پایگاه پاسخگویی به سؤالات و شبهات (ایکس – شبهه): شناخت شناسنامهای، برای همگان ممکن است، اگر چه بسیاری همین قدر هم توجه ندارند.
تمامی کفار، مشرکین و منافقین، و حتی دشمنان و قاتلین، اهل بیت علیهم السلام را به مراتب بیشتر از شناخت شناسنامهای میشناختند که دشمنی میورزیدند؛ چنان که فرمود: یهودیان پیامبر اکرم صلوات الله علیه و آله را مانند فرزندان خود میشناختند:
«الَّذِينَ آتَيْنَاهُمُ الْكِتَابَ يَعْرِفُونَهُ كَمَا يَعْرِفُونَ أَبْنَاءَهُمْ وَإِنَّ فَرِيقًا مِنْهُمْ لَيَكْتُمُونَ الْحَقَّ وَهُمْ يَعْلَمُونَ» (البقره، 146)
ترجمه: کسانی که کتاب آسمانی به آنان دادهایم، او [= پیامبر] را همچون فرزندان خود میشناسند؛ (ولی) جمعی از آنان، حق را آگاهانه کتمان میکنند!
بنابراین، اگر چه شناخت شناسنامهای، اصل و نسب و تاریخچه (تولد، غیبت صغری، غیبت کبری و ...) مقدمه است، اما نه شناخت به این مقدار کافیست و نه مقصود از «معرفت» در حدیث شریف بسنده نمودن به این حد از شناخت میباشد.
الف - اگر به حدیث شریف دقت نماییم، مسئله آنقدر مهم و ریشهای است که میفرماید که «مرگ در چنین حالتی، به مثابهی مرگ در جاهلیت میباشد»، و حال آن که ممکن است به حسب ظاهر، فرد مسلمان شده باشد و اهل نماز و روزه و رعایت سایر احکام نیز باشد.
الف / 1 – فرض کنید که کسی خداوند سبحان را به عنوان خالق عالم هستی بشناسد، اما اولوهیت و ربوبیت او را نشناسد، چنان که در چندین آیه فرمود که کفار به خالقیت او اذعان دارند. بدیهی است که چنین کسی، در عین خداشناسی، در مقام بندگی منحرف شده و إلهها و اربابهای دروغین [از مدعیان بیرونی چون طواغیت عصرش گرفته تا هوای نفس خویش] را اطاعت و بندگی خواهد نمود.
الف / 2 – فرض کنید فردی پدر، مادر و خانوادهی خود را به لحاظ شناسنامهای میشناسد، حتی اسم اجداد خود تا چند نسل را میداند، اما به مقام، جایگاه و نقش آنها هیچ توجهی ندارد و نمیشناسد! بدیهی است که از یک سو دچار انتظارات نابجا از آنان میگردد و از سویی دیگر، خود حق و حقوق خودش و آنان را رعایت نمیکند؛ حریمهای میشکند، نعمات را ضایع میکند، و مصداق بارز "ظالم" میگردد.
ب – بنابراین «معرفت امام زمان علیه السلام»، یعنی مسلمان، پس از شناخت توحید و معاد و بالتبع نبوت، با مقولهی بسیار جدی و حیاتی "ولایت و امامت"، آشنا گردد، سپس مصداق حقیقی و بیرونی آن [شخص امام علیه السلام] و به ویژه امام عصر و زمان خودش را بشناسد.
حکایتی کوتاه و پندآموز:
شخصی به امام صادق علیه السلام عرض نمود: «بسیار دوست داشتم که بدانم اگر زمان حضرت امام مهدی علیه السلام بودم، چگونه بودم (چه مواضعی داشتم و چه میکردم)؟
ایشان بسیار کوتاه، خلاصه، مختصر و مفید فرمودند: «همانگونه که اکنون هستی». یعنی بدان و بفهم که اکنون نیز در دورهی امام عصر خویش زندگی میکنی و مقابل او ایستادهای.
علم:
"علم حصولی"، مقدمه هست، اما مقدم نیست، بلکه هدف از تحصیل علم "مقدم" میباشد. "علم حصولی"، با مطالعهی کتاب یا تعلیم معلم حاصل میگردد، ضرورت هم دارد، اما اگر به "شناخت عقلی" و "باور و ایمان قلبی" نینجامد، نه تنها مفید نیست، چه بسا بسیار هم مضرّ واقع گردد. چنان چه که تمامی سران دشمنان اهل بیت علیهم السلام، از چنین علومی برخوردار بودهاند. چنان که مباحثات و مناظرات مأمونِ امام کُش [لعنة الله علیه]، در اثبات و دفاع از "ولایت و امامت"، مشهور است؛ و چنان که امروزه مؤسسات تحقیقاتی و مطالعاتی استراتژیک امریکا، انگلیس و صهیونیسم بین الملل، بسیار در این مباحث مطالعه نمودهاند تا بتوانند با شناخت بیشتر توطئه نموده و ضربه بزنند.
معرفت:
اما "معرفت"، دریافت، درک، فهم، باور، ایمان و توفیقی دیگر است. همان است که حضرت امام مهدی علیه السلام فرمودند:
«وَ لَوْ أَنَّ أَشْياعَنا ـ وَفَّقَهُمُ اللّه لِطاعَتِةِ ـ عَلَى اجْتِماعٍ مِنَ القُلُوبِ فِى الوَفاءِ بِالعَهْدِ عَلَيْهِمْ، لَما تَأَخَّرَ عَنْهُمُ الْيُمْنُ بِلِقائِنا، وَ لَتَعَجَّلَتْ لَهُمُ السَّعادَةُ بِمُشاهَدَتِنا عَلى حَقِّ الْمَعْرِفَةِ وَ صِدْقِها مِنْهُم بِنا» (احتجاج، ج 2، ص 498)
ترجمه: اگر شيعيان ما ـ كه خداوند آنان را به اطاعت از خود موفق گرداند ـ دلهايشان بر وفاى به پيمانى كه بدان موظف هستند، اتفاق مىكردند، قطعا توفيق ملاقات با ما براى آنان به عقب نمىافتاد، و قطعا سعادت مشاهدهى ما، بر اساس معرفت دقيق و صدق از سوی آنان نسبت به ما، به زودى براى آنان حاصل مى شد.)»
شناساندن کار خداوند است:
مگر ما میتوانیم "خداوند سبحان، پیامبر عظیم الشأن و امامان صلوات الله علیهم اجمعین" را بشناسیم؟! مگر ما که حتی از شناخت خود عاجزیم، میتوانیم انسان کامل و امام زمان علیه السلام را بشناسیم؟! مگر ما میتوانیم کلام الله [قرآن مجید] که تجلی علم و حکمت الهی است را بشناسیم؟!
بنابراین، شناساندن کار خداوند متعال است که در عقل، علم، وحی، قلب، نظام خلقت و کتابش میشناساند و کار ما (بندگان) این است که به آن شناسایی ایمان بیاوریم، و در دو بُعد "نظری و علمی"، کفر و ناشکری نورزیم.
نیازی نیست دنبال امام زمان علیه السلام بگردیم:
خداوند متعال کار بندگانش را راحت کرده است، میفرماید: «شناساندن و اعطا با من، دریافت و ایمان با تو. توفقط با غفلت، بیتوجهی و رویگردانی، این نعمت را با نانشکری ضایع نکن».
خداوند سبحان است که خودش، انبیا و رسولانش، کتاب و امامانش را میشناساند، چنان که در دعای مشهور «اَللّهُمَّ عَرِّفْنى نَفْسَكَ ...» از او میخواهیم که بشناساند.
این قاعده، در تمام خلقت جاری میباشد، شما تا حدی شناخته میشوید که خودتان خود را میشناسانید و یک شاخهی گل نیز همینطور.
بنابراین، او امام زمان علیه السلام را شناسانده است، حضرتش نیز خود را میشناساند؛ حتی دیدار و مشاهدهی حضوری در عصر غیبت نیز از ناحیهی ایشان صورت میگیرد. ما نمیدانیم کجا دنبال ایشان بگردیم و نمیتوانیم! اما ایشان، با آن خُلق محمدی صلوات الله علیه و آله، خود به سراغ ما میآیند؛ چنان که هر کس هم که به زیارت مشرف شده، یک طرفه و از ناحیهی ایشان بوده است.
در آیات صریح قرآن کریم مطلع شدیم که خداوند متعال با ماست، هر کجا که باشیم – ولیّ مؤمنان است، در هر کجا که باشند – نوری به قلب مؤمنانش میدهد که در پرتو آن راه بروند - لطف، رحمت و نصرتش را شامل آنان میگرداند، در همه جا ...؛ و این ولایت، در امام زمان هر عصری تجلی یافته است.
بنابراین، مطالعات اصولی (قرآن، حدیث و شرح و تفاسیر مربوطه) – مطالعات عمومی در ابعاد گوناگون مسائل ولایت، امامت، شخص امام، غیب، ظهور، تعهدات امام، تعهدات مأموم (مردم) و ...؛ مقدمهای لازم و ضروری میباشد، اما اصل بر فهم و ایمان قلبی و عمل صالح و هدفدار در هر امر فردی و اجتماعی میباشد.
جدا کردن خود از امام زمان و امام از زندگی، مانند تجزیهی سیاست، اقتصاد، فرهنگ و ... از دین است که وقتی جدا شدند، دیگر دینی باقی نمیماند؛ پس کسی که در چنین حالتی بمیرد، به مرگ جاهلیت مرده است.
مرتبط:
مجموعهی سؤالات مربوط به مهدویت و امام زمان علیه السلام، که در این پایگاه منتشر شده است.
مشارکت و همافزایی (سؤال به همراه نشانی لینک پاسخ، جهت ارسال به دوستان در فضای مجازی)
پرسش:
با توجه به حدیث « هر کس بميرد و امام زمانش را نشناخته باشد، به مرگ جاهلى مرده است »، برای رسیدن به معرفت علمی و عملی ایشان، چه کنیم؟
پاسخ:
http://www.x-shobhe.com/shobhe/9212.html
پیوستن و پیگیری در پیامرسانها:
کلمات کلیدی:
اعتقادی امام مهدی