عمد توسط حضرت موسی(ع) را با استناد به خود آیات قرآن برای کسی که این شبهه را مطرح کرده توضیح داد؟!

پایگاه پاسخگویی به سؤالات و شبهات (ایکس - شبهه):

همیشه برای بیشتر دانستن خودتان بپرسید، نه برای پاسخ به شبهه‌افکنان؛ که در بسیاری از موارد، اصلاً نباید اهمیت و پاسخ داد.

خداوند متعال، خود در قرآن کریم فرمود که در قرآن مجید، آیات متشابهی وجود دارد که باید به محکمات برگردانده شوند و فقط آنان که قلوب‌شان بیمار می‌باشد، از این متشابهات پیروی می‌کنند تا تردید، تشکیک و انحراف (فتنه) ایجاد کنند؛ اما اهل علم می‌دانند که چون کلام خداوند است، حتماً علیمانه، حکیمانه و به حق می‌باشد:

«هُوَ الَّذِي أَنْزَلَ عَلَيْكَ الْكِتَابَ مِنْهُ آيَاتٌ مُحْكَمَاتٌ هُنَّ أُمُّ الْكِتَابِ وَأُخَرُ مُتَشَابِهَاتٌ فَأَمَّا الَّذِينَ فِي قُلُوبِهِمْ زَيْغٌ فَيَتَّبِعُونَ مَا تَشَابَهَ مِنْهُ ابْتِغَاءَ الْفِتْنَةِ وَابْتِغَاءَ تَأْوِيلِهِ وَمَا يَعْلَمُ تَأْوِيلَهُ إِلَّا اللَّهُ وَالرَّاسِخُونَ فِي الْعِلْمِ يَقُولُونَ آمَنَّا بِهِ كُلٌّ مِنْ عِنْدِ رَبِّنَا وَمَا يَذَّكَّرُ إِلَّا أُولُو الْأَلْبَابِ» (آل عمران، 7)

- او كسی است كه اين كتاب (آسمانی) را بر تو نازل كرد، كه قسمتی از آن، آيات «محكم» (صريح و روشن) است، كه اساس اين كتاب می‏باشد؛ (و هر گونه پيچيدگي در آيات ديگر، با مراجعه به اينها، بر طرف میگردد). و قسمتي از آن، «متشابه» است. اما آنها كه در قلوبشان انحراف است، به دنبال متشابهات‌اند، تا فتنه‏ انگيزی كنند (و مردم را گمراه سازند)، و تفسير (نادرستي) برای آن می‏طلبند؛ در حالی كه تفسير آنها را، جز خدا و راسخان در علم، نمی‏دانند. (آنها كه به دنبال فهم و درك اسرار همه آيات قرآن در پرتو علم و دانش الهي) می‏گويند: «ما به همه آن ايمان آورديم، همه از طرف پروردگار ماست.» و جز صاحبان عقل، متذكر نمی‏شوند (و اين حقيقت را درك نمی‏كنند).

مقصود از آیات «متشابه»، آیات شبهه برانگیز نمی‌باشد، بلکه تشابه، همان شبیه بودن است و متشابه در آیات قرآن کریم، به آیاتی گفته می‌شود که می‌توان معانی و محتملات متفاوتی را بر آن حمل نمود؛ لذا برای فهم و درک درست، حتماً باید به محکمات قرآن کریم ارجاع داده شوند. مثل آن که بدانیم، پیامبران، هیچ گاه مرتکب معصیت نشده‌اند و فعل حرام انجام نداده‌اند، چه رسد به «قتل عمد»، اگر چه برخی «ترک اولی» داشتند که گناه نمی‌باشد.

● - بنابر این، برای کسی که قرآن مجید را به عنوان کلام الله و وحی قبول ندارد؛ پاسخ قرآنی نیز هیچ فایده‌ای ندارد و همانطور که به آیۀ مربوطه جهت ایجاد تشکیک و شبهه و وارد نمودن اشکال استناد نموده، برای پاسخ قرآنی نیز بهانه‌های دیگری می‌آورد!

اما، کسی که به خداوند سبحان، نبوت و رسالت و نیز قرآن مجید باور و ایمان دارد و می‌داند همه حق است؛ باید آیات را با دقت، تأمل، تفکر و تعقل بخواند و پیرامون موضوع مورد نظرش نیز مطالعه و تحقیق نماید تا حقایق برایش روشن‌تر گردند.

صدور حکم قتل عمد

ابتدا باید دقت و پرسیده شود که بر چه اساسی حکم قطعی «قتل عمد» برای این حادثه صادر نموده‌اند؟! آیا فقط به خاطر عدم آگاهی و ضعف دقت می‌باشد، یا دشمنی و بغض و نیز لجاجت سبب شده تا این واژه را به کار برند، تا به بهانۀ پرسش، القا کند که پیامبر خدا نه تنها از عصمت برخوردار نبوده، بلکه مرتکب قتل عمد نیز شده است!

ماجرا

اگر شبهه‌افکن و هم چنین پاسخگو، می‌خواهند به آیات قرآن مجید استناد کنند، ماجرا در کلام وحی چنین تشریح شده که حضرت موسی علیه السلام به مرتبۀ رشد رسید و چون مُحسن بود، خداوند متعال به او حکمت و علم عطا نمود، اما هنوز به پیامبر مبعوث نشده بود.

او روزی از قصر فرعون که خارج از شهر بود، وارد شهر شد و دید که دو نفر با هم نزاع می‌کنند؛ یکی از طرفداران و دیگری از دشمنان وی بود. از آنجا که ایشان هنوز مبعوث نشده بودند، طرفداران همان سبطیان بودند که به مصر هجرت کرده بودند یا آورده شده بودند و به بردگی کشانده شده بودند؛ و دشمنان، همان قبطیان و طرفداران فرعون بودند.

آن که از طرفداران بود، از حضرت کمک خواست. حضرت برای جداسازی وارد معرکه شد [و معلوم است که آن دشمن، به ایشان نیز حمله‌ور شده بود، چرا که ایشان نیز از سبطیان محسوب می‌شدند]، لذا حضرت با کف دست یا مشت، ضربۀ محکمی به او زد تا دورش سازد، اما همین ضربه، سبب مرگ او شد. (القصص، 15)

بنابر این، ضربه‌ای که حضرت موسی علیه السلام زد، نه تنها به قصد قتل نبود، بلکه در دفاع از خودش و آن دیگری بوده است و مرگ مضروب اتفاقی بوده است. حال طبق کدام قانون و بر اساس چه حکمی، این حادثه «قتل عمد» محسوب می‌گردد؟!

*- اگر می‌خواهند به آیات قرآن کریم استناد کنند، باید آیۀ بعد را نیز بخوانند که حضرت استغفار نمود و خداوند نیز پذیرفت؛ در حالی که اگر «قتل عمد» بود، حق الناس بود و مکافات قصاص یا دیه داشت و خداوند متعال استغفارش را نمی‌پذیرفت؛ چنان که حضرت نیز در استغفارش، این واقعه را ظلم به خودش برشمرد، نه ظلم به دیگری:

«قَالَ رَبِّ إِنِّي ظَلَمْتُ نَفْسِي فَاغْفِرْ لِي فَغَفَرَ لَهُ إِنَّهُ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحِيمُ» (القصص، 16)

- [حضرت موسی] گفت: پروردگارا! من به خويشتن ستم كردم، مرا ببخش؛ خداوند او را بخشيد كه او غفور و رحيم است.

مشارکت و هم‌افزایی - پرسش و نشانی پیوند پاسخ، جهت ارسال و انتشار؛ متشکریم.

پرسش:

چطور می‌توان شبهۀ قتل عمد توسط حضرت موسی(ع) را با استناد به خود آیات قرآن برای کسی که این شبهه را مطرح کرده توضیح داد؟!

پاسخ (نشانی پیوند):

https://www.x-shobhe.com/shortanswer/12999.html

 

 

 

کلمات کلیدی:  پاسخ های کوتاه   سوره قصص