پایگاه پاسخگویی به سؤالات و شبهات (ایکس - شبهه):

در این که قرآن کریم، در ماه مبارک رمضان و شب قدر بر قلب مبارک پیامبر اکرم صلوات الله علیه و آله نازل گردید، اما ایشان در 27 رجب مبعوث گردیدند، هیچ تردیدی وجود ندارد؛ چنان که در حدود سه سال دعوت پنهانی نیز تردیدی وجود ندارد، تا این که با نزول آیۀ «وَأَنْذِرْ عَشِيرَتَكَ الْأَقْرَبِينَ - و خويشان نزديكت را هشدار ده» (الشعراء، 214)، ایشان بزرگان از اقوام را دعوت نمود و ضمن دعوت به توحید و دوری از هر گونه شرک، تذکر و هشدار، اعلام نمودند که هر کس دعوت مرا بپذیرد و ...، وصی من است و فقط امیرالمؤمنین علیه السلام که در آن زمان ده سال بیشتر نداشتند، پاسخ مثبت دادند.

پس از آن مدت، دعوت عمومی (علنی نمودن نبوت و رسالت) با نزول این دو آیۀ آغاز گردید:

«فَاصْدَعْ بِمَا تُؤْمَرُ وَأَعْرِضْ عَنِ الْمُشْرِكِينَ * إِنَّا كَفَيْنَاكَ الْمُسْتَهْزِئِينَ» (الحجر، 94 و 95)

- آشكارا آنچه را ماموريت داری بيان كن و از مشركان روی گردان * ما شرّ استهزا كنندگان را از تو دفع خواهيم كرد.

برخی گفته‌اند: دعوت علنی، پس از سه سال، با همان آیۀ «وَأَنْذِرْ عَشِيرَتَكَ الْأَقْرَبِينَ‌» شروع شد که اشکالی به اصل بحث وارد نمی‌سازد.

الف - این که آیۀ ابلاغ در ابتدای بعثت نزول یافته باشد، دروغی است که «بنی عباس» ساختند و رواج دادند تا بر علویان برتری یابند و البته شبهه‌افکنان در فضای مجازی، می‌گردند و شبهات مطروحه در تاریخ را پیدا می‌کنند و دوباره مطرح می‌سازند!

ب - این نقل جعلی، خبر واحدی در برابر احادیث متواتر از شیعه و سنّی می‌باشد که زمان نزول آیه را در حجة الواع اعلام نموده‌اند.

پ - حجة الوداع، دو یا سه ماه پیش از رحلت رسول اکرم صلوات الله علیه و آله واقع شده است.

ت - پیامبر اکرم صلوات الله علیه و آله، در خطبۀ غدیر که در منابع معتبر شیعه و سنّی درج شده، تأکید نمودند:

«لاإِلاهَ إِلاَّهُوَ - لاَنَّهُ قَدْأَعْلَمَنی أَنِّی إِنْ لَمْ أُبَلِّغْ ما أَنْزَلَ إِلَی (فی حَقِّ عَلِی) فَما بَلَّغْتُ رِسالَتَهُ، وَقَدْ ضَمِنَ لی تَبارَکَ وَتَعالَی الْعِصْمَةَ (مِنَ النّاسِ) وَ هُوَالله الْکافِی الْکَریمُ.‌»

- إلهی جز او نیست - همانا اعلام فرموده که اگر آن چه (درباره ی علی) نازل کرده به مردم نرسانم، وظیفه رسالتش را انجام نداده‌ام؛ و خداوند تبارک و تعالی امنیت از [آزار] مردم را برایم تضمین کرده و البته که او بسنده و بخشنده است.

«فَأَوْحی إِلَی: (بِسْمِ الله الرَّحْمانِ الرَّحیمِ، یا أَیُهَاالرَّسُولُ بَلِّغْ ما أُنْزِلَ إِلَیْکَ مِنْ رَبِّکَ - فی عَلِی یَعْنی فِی الْخِلاَفَةِ لِعَلِی بْنِ أَبی طالِبٍ - وَإِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَما بَلَّغْتَ رِسالَتَهُ وَالله یَعْصِمُکَ مِنَ النّاسِ)»

- پس، به من وحی نمود: «بِسْمِ الله الرَّحْمانِ الرَّحیمِ - ای رسول (فرستادۀ ما)! آن چه از سوی پروردگارت درباری علی و خلافت او بر تو فرود آمده بر مردم ابلاغ کن، وگرنه رسالت خداوندی را به انجام نرسانده‌ای؛ و او تو را از آسیب مردمان نگاه می‌دارد‌»

سند روایی

اگر چه برای ما، آن چه اهل عصمت علیهم السلام فرموده‌اند حجّیت و قطعیت دارد و هیچ نیاز و ضرورتی به ارائه سند از منابع اهل سنّت وجود ندارد؛ اما گاه لازم است که برای اتمام حجّت بر همگان، به اقوال مشترک بین علمای مذاهب، استناد نمود.

●- از ابن عباس درباره این آیه نقل شده است:

«نَزَلَتْ فِي عَلِيٍّ(رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ) أَمَرَ النَّبِيُّ(صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَ سلّم) أَنْ يُبَلِّغَ فِيهِ فَأَخَذَ(عَلَيْهِ السَّلَامُ) بِيَدِ عَلِيٍّ وَ قَالَ: «مَنْ كُنْتُ مَوْلَاهُ فَعَلِيٌّ مَوْلَاهُ اللَّهُمَّ وَالِ مَنْ وَالاهُ وَ عَادِ مَنْ عَادَاهُ» (شواهد التنزيل لقواعد التفضيل - الكشف و البيان عن تفسير القرآن، به نقل از مسند احمد، ج 5، ص 370)

- این آیه درباره امام علی(علیه السلام) نازل شده و به پیامبر(صلی الله علیه وآله) امر شد تا آن را به مردم ابلاغ کند پس پیامبر(صلی الله علیه وآله) دست علی را گرفت و گفت: هر کس من مولای او هستم پس علی مولای اوست. خداوندا دوست بدار کسی را که او را یاری کند و دشمن بدار کسی را که با او دشمنی ورزد.

●- ابن مردويه از ابن مسعود نقل می‌کند: «[بخاطر نزول آیه ابلاغ درباره امام علی(علیه السلام) این آیه را] در زمان رسول الله(صلى الله عليه و سلم) این گونه قرائت می‌کردیم: «اى پيامبر! آنچه از طرف پروردگارت برتو نازل شده است، به طور كامل [به مردم] ابلاغ كن [و بگو که علی(علیه السلام) مولی و سرپرست مؤمنین می‌باشد]؛ و اگر چنين نكنى رسالت او را انجام نداده‌اى و خداوند تو را از [خطرات احتمالى] مردم حفظ مى‌كند‌» (الدر المنثور فى تفسير المأثور - إحقاق الحق و إزهاق الباطل، قاضى نور الله مرعشى‏، مكتبة آية الله المرعشي النجفي‏، قم، 1409 هـ ق‏، چاپ اول‏، ج ‏6، ص 351، به نقل از منابع متعدد اهل سنت.)

●- أبى سعيد خدري نقل می‌کند: «آیۀ «يا أَيُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ ما أُنْزِلَ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ» در روز غدیر خم و در شأن على بن أبى طالب بر پیامبر(صلى الله عليه وآله) نازل شد» (الدر المنثور فى تفسير المأثور، همان.)

●- و ... .

نکته:

با این نوع ایجاد تشکیک‌ها در شأن و زمان نزول آیۀ ابلاغ، هیچ خدشه‌ای به ولایت و امامت امیرالمؤمنین و امامان علیهم السلام وارد نمی‌شود، چرا که پیامبر اکرم صلوات الله علیه و آله، از همان ابتدای بعثت، ایشان را به عنوان: برادر، وصی، ولیّ امر و امام از جانب خداوند سبحان، خلیفة الله، باب علم پیامبر و ... معرفی نمودند و در روز غدیر خم، ضمن معرفی مجدد، از مردم بر ولایت، امامت و خلافت ایشان بیعت گرفتند.

 

 

کلمات کلیدی:  قرآن   آیات قرآن   ولایت (امام علی)