ایکس – شبهه / پایگاه پاسخگویی به سؤالات و شبهات: به چند نکته مهم باید توجه نمایید تا ذهن دچار خلط مبحث نگردد، از جمله:

الف – امام زمان علیه‌السلام، همیشه با مردم ارتباط دارند و قطع ارتباط خلیفة‌الله با مردم، به مثابه‌ی نابودی می‌باشد. مردم نیز باید همیشه با امام‌شان ارتباط داشته باشند، وگرنه حتماً دچار غفلت و انحراف شده و به هلاکت می‌افتند.

پس، ارتباط امام با مردم و بالعکس، به نیابت خاصه یا عامه ربطی ندارد، بلکه مردم در زمان غیبت صغری می‌توانستند برخی از ارتباطات را از طریق نواب خاص انجام دهند و در زمان غیبت کبری نیز می‌توانند برخی از ارتباطات (مثل آگاهی از معارف و احکام الهی) را از طریق نواب عام انجام دهند. از این رو فرموده‌اند به هنگام عدم دسترسی به ما، به فقها رجوع کنید. اما اصل ارتباط فی مابین که محدود به وساطت مستقیم فقها و نواب نمی‌باشد. مگر وقتی کسی در مورد امامت یا امام زمانش تحقیق می‌کند، یا دعا می‌کند، یا توسل می‌کند و ...، از طریق یکی از نواب می‌باشد؟

ب – تمامی فقهای به حق، نایبان امام معصوم (ع) هستند، چه در زمان حضور علنی‌شان در جامعه و چه در زمان غیبت‌شان و یا عدم دسترسی مردم. چنان چه تمامی ائمه اطهار علیهم السلام، نوابی بین مردم داشتند، چرا که دسترسی مستقیم برای همگان میسر نبوده و نیست. مثال بسیار است، چنان چه می‌دانید حضرات موسی بن جعفر و امام رضا علیه‌السلام چه نوابی داشتند و امام رضا علیه‌السلام به مردمی که دسترسی به طوس (مشهد) نداشتند، می‌فرمودند که به عبدالعظیم حسنی (ره) رجوع کنید یا امام حسن عسکری علیه‌السلام، با ذکر مشخصات و ویژگی‌های فقیه قابل رجوع و تقلید، فرمودند که همیشه به آنان رجوع کنید و امام زمان، حضرت مهدی علیه‌السلام خود فرمودند که در حوادث واقعه، یعنی اتفاقاتی که نیاز به حکم و فتوا دارد و نیازی به رهبری دینی دارد، به فقها رجوع کنید.

ج – چه کسی مدعی شده که بزرگانی چون مرحوم آیت الله العظمی بهجت (ره)، با امام زمان علیه‌السلام ارتباطی چون نواب خاص و یا مستمر داشته‌اند؟ توفیق دیدار ممکن است برای هر کسی دست دهد و به هر دیدار و زیارتی نیز «ارتباط مستقیم» نمی‌گویند. شاید إن شاء الله به بنده و شما نیز این توفیق دست دهد که یک یا ده بار به زیارت حضرتش مشرف گردیم، آیا می‌شود ادعا نمود که پس ما «ارتباط» داریم؟!

ارتباط به این معنا، یعنی شخص هر موقع که لازم دید و ضرورت ایجاب کرد، مأمور باشد که به خدمت برسد و بداند که به او اجازه داده شده تا مستقیماً به خدمت برسد. پس بدیهی است که چنین شرایطی جز برای نواب خاص نبوده و نخواهد بود.

در همان دوران نیز نه تنها همگان به امام زمان علیه السلام دسترسی نداشتند، بلکه به نواب خاص نیز دسترسی نداشتند و به واسطه رجوع به سایر نواب امورشان را رتق و فتق می‌نمودند.

د – پس، مشخص شد که ارتباط بین امام و امت و هم چنین امت با امام، همیشه و به صورت مستمر لازم و ضروری است و راه ارتباط نیز هیچ گاه منقطع نگردیده است و انقطاع آن نیز مفروض نیست، چرا که به مثابه‌ی قطع ارتباط با هدایت الهی، وحی و صراط مستقیم می‌باشد. اما اولاً دامنه‌ی ارتباط گسترده است و محدود به دیدار مستقیم نمی‌باشد، ثانیاً به هر دیداری ارتباط گفته نمی‌شود و ثالثاً برای این ارتباط ضرورت ندارد که حتماً نایب خاص معرفی شود و رابعاً چنین نیست که نایبی معرفی نشده باشد، منتهی نایب خاص معرفی نشده است. اما همه فقهای واجد شرایط، به لسان خود ائمه اطهار علیهم السلام، به عنوان نایب معرفی شده‌اند.

جدید – در محضر استاد:

شهید مظلوم، آیت الله دکتر بهشتی: نتایج قانونمندِ ترک امر به معروف ونهی از منکر در جامعه اسلامی

 

 

کلمات کلیدی:  گوناگون