پایگاه پاسخگویی به سؤالات و شبهات (ایکس - شبهه):

حالا اگر کار خوبی را بد تشخیص دادند و از انجام آن سر باز زدند و یا کار بدی را خوب تشخیص دادند و به انجام آن مبادرت ورزیدند، چه می‌شود؟! اگر کسی شناخت، باور و ایمانی نسبت به توحید و معاد و دین خدا نباشد، چه تضمیمی برای انجام کار خوب و اجتناب از کار بد وجود دارد؟!

دانستن کار خوب و کار بد، یک مقوله است که از سنخ علم و آگاهی می‌باشد، اما تقید به انجام عمل خوب و ترک کار بد، مقولۀ دیگری می‌باشد که مستلزم ایمان می‌باشد.

بر این شبهه‌ای که با یک ادعا القاء می‌شود، چندین اشکال اساسی وارد است که به برخی باید پاسخ تشریحی داد و به برخی دیگر می‌توان با طرح پرسشی دیگر پاسخ داد.

1- بی‌تردید گویندگان و مدعیان، اصلاً نمی‌دانند که «دین» یعنی چه و چیست؟! آنها نمی‌دانند که هیچ کسی در این عالَم بی‌دین نیست؛ حتی کفار هم دین دارند و همین روشی که می‌گویند، خودش یک «دین» است.

2- مقصود آنها از «نیاز نداشتن به دین»، فقط راجع به «دین خدا - اسلام» می‌باشد! می‌گویند: «اسلام را کنار بگذار و هر دین دیگری را که می‌خواهی جایگزین نما»! چرا که هدف نهایی «حذف خداباوری در اندیشه‌ها و باورها و گرایشات» مردم می‌باشد و تلاش برای این حذف نیز با اهداف سیاسی جهت استیلایِ «ولایت طاغوت» صورت می‌پذیرد. وگرنه برای آنها فرقی ندارد که مردم چه کسی را می‌پرستند و کدام دین را برمی گزینند!

3- این ادعا، مبتنی بر «خودمان می‌دانیم» می‌باشد که بسیار جاهلانه و متکبرانه می‌باشد! آدمی از کجا می‌داند و چقدر می‌داند؟! بله؛ خداوند سبحان، حسن و قبح ذاتی افعال را در فطرت آدمی نهادینه نموده است و عقل نیز آنها را تصدیق می‌کند؛ مثل آن که هر کسی می‌داند کمک به نیازمندان خوب است و خیانت و جنایت بد است؛ اما آیا می‌گونید: «چون خدا به ما عقل و فطرت داده، دیگر نیازی به خودش، دینش و هدایتش نداریم؟!» دیگر آن که، آدمی چه کند که عقلش تعطیل نشود و پرده‌های ضخیم بر فطرتش نیفتد؟!

4- تعریف مصداق «خوب و بد» در افراد، متناسب با اهداف و منافع‌شان متغیر می‌باشد. به عنوان مثال: «چرا خیانت، جنایت، چپاول و ظلم به دیگران، برای دنیاگرا و کسی که جز همین چند سال عمر را باور ندارد، بد باشد؟! چرا زنا، حتی با محارم خود و ناموس دیگران، و همجنس‌بازی بد باشد؟! چرا در تعاملات اقتصادی، «ربا» که به حسب ظاهر سود بیشتر و راحت‌تری دارد، بد باشد؟! - چرا دروغ و تهمت و شایعه‌پراکنی، برای رسیدن به اهداف بد باشد؟! و متقابلاً چرا راستی و درستی، هر چند به حسب ظاهر به ضرر انسان تمام شود، خوب باشد - چرا یاری نیازمندان، در حالی که از اموال شخصی می‌کاهد، خوب باشد و چرا دفاع از کشور، ملّت و سرمایه‌های مادی و معنویِ ملت، حتی تا پای جان، خوب باشد؟!

شاید بسیاری از کفار و مشرکین نیز برخی از این اصول را بر اساس ندای فطرت و یا حکم عقل در منافع شخصی، انجام دهند، اما با توجه به هدف آنها که دنیا و متاع دنیا و لذت در زندگی محدود دنیاست، هیچ منطقی ندارد؛ لذا نه تنها سست است، بلکه «خوب و بد» را در شرایط گوناگون به نفع خودشان تغییر می‌دهند!

●- این که شاهدیم امروزه در اندیشه‌های غرب، عقل تعطیل می‌شود، ارزش و ضد ارزش‌ها، همه قراردادی و اعتباری شمرده می‌شوند و در اصل مساوی قلمداد می‌گردند، نظامات سلطه و ایادی آنها، هرگونه ظلم و جنایتی را حق خود می‌دانند و رذایل اخلاقی و رفتاری را خوب جلوه می‌دهند و متقابلاً مخالفان سلطه و ربوبیت خود را تروریست می‌نامند و کشتار آنها را جایز و حق خود می‌شمارند و ...، همه ریشه در همین «من‌گرایی» و اصالت فرد «اومانیسم» دارد که کمال آدمی را در منفعت و لذت شخصی تعریف می‌کند!

پرسش:

الف - می‌گویند: «خودمان خوب و بد را می‌شناسیم و تشخیص می‌دهیم و عمل می‌کنیم، پس دیگر نیازی به دین نداریم!»؛ می‌پرسیم:

*- آیا خداشناسی و خداپرستی و پیروی از دین خدا، خوب است و یا بد؟ از کجا تشخیص دادید که بد است و چه دلایلی برای اثباتش دارید؟! در حالی که عقل تصدیق می‌کند و فطرت بدان می‌کشاند؟!

*- چرا خودتان را آنقدر عاقل، عالِم و حکیم فرض نمودید که گمان دارید هر خوب و بدی را خودتان می‌شناسید و تشخیص می‌دهد و به چه دلیل گمان دارید آنقدر تزکیه شده‌اید که به خوبی‌ها عمل نموده و از بدی‌ها اجتناب می‌ورزید؟!

ب - خوب و بدی که شما می‌شناسید، یا بر اساس فطرت و تصدیق عقل است، و یا مبتنی بر هوای نفسِ حیوانی؛ اگر مدعی هستید که منطبق با ندای فطرت و بر اساس حکم عقل می‌باشد، آیا این داده‌های الهی، هر دو بر خداشناسی، خداپرستی، خدا دوستی و بندگی او گواهی نمی‌دهند؟!

ج - چرا باید کاری را خوب تشخیص بدهیم و به انجام برسانیم و کاری را بد تشخیص دهیم و از آن اجتناب نماییم؟! اگر آخرتی در کار نباشد که این دو مساوی هستند و اگر آخرتی باشد [که هست]، چگونه بشناسیم و راه سالم و موفق رسیدن به حیات اخروی را بدانیم و بپیماییم، آیا به غیر از «دین خدا»، کتاب شناخت و نقشۀ راه و معلمان و مربیان دیگری داریم؟!

*- کسی که خداپرست نباشد، حتماً به غیر از خداوند سبحان را بندگی می‌کند، و کسی که خوب و بد را از دین خدا نشناسد، حتماً دیگران برایش تبیین و وضع می‌کنند و قوانین خود را به زور و یا با فریب، القا و تحمیل می‌کنند!

عمل‌زدگی

«عمل زدگی - پراگماتیسم»، تمامی استعدادهای انسانی را شکوفا نشده می‌خشکاند و تمامی ارزش‌های والای انسانی را از بین می‌برد و او را به یک دستگاهِ کاری (ماشین) و یا در نهایت یک حیوان مبدل می‌سازد!

متأسفانه این اندیشه و بینش نادرست، از همان ابتدا به اندیشه، بینش و فرهنگ رفتای مسلمانان نیز نفوذ کرد و این نفوذ هم چنان ادامه دارد! این گروه، با خدا و بندگی خدا، به شکل فردی، چرتکه‌ای و کیلویی برخورد می‌کنند؛ گمان می‌کنند که اگر دائم نماز بخوانند، هر روز روزه بگیرند، فلان ذکر را بیشتر بگویند و مکرر به حجّ و زیارت بروند و ...، مستقیم به بهشت برده می‌شوند! اما خداوند متعال می‌فرماید که بهشت جایگاه «انسان خوب» با «عمل خوب» می‌باشد و شرط انسان رشد یافته شدن، ابتدا شناخت و ایمان است و سپس انجام اوامر الهی و اجتناب از نواهی الهی در تمامی شئون فردی و اجتماعی، یعنی همان «عمل صالح» می‌باشد.

«مَنْ عَمِلَ صَالِحًا مِنْ ذَكَرٍ أَوْ أُنْثَى وَهُوَ مُؤْمِنٌ فَلَنُحْيِيَنَّهُ حَيَاةً طَيِّبَةً وَلَنَجْزِيَنَّهُمْ أَجْرَهُمْ بِأَحْسَنِ مَا كَانُوا يَعْمَلُونَ» (النّحل، 97)

- هر كس از مرد يا زن كار شايسته كند و مؤمن باشد قطعاَ او را با زندگى پاكيزه‏‌اى حيات [حقيقى] بخشيم و مسلماَ به آنان بهتر از آنچه انجام مى‏‌دادند پاداش خواهيم داد.

●- بنابراین، نه تنها سرآمد «عمل خوب»، همان شناخت، ایمان و بندگی خداوند سبحان می‌باشد که با پیروی دینش محقق می‌گردد، بلکه صرف عمل نیز انسان را به بالندگی، رشد و کمال نمی‌رساند.

گیاهان و حیوانات، هیچ کدام عمل بدی انجام نمی‌دهند، یک گروه بر اساس قوانین طبیعت رشد می‌کنند و گروه دیگر بر اساس غریزه عمل می‌نمایند. گرگ مبتنی بر غریزه‌اش می‌درّد و روباه نیز بر اساس غریزه‌اش حیله (چاره‌اندیشی برای فریب طعمه) می‌کند و هیچ کدام هم کار بدی نمی‌کنند.

حیوانات رفتارهایی دارند که نه تنها از نظر انسان خوب است، بلکه فضیلت نیز به حساب می‌آیند؛ مثل آن که برای خود جفت می‌یابند - لانه‌سازی و خانه‌سازی می‌کنند - برای خود و حتی خانوادۀ خود، حریم تخصیص می‌دهند - تا پای جان از این حریم حفاظت می‌کنند و با دشمنان نفوذی می‌جنگند - و برخی چون سگ، به اربابان خود وفادارند و به آنها خدمت می‌کنند و از اموال آنان نیز محافظت می‌کنند و یا چون باز شکاری، شکار را به صاحبش می‌رسانند و ...؛ حال فرق انسانی که فقط به «کار خوب» بسنده می‌کند و هیچ شناخت و اعتقادی به توحید و معاد ندارد و به دین خدا نمی‌گرود و تبعیت نمی‌کند، با این گیاهان و حیوانات چیست؟! او نیز یک زندگی نباتی و حیوانی را پشت سر می‌گذارد!

●- از این‌رو، تعریف کفار از انسان، به غیر از نوعی حیوانی که ناطق است، روی دو پا راه می‌رود، شعور بیشتری دارد و ابزارساز می‌باشد نیست؛ و البته خداوند متعال نیز می‌فرماید که این گروه، همراه با رشد نباتی، رشد حیوانی نیز یافته‌اند، اما هرگز قدم در عرصۀ حیات انسانی [حیات معقول] نگذاشته‌اند، لذا حیوانات و بلکه پست‌تر می‌باشند:

«وَلَقَدْ ذَرَأْنَا لِجَهَنَّمَ كَثِيرًا مِنَ الْجِنِّ وَالْإِنْسِ لَهُمْ قُلُوبٌ لَا يَفْقَهُونَ بِهَا وَلَهُمْ أَعْيُنٌ لَا يُبْصِرُونَ بِهَا وَلَهُمْ آذَانٌ لَا يَسْمَعُونَ بِهَا أُولَئِكَ كَالْأَنْعَامِ بَلْ هُمْ أَضَلُّ أُولَئِكَ هُمُ الْغَافِلُونَ» (الأعراف، 179)

- و در حقيقت بسيارى از جنيان و آدميان را براى دوزخ آفريده‏ ايم [چرا كه] دلهايى دارند كه با آن [حقايق را] دريافت نمى‌كنند و چشمانى دارند كه با آنها نمى‌‏بينند و گوشهايى دارند كه با آنها نمى‌‏شنوند آنان همانند چهارپايان بلكه گمراه‌ترند [آرى] آنها همان غافل‏ماندگانند.

دین خدا

بنابر این، «دین خدا - اسلام عزیز»، پیش و بیش از آن که دین تشریع کار خوب و کار بد باشد، دین اصلاح جهان‌بینی - دین خداشناسی، معادشناسی، انسان‌شناسی، جامعه‌شناسی، اخلاق ... و شناخت حقایق عالَم هستی می‌باشد؛ اگر چه «کار خوب و کار بد» نیز همان است که او اصولش را در عقل و فطرت (قلب) نهادینه نموده و تشریح و تشریعش را در «دین» بیان نموده است و کارکردها (اعمال) خوب بی‌دینان، شاید در دنیا منافعی نصیب آنها کند، اما به درد حیات اخروی و جاویدان آنها نمی‌خورد، چرا که کار را برای متاع دنیا انجام داده‌اند و چیزی برای آخرت نفرستاده‌اند، لذا کارشان در این دنیای فانی، به فنا می‌رود [حبط می‌شود] و این عادلانه‌ترین نتیجه و جزاست.

«وَالَّذِينَ كَذَّبُوا بِآيَاتِنَا وَلِقَاءِ الْآخِرَةِ حَبِطَتْ أَعْمَالُهُمْ هَلْ يُجْزَوْنَ إِلَّا مَا كَانُوا يَعْمَلُونَ» (الأعراف، 147)

- و كسانی كه آيات ما و لقای رستاخيز را تكذيب (و انكار) كنند، اعمالشان نابود می‌گردد؛ آيا جز آنچه را عمل كرده‏‌اند جزا (کیفر) داده می‌شوند؟

●- پس دین خدا، فقط برای تبیین اعمال خوب و بد در دنیا نمی‌باشد، بلکه دینِ مبدأ و مقصد شناسی و تنها راه انسان شدن، رسیدن به رشد، کمال و سعادت در دنیا و البته حیات ابدی می‌باشد.

مشارکت و هم‌افزایی - پرسش و نشانی پیوند پاسخ، جهت ارسال و انتشار؛ متشکریم.

پرسش:

می‌گویند: «ما کارهایی را خوب می‌دانیم و انجام می‌دهیم و کارهایی را نیز بد می‌دانیم و انجام نمی‌دهیم؛ دیگر چه لزومی به دین و پیروی از آن می‌ماند؟»

پاسخ (نشانی پیوند):

https://www.x-shobhe.com/belief/12632.html 

 

 

 

کلمات کلیدی:  اعتقادی