پایگاه پاسخگویی به سؤالات و شبهات (ایکس – شبهه): متن و ترجمه‌ی آیه‌ی مورد پرسش، به شرح زیر می‌باشد:

«وَهُوَ الَّذِي خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ فِي سِتَّةِ أَيَّامٍ وَكَانَ عَرْشُهُ عَلَى الْمَاءِ لِيَبْلُوَكُمْ أَيُّكُمْ أَحْسَنُ عَمَلًا وَلَئِنْ قُلْتَ إِنَّكُمْ مَبْعُوثُونَ مِنْ بَعْدِ الْمَوْتِ لَيَقُولَنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا إِنْ هَذَا إِلَّا سِحْرٌ مُبِينٌ» (هود علیه السلام، 7)

ترجمه: او کسی است که آسمانها و زمین را در شش روز [= شش دوران‌] آفرید؛ و عرش (حکومت) او، بر آب قرار داشت؛ (بخاطر این آفرید) تا شما را بیازماید که کدامیک عمل‌تان بهتر است! و اگر (به آنها) بگویی: «شما بعد از مرگ، برانگیخته می‌شوید! «، مسلّماً» کافران می‌گویند: «این سحری آشکار است» 

بنابراین، اگر آیه را کامل بخوانیم، متوجه می‌شویم که هرگز نفرمود که «خداوند عرشش بر آب است و شما را بدینوسیله آزمایش می‌نماید»، بلکه به دوران شش گانه‌‌ی خلقت آسمان‌ها و زمین و سپس قرار گرفتن عرش بر آّب اشاره نمود و فرمود خلقت این همه، برای این است که آدمی، با برخوردای از مواهب و نعمات خدادای چون: روح، جسم، عقل، قلب، اختیار، اراده، انتخاب، عمل، علم، وحی، معلمان و هادیان از اهل عصمت و اولیای الهی، و امکان برخورداری از علم و حکمت، درست تربیت شود، و از امکانات فراهم آمده برای به فعلیت رساندن استعدادهای کمالیه‌اش، تا حد خلیفة الهی استفاده نماید و در این میان نیز معلوم شود که چه کسی بهتر عمل می‌کند؟ یعنی چه کسی کامل‌تر می‌شود؟ چه کسی از این نعمات درست استفاده می‌نماید؛ و چه کسی فقط تابع نفس حیوانی [شهوت و غضب حیوانی] گردیده و به وادی آدمیت، گام نمی‌گذارد.

بنابراین، آیه قصد دارد بفماند که نه تنها آسمان‌ها، زمین و حتی عرش خدا برای زیبابیی یا تفریح خلق نشده‌اند، بلکه بفهماند که همه برای حیات بشر خلق شده‌اند و البته حیات بشر نیز پوچ، بیهوده، بی‌هدف و باطل نبوده و به غایت و سرانجامی می‌رسد؛ و البته این فقط برخوردارن از قلب سلیم، عقل سالم (= مخ، تفکر) هستند که با دیدن این آیات (نشانه‌ها در خلقت)، به این حقایق پی می‌برند:

«إِنَّ فِي خَلْقِ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَاخْتِلَافِ اللَّيْلِ وَالنَّهَارِ لَآيَاتٍ لِأُولِي الْأَلْبَابِ * الَّذِينَ يَذْكُرُونَ اللَّهَ قِيَامًا وَقُعُودًا وَعَلَى جُنُوبِهِمْ وَيَتَفَكَّرُونَ فِي خَلْقِ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ رَبَّنَا مَا خَلَقْتَ هَذَا بَاطِلًا سُبْحَانَكَ فَقِنَا عَذَابَ النَّارِ» (آل عمران، 191)

ترجمه:  مسلماً در آفرینش آسمان‌ها و زمین، و آمد و رفت شب و روز، نشانه‌های (روشنی) برای خردمندان است * همانها که خدا را در حال ایستاده و نشسته، و آنگاه که بر پهلو خوابیده‌اند، یاد می‌کنند؛ و در اسرار آفرینش آسمانها و زمین می‌اندیشند؛ (و می‌گویند:) بار الها! اینها را بیهوده نیافریده‌ای! منزهی تو! ما را از عذاب آتش، نگاه دار!

عرش:

"عرش خدا" یعنی محل ظهور سلطنت و استقرار پادشاهی [سلطه، حکومت و حکمرانی] خداوند متعال، چنان که لفظ کنایه‌ای "عرش سلطنت"، برای حکومت‌های دنیایی نیز استفاده می‌شود و در حدیث فرمود: «أَنَّ قَلْبَ الْمُؤْمِنِ عَرْشُ الرَّحْمَن – به درستی که قلب مؤمن، عرش خدای رحمان است / بحارالأنوار، ج55، ص39 »، یعنی جایگاه استقرار حکومت و حکمرانی خداوند متعال، قلب مؤمن است، آنجا فقط خدای رحمان حکومت دارد. از این رو، از عرشی که بر آب است را به دلی که بر "اشک" استوار و زنده است نیز تعبیر نموده‌اند.

در هر حال، تدبیر تمامی امور زمین و آسمان‌ها و هر چه در آن است، از ناحیه‌ی اراده و مشیت الهی، به عرش می‌رسد و از آنجا به هر کجا نزول می‌یابد؛ و مایه‌ی حیات در زمین و آسمان‌ها نیز "آب" بیان شده است.

آّب:

هر چه در زمین هست، از قرآن کریم گرفته، تا نماز و یا اشیا و عناصری چون آب، مخازنی در آسمان‌ها دارد که مرتبه‌ی نزولی‌اش و آن نیز بر اساس اندازه‌های معین و معلوم [علمی]، که به آن مقدرات گفته می‌شود، به زمین می‌رسد، چنان که فرمود: « وَإِنْ مِنْ شَيْءٍ إِلَّا عِنْدَنَا خَزَائِنُهُ وَمَا نُنَزِّلُهُ إِلَّا بِقَدَرٍ مَعْلُومٍ - و هر چه هست، خزينه‌هاى آن نزد ماست و ما آن را جز به اندازه‌ى معين (معلوم) نازل نمى‌كنيم / الحجر، 21».

بنابراین، مقصود از "آّب" در تمامی آیات قرآنی، الزاماً آن آبی که از ترکیب اکسیژن و ئیدروژن تشکیل شده نمی‌باشد و قطعاً نه آسمان‌ها روی چنین آبی استوار است و نه عرش الهی!

در قرآن کریم، یکجا سخن از همین آب زمینی است، که آن را از آسمان فرو می‌فرستد و سبب رویش گیاهان می‌گردد « فَأَنْزَلْنَا بِهِ الْمَاءَ فَأَخْرَجْنَا بِهِ مِنْ كُلِّ الثَّمَرَاتِ - و از آن (ابرها) آّب (باران) فرود آوريم و از هر گونه ميوه‌اى [از خاك] برآوريم / الأعراف، 57» - یک جا به بارانی اشاره دارد که زمین مرده را زنده می‌کند، یکجای دیگر به بارانی اشاره دارد که شهرهای مُرده را زنده می‌کند – در یک آیه به آبی اشاره دارد که از چشمه ‌می‌جوشد، در آیه‌ای می‌فرماید که بشر را از آب خلق نموده است – در آیه‌ای می‌فرماید که ریشه حیات "آّب" است و در آیه‌ی دیگری به آبی اشاره دارد که سبب پیوند قلوب مؤمنان می‌گردد و در آیه‌ای به آبی اشاره دارد که اگر یک روز صبح ببینید که به زمین فرو رفته است، دیگر جز خداوند متعال، کسی قدرت بازگرداندن او را به شما ندارد!

«قُلْ أَرَأَيْتُمْ إِنْ أَصْبَحَ مَاؤُكُمْ غَوْرًا فَمَنْ يَأْتِيكُمْ بِمَاءٍ مَعِينٍ» (المُلک، 30)

ترجمه: بگو: به من خبر دهيد، اگر آب شما [در زمين‌] فرو رود، چه كسى آب روان برايتان خواهد آورد؟

"ماء مَعین"، یعنی آب روان در زمین، آب هم که مایه‌ی حیات است و در روایات وارد شده که « مَاءٍ مَعِين »، از القاب امام زمان، حضرت مهدی عیله اسلام، عجّ الله تعالی فرجه الشریف می‌باشد.

حضرت امام باقر علیه السلام، در خصوص این آیه فرمودند: « آين آيه درباره امام قائم (علیه السلام) نازل شده است ...؛ اگر امامتان از شما غايب گردد و ندانيد کجاست چه کسى براى شما امام مى‌فرستد که اخبار زمين و آسمان و حلال و حرام خدا را براى شما بياورد؟ سپس فرمودند: سوگند به خدا، تأويل اين آيه نيامده و سرانجام خواهد آمد» (تفسيرنورا لثقلين ج5 ص 387).

بنابراین، زمین، آسمان‌ها، هر چه در آنهاست، عرش خدا که اریکه‌ی قدرت و سلطنت اوست، انبیا، رسولان، کتب آسمانی (وحی) و ...، همه برای این است که آدمی در زمین ساخته شود، رشد نموده و به کمال برسد و در آخر نیز "معلوم" شود که چه کسی در چه رتبه‌ و درجه‌ای قرار گرفته است؛ به مقصد راه خود و نتیجه‌ی اتخاذ مواضع و عملکردهای خودش برسد.

عرش روی آّب:

از سویی طبق آیات قرآن کریم و احادیث، "آب" سرمنشأ خلقت و مایه‌ی حیات بیان شده است، و از سویی دیگر باز هم طبق احادیث، خلق اول، نور وجود حضرات محمد و علی و سپس آل ایشان علیهم السلام می‌باشد.

امام باقر (علیه السلام) در تفسیر، یا بهتر بگوییم که تأویلِ آیه‌ی شریف (وَینَزِّلُ عَلَیكُمْ مِنَ السَّمَاءِ مَاءً لِیطَهِّرَكُمْ بِهِ ...) فرمودند: «منظور از «ماء»، امیرالمؤمنین علی (علیه السلام) است» (بحارالأنوار، ج36، ص 176)

امام رضا علیه السلام، در آن حدیث معروف در شأن امامت و امام، فرمودند: « اَلْمَاءُ اَلْعَذْبُ عَلَى اَلظَّمَاءِ وَ اَلنُّورُ اَلدَّالُّ عَلَى اَلْهُدَى – امام آب گوارای زمان تشنگی و نور هدایت است» (المناقب , جلد 1 , صفحه 246)

●- پس عرش خدا روی آب است و مردم به آن نیز امتحان می‌شوند.

مشارکت و هم افزایی (پرسش و نشانی لینک پاسخ)، جهت ارسال به دوستان در فضای مجازی   .

پرسش:

در آیه‌ی هفت از سوره‌ی هود، می‌فرماید: «خدا عرشش بر آب است و شما را با این مسئله آزمایش می‌کند»، میشه توضیح بدید یعنی چی‌؟

پاسخ:

http://www.x-shobhe.com/shobhe/9820.html

 

 پیوستن و پیگیری در پیام‌رسان‌ها:

 

 

  

       

 

کلمات کلیدی:  قرآن   سوره هود