پایگاه پاسخگویی به سؤالات و شبهات (ایکس - شبهه):
نباید بدون شناخت از دین اسلام و مذهب تشیع از یک سو و بدون آگاهی از معانی کلمات و مصادیق درست آنها (به ویژه نسبت به حالات) از سویی دیگر، حکم قطعی صادر نمود!
چنین دین و مذهبی که شما تعریفش را نمودید، که مانع شادی و لذت میشود و گریه و زاری به ارمغان میآورد، نه دین اسلام است و نه مذهب تشیع. در اسلام، فقط قوانین خشک و بیروح وضع نشده است، بلکه به محبّت، مودّت، عاطفه و احساسات نیز توجه ویژهای شده است که به جایش سبب شادی و نشاط میشود و به جایش سبب غم و اندوه میگردد که هر دو لازمۀ زندگی فردی و اجتماعی متعالی میباشد.
الف – مشکل اساسی انسان در «شناخت»، [چه خداشناسی و دین شناسی باشد و چه انسانشناسی و چه رفتارشناسی و نیز شادی و لذت شناسی و ...]، سه چیز است: یک – عدم اطلاعات و معلومات درست و کافی؛ دو – تعریف نادرست واژگان که سبب شناخت نادرست میگردد؛ سه – اسیر امواج شدن و پیروی کور و جاهلانه از دشمنان!
ب - حال بیندیشیم که اگر از یک سو دین و مذهب را آن گونه که هست، نشناسیم و از سویی دیگر تعاریف درستی از حالاتی چون: خوشی، شادی، نشاط، غم، غصه و ... نداشته باشیم، چه اتفاقی میافتد؟! به عنوان مثال این پرسشها را برای خود مطرح نمایید و در جستجوی پاسخ صحیح آن باشید:
پرسش یک – چه کسی گفته که دین اسلام و مذهب تشیع، مانع از شادی و نشاط است؟ پس آن همه دستور العمل برای شادی،نشاط، سلامتی و تفریح سلام جسم و جان و روان، برای که و برای چه میباشد؟
حضرت امام کاظم علیه السلام:
«إِجْتَهِدُوا فى أَنْ یَکُونَ زَمانُکُمْ أَرْبَعَ ساعات:ساعَةً لِمُناجاةِ اللهِ، وَساعَةً لاَمْرِالْمَعاشِ، وَساعَةً لِمُعاشَرَةِ الاِخْوانِ والثِّقاةِ الَّذینَ یُعَرِّفُونَکُمْ عُیُوبَکُمْ وَیُخَلِّصُونَ لَکُمْ فِى الْباطِنِ، وَساعَةً تَخْلُونَ فیها لِلَذّاتِکُمْ فى غَیْرِ مُحَرَّم وَبِهذِهِ السّاعَةِ تَقْدِروُنَ عَلَى الثَّلاثِ ساعات .»
- بکوشید که اوقات شبانه روزى شما چهار قسمت باشد:1 ـ قسمتى براى مناجات با خدا، 2 ـ قسمتى براى تهیّه معاش، 3 ـ قسمتى براى معاشرت با برادان و افراد مورد اعتماد که عیبهاى شما را به شما میفهمانند و در دل به شما اخلاص میورزند، 4 ـ و قسمتى را هم در آن خلوت میکنید براى درک لذّتهاى حلال [و تفریحات سالم] و به وسیله انجام این قسمت است که بر انجامِ وظایف آن سه قسمت دیگر توانا میشوید.
*- دقت شود که فرمودند به وسیلۀ قسمت آخر، توان موفقیت در سه قسمت دیگر حاصل میشود.
پرسش دو – چه کسی گفته که شادی و نشاط، الزاماً یعنی رقص، آواز، شهوت، شراب و به طور کلّی «حرام و گناه»؟! آیا اگر رقص یا شراب، یا هر کاری که سبب هیجانات غیر ارادی و غیر عادی در فیزیک و روان شود، نامش شادی است؟! یا این نام را گذاشتهاند تا از یک سو مردم را فریب دهند و از سویی دیگر درآمد و سود خود را افزایش دهند؟!
بیتردید مؤمنان، اگر مورد آزار، اذیت و ظلم کفار و فاسقان قرار نگیرند، به مراتب شادتر و با نشاطتر از دیگران میباشند.
*- در اسلام ناب، مطلق رقص و آواز و موسیقی حرام نیست، بلکه رقص مرد در هر شرایطی یا رقص زن مقابل دید نامحرم، یا رقص تحریکآمیز حتی مقابل دید محارم، آواز غنا و موسیقی طرب حرام شده است. و مطلق نوشیدن آب انگور یا آب سیب حرام نیست، بلکه اگر مبدل به شراب گردد، یعنی مخل نظم و سلامت جسم و روان و عقل گردد، حرام است.
*- در اسلام ناب، نه زن حرام است و نه مرد و نه لذت جنسی این دو از یک دیگر، بلکه زنا و لواط و همجنسبازی و وطی با حیوانات و استمناء حرام است. چرا که همه مضرّ به حال فرد و اجتماع میباشند.
*- در اسلام برخورداری از ثروت و رفاه و تجارتهای سودزا حرام نیست، بلکه ربا، دزدی و ظلم به دیگران و هرگونه ثروتاندوزی از راه غیر مشروع حرام است.
*- در اسلام ناب، نه تنها شادی، نشاط، تفریح و لذایذ دنیوی حرام نیست، بلکه به بهرهمندی از آنها توصیه شده است، منتهی نه درچارچوب پیروی از هوای نفس و وساوس شیطانی انس و جنّ!
مضرّات:
در این عالم، همه چیز برای روح، روان و جسم انسان خوب نیست، همه چیز هم بد نیست؛ بلکه انسان موجودی محدود و قاعدهمندی است و باید بشناسد که چه چیزی برای او خوب است و چه چیزی بد و مضر است؟ اما، چه کسی میتواند دقیقاً بیان دارد که چه چیزی و یا چه رفتاری خوب و مفید و سبب سلامت و رشد میگردد و چه چیزی و یا چه رفتاری بد و مضر و سبب زیان میگردد؟ آیا خودش باید همه چیز را تجربه کند، یا حتماً باید به نظرات دیگرانی چون خودش توجه و اعتماد نماید؟!
علم بشری:
علم، به آثاری پیمیبرد و به آثاری پی نمیبرد – یک روز میفهمد که مثلاً در شراب اسید هست و سبب هضم غذا نیز میشود، آن را تجویز میکند و یک روز میفهمد شاید شراب فوایدی هم داشته باشد، اما مضراتش بیشتر است و به شدت از آن نهی میکند. یک جا با نگاه سرمایهداری به جنبهی اقتصادی تولید و توزیع شراب توجه میکند و بدون در نظر گرفتن تلفات جانی، مالی، امنیتی، روانی و ... آن را تبلیغ میکند و در یک جا نیز (مثل کانادا و ...)، حتی حمل بطری در خودرو را جرم قلمداد میکنند، مگر آن که دربش باز نشده باشد.
*- اگر به فیلمها و سریالهای خارجی که در این دهه تولید شدهاند توجه نمایید؛ حتی مقامات دولتی، پلیس، قاضی، زن و شوهر و ...، دائماً یک بطری یا گیلاس مشروب در دست دارند، چرا که تبلیغ شرابخواری، برای رونق اقتصادی، یک دستور است؛ چنان که وزیر ژاپنی صراحتاً به جوانان توصیه نمود تا بیشتر مشروب بنوشند، چرا که مالیات فروش آن، سبب رونق اقتصادی میگردد!
حال چه کسی میتواند آثار خوب و بد شراب را از همه لحاظ بداند و بگوید که بالاخره در مجموع خوب است یا بد؟ خداوند متذکر میگردد که اگر کمی فکر کنید، خودتان شاهدید که اگر چه شراب منافعی دارد، اما مضراتش بیشتر است:
«يَسْأَلُونَكَ عَنِ الْخَمْرِ وَالْمَيْسِرِ قُلْ فِيهِمَا إِثْمٌ كَبِيرٌ وَمَنَافِعُ لِلنَّاسِ وَإِثْمُهُمَآ أَكْبَرُ مِن نَّفْعِهِمَا وَيَسْأَلُونَكَ مَاذَا يُنفِقُونَ قُلِ الْعَفْوَ كَذَلِكَ يُبيِّنُ اللّهُ لَكُمُ الآيَاتِ لَعَلَّكُمْ تَتَفَكَّرُونَ» (البقره، 219)
- در باره شراب و قمار از تو مىپرسند بگو در آن دو، گناهى بزرگ و سودهايى (اندک) براى مردم است و[لى] گناهشان از سودشان بزرگتر است؛ و از تو مىپرسند چه چيزى انفاق كنند بگو مازاد [بر نيازمندى خود] را اين گونه خداوند آيات [خود را] براى شما روشن مىگرداند باشد كه در [كار دنيا و آخرت] بينديشيد.
بشر نگاهی به امنیت روانی جامعه میکند و حتی در امریکا و اروپا، ازدواج و تشکیل خانواده و برخورداری از فرزندان بسیار را امتیاز قلمداد کرده و ترویج میکند و برای ما تجرد، فساد و فرزند کمتر را تبلیغ و تجویز میکنند! – از سویی دیگر، به چرخۀ اقتصاد توجه میکند و به رغم شعارهای حقوق بشری و فمینیستی، زن را نه تنها از خانواده منفک میکنند، بلکه برای فحشای او نیز امتیاز قایل میشوند، تا چرخهی اقتصاد و کسب درآمد جنسی از زنان، بهتر بچرخد و در اینجا اصلاً نامی از بردهداری و استثمار نمیآورند. (لینک)
این کار و دستآورد «علم بشر» است، و برای تمامی این تعاریف و رویکردها، میتوان توجیه به ظاهر علمی و مردم فریب آورد؛ و البته علمی که هدف الهی و تهذیب نداشته باشد و رشد و کمال آدمی را در نظر نگیرد! هر کجا سودی برای عدهای داشته باشد، مضرات برای انبوهی دیگر نادیده گرفته میشود، چنان که جنگها و جنایات نیز به همین دلیل است.
*- بنابراین، جز خداوندی که خالق انسان و جهان است، کسی نمیتواند بگوید که چه چیزی برای رفاه، لذت، رشد و تعالی انسان خوب و مفید است و چه چیزی بد و مضر میباشد.
بهشت:
در بهشت نیز نعمات و لذتهایی برای بدن انسان و نعمات و لذتهایی برای روح او وجود دارد؛ چنان چه در دنیا نیز لذاتی اختصاص به روح دارد و لذاتی اختصاص به بدن دارد. بنابراین، آن چه از نعمات بهشتی چون: قصر، لباسهای فاخر با جواهرات، چشمهها، خوردنیها و شرابهای سالم و ... بیان شده است، لذات جسم بهشتی است که بهجت روحی میآورد؛ اما مقام و جایگاه و لذات روحی او، متفاوت است.
در بهشت قصر هست، بدون آن که با ظلم و ستم ساخته شده باشد – فرمانروایی هست، بدون آن که تکبر و سلطۀ ظالمانه آورد – حور (برای مرد و زن) یا ازدواج با یک دیگر هست، بدون آن که مستلزم زنا و دیگر محرمات باشد – خوردنیها و گوشتهای لذیذ پرندگان هست، بدون آن که چربی خون یا نقرس بیاورد – شراب هم هست، بدون آن که سرگیجه و بد مستی آورده و مضر باشد:
«بِأَكْوَابٍ وَأَبَارِيقَ وَكَأْسٍ مِّن مَّعِينٍ * لَا يُصَدَّعُونَ عَنْهَا وَلَا يُنزِفُونَ» (الواقعه، 19)
- با جامها و آبريزها و پياله[ها]يى از باده ناب روان * [كه] نه از آن دردسر گيرند و نه بىخرد گردند.
لذات دنیوی:
شراب، یعنی «نوشیدنی» و در دنیا نیز شرابهای حلال بسیاری وجود دارد. دلیل نیست که اگر هر ماده مست کنندهای را در بطری ریختند و نامش را شراب گذاشتند، واقعاً شراب باشد. اینها فقط نامگذاری برای فریب و فروش است، چنان که دلیل نیست اگر نام هر جهالت و ظلمی به خود و جامعه را «شادی و لذت» گذاشتند، حتماً نشاطآور و لذیذ هم باشد – چطور ممکن است که یک مضرّ و مخرب، به معنای واقعی شادیآور و لذیذ باشد؟!
همه چیز در دنیا تعریف، حدّ، اندازه و قانون دارد. پس شادی، نشاط و لذت واقعی (نه کاذب) نیز در اسلام تعریف شده و نه تنها جایز، بلکه بدانها توصیه شده است.
کلمات کلیدی:
گوناگون